དུས་ཀྱི་ཕོ་ཉ་ཐུགས་ཀྱིས་སྐྱོང་བའི་ཁམས་པའི་ཕོ་རྒོད།-ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་རྩོམ་སྒྲིག་གཞོན་པ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཟིན་བཀོད།

 

益西多吉，1965年出生于四川巴塘，现任康巴卫视副总编、译审、中国电视艺术家协会会员、四川省电视艺术家协会理事。

1983年开始益西多吉先后在甘孜州理塘、原巴塘师范校、康定师范学校担任藏语文教师。2001年他调到原四川人民广播电台担任藏语编辑。2005年益西多吉公开竞聘原四川人民广播电台藏语部副主任（副处）。2009年6月29日，作为康巴卫视筹备组成员，益西多吉参与康巴卫视的筹备工作，于2009年10月28日成功试播，益西多吉任康巴卫视副总编。

2009年至今，益西多吉成功推出藏语原创文化栏目《康巴欢乐汇》《向巴聊天》《康巴讲坛》《云旦科普苑》《雪域高原》和《法治明镜》；牵头策划并精心打造每年的藏历新年联欢会节目，已成功推出大型电视文艺晚会《吉祥新年》《欢乐香巴拉》《盛赞阳光》《幸福新年》《和美新年》《圣洁家园》《盛世新年》和《祥瑞新年》等藏历新年联欢会节目，深受国内外藏族同胞的喜爱，其中，《吉祥新年》在全国春晚节目评比中荣获第一名；《盛世新年》作为2018年度中国文化走出去工程项目，被中宣部表彰。

2011年益西多吉被甘孜州聘任非物质文化遗产保护项目甘孜州藏族民间歌舞数据库总编导，成功策划并建立了《巴塘弦子数据库》，并把这套成功经验介绍给藏区各文化单位，为《德钦弦子数据库》《芒康弦子数据库》和《囊玛、堆协数据库》的成功建立提供了文字方案和智力支持。2005年至今，益西多吉参与《汉藏英常用新词语词典》编纂工作，共召开了39次编纂会，审定了3万余条常用新词语。先后出版了《汉藏英常用新词语图解词典》《汉藏英常用新词语词典》《拼音明镜》《藏文拼读》和《藏文语法解析》。

ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་《བྱམས་པའི་ཁ་བརྡ།》ལེ་ཚན་གྱི་ནང་དོན་སྐོར་ལ་བགྲོ་གླེང་གནང་བཞིན་པ།
组织讨论康巴卫视《向巴聊天》节目选题

    མཛུབ་མོ་ནང་དུ་བཀུག་ནས་བརྩིས་ཤིག་བརྒྱབ་ན། ད་ལོ་ནི་ཏག་ཏག་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་བཙུགས་ནས་བགྲང་བྱ་བཅུ་འཁོར་བའི་ལོ་རེད། ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་རྒན་རབས་ལས་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ལ་མཚོན་ནས་བཤད་ན། བགྲང་བྱ་བཅུ་ནི་དཀའ་སྡུག་དང་རྔུལ་ཆུས་ཁེངས་པའི་འཚོལ་སྙེག་གི་ལོ་ཟླ་ཞིག་ཡིན་ལ། མཚར་སྡུག་དང་གྲུབ་འབྲས་ཀྱིས་གཏམས་པའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ལོ་ཟླ་ཞིག་ཀྱང་རེད། སྤྱི་ལོ་2009ལོའི་གསེར་ལྡན་སྟོན་གྱི་འདུ་འགོད་ཚུར་ལ་རྩེན་པའི་ཟླ་བ་དགུ་པའི་ནང་ལ། མདོ་ཁམས་ཡུལ་གྱི་མི་སེར་ཚང་མས་ཡུན་རིང་རེ་སྒུག་བྱས་པའི་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་དེ་སྤོས་ངད་ལྡན་པའི་ཁྲེན་ཏུའུ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་དངོས་སུ་བཙུགས་པ་ནས་བཟུང་། ཕྱི་ཡི་གསར་འགྱུར་ནང་ལ་བསྒྲགས་པ་དང་།ནང་གི་རིག་གནས་ཕྱི་ལ་སྤེལ་བའི་ལས་ལ་འཇུག་པ་ཡངས་ཤིང་། བློ་སེམས་དཀར་བའི་རྒན་རབས་པ་སྐོར་ཞིག་མཉམ་དུ་འཛོམས་ནས། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་ཐུགས་ཁུར་དང་། ཆོལ་གསུམ་ཁ་བའི་ལྗོངས་ཀྱི་ཡུལ་མི་སྤུན་ཟླའི་རེ་བཞག་ཐུགས་སུ་འཆིང་བཞིན། དཔུང་པ་མཉམ་གཤིབ་དང་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱིས་བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་ནས་འོངས་པའི་གཞོན་རབས་ལས་སྒྲུབ་པ་སྐོར་ཞིག་ལ་སྣེ་ཁྲིད་དེ། དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་ཁྱད་དུ་བསད་ཅིང་ངལ་བ་འབུམ་ཕྲག་གདོང་གིས་བསུས་པའི་རྟིང་མ་ལ། ད་སྐབས་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་ནི་བོད་ཀྱི་ཕུལ་བྱུང་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་མཚར་སྡུག་གི་གཟི་ཉམས་རེ་རེ་འཛམ་གླིང་སྐྱེ་བོ་ཡོངས་ཀྱི་མིག་གི་དགའ་སྟོན་དུ་འབུལ་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་ཡོངས་ཀྱི་གསར་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་ཁ་བ་རི་བའི་ཡུལ་ལུང་སོ་སོར་བསྒྲགས་པའི་རིག་གནས་ཀྱི་གར་སྟེགས་ཆེན་མོ་ཞིག་དང་། ཆ་འཕྲིན་གྱི་སྡིངས་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ལ་གྱུར་དང་འགྱུར་བཞིན་ཡོད། རླབས་ཆེན་གྱི་བྱ་གཞག་འདི་སྐྱོང་བའི་གོ་རིམ་ཁྲོད་ན་ཁ་སུ་སིམ་མེད་སྒོས་མི་རིགས་ཀྱི་བརྙན་འཕྲིན་ལས་དོན་ལ་ལུས་ཤུགས་དང་སེམས་ཤུགས་འབུལ་བཞིན་པའི་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་གྱི་ལས་སྒྲུབ་པ་མང་ཙམ་གདའ། དེ་རིང་ང་ཚོས་དེ་དག་གི་ཁྲོད་ནས་གུས་པར་འོས་པའི་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་གྱི་རྒན་རབས་ལས་སྒྲུབ་པ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་མདོར་བསྡུས་ཤིག་ཞུ་བར་བྱ།

ཕུགས་ཀྱི་འདུན་མ་སེམས་སུ་ཉར་ནས་རིག་པའི་ཁྱེའུ་བྱམས་ཀྱིས་སྐྱོང་།

2010ལོའི་ཟླ་བ་དང་པོར་པེ་ཅིན་དུ་པཎ་ཆེན་སྐུན་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པར་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་བཙུགས་པར་ཤིས་ཚིག་གནང་རོགས་ཞུ་བཞིན་པ།
2010年1月在北京请十一世班禅大师为康巴卫视成立题词

  རྒན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ནི་དུས་རབས་གོང་མའི་ལོ་རབས་དྲུག་ཅུའི་དུས་སྟོད་ཅིག་ལ། འབྲི་ཆུ་སྔོན་མོ་ལྷུང་ལྷུང་དལ་གྱིས་འབབ་པ་དང་། འབའ་གཞས་སྙན་མོའི་འགྱུར་ཁུགས་ཕྱོགས་བཅུར་མཆེད་པའི་འབའ་ཐང་གཡང་གི་ར་བ་ནས་སྐྱེས་ཤིང་འཚར་ལོངས་བྱུང་བ་རེད། ཁོང་གིས་ཆུང་དུས་ནས་བཟུང་རིག་གནས་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ལས་དབང་ལ་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ་དང་།རིག་གནས་ལ་བརྟེན་ནས་ཕ་ཡུལ་མི་དམངས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བའི་ཕུགས་འདུན་གཙང་མ་ཞིག་སེམས་ཀྱི་ཞིང་ས་ལ་བཏབ་ཅིང་། སློབ་གྲྭར་འགྲིམས་པའི་གོ་རིམ་ཁྲོད་དུ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའི་དགེ་རྒན་གང་མང་ཞིག་ལ་བསྟེན་ནས་གཉིད་ཆག་ཟས་བརྗེད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གནས་ལ་སྦྱངས་པ་གང་ལེགས་བྱས་པས། རྗེས་སུ་མི་རིགས་རིག་གནས་ཀྱི་རེ་བའི་མྱུ་གུ་སྐྱོང་བའི་མཐུན་རྐྱེན་དུ་གྱུར།

2010ལོའི་ཟླ་དང་པོར་པེ་ཅིན་ནས་ཆེད་མཁས་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོར་མཇལ་བ།
2010年1月北京拜见著名学者降边嘉措

   དུས་རབས་གོང་མའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པའི་དུས་མགོར་མཚོན་ན། བོད་རང་གི་རིག་གནས་ཀྱི་ངོས་ཐད་ནས་སྐྱ་ཟད་སྔོ་སྡུག་གི་དུས་ཤིག་ལ་འཁེལ་ཡོད་པས། ཏང་གི་མི་རིགས་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་དཔྱིད་རླུང་འཇམ་པོ་ཞིག་བོད་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་དུ་ལྡང་བའི་འགྲོས་དང་བསྟུན། རེ་ཞིག་བག་ལ་ཞ་བའི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་རིང་གི་མཚར་སྡུག་འོད་སྟོང་འབར་བའི་གངས་ཅན་གཙུག་ལག་རིག་གནས་ཀྱི་སྒོ་འཕར་ཀུན་ནས་འབྱེད་པའི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔྱིད་དཔལ་གསར་པ་ཞིག་ཚུར་ལ་ཤར་བས། དུས་རབས་དེ་དང་ལོ་རབས་དེ་ཡི་བོད་ཀྱི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་སྐོར་ཞིག་གིས་ཀ་མད་སུམ་ཅུའི་དབྱངས་རྟ་སྙན་མོ་དེ་ཕྱི་རབས་གཞོན་སྐྱེས་མང་པོ་ཞིག་གི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་དུ་བསྩལ་བ་དང་མཉམ་དུ། ཁ་བ་རི་བའི་རིག་གནས་སླར་གསོ་བྱ་རྒྱུ་ནི་མི་རབས་ཤིག་གི་ན་གཞོན་རྣམས་ཀྱི་ཕྲག་སྟེང་ལ་ལྷུང་བའི་རླབས་ཆེན་གྱི་ལས་འགན་དུ་གྱུར། དེར་བརྟེན་དགེ་རྒན་དམ་པའི་ཐུགས་རེ་སེམས་སུ་བཅངས་པ་དང་། རིག་གནས་ལ་བརྟེན་ནས་མི་རིགས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བའི་སྙིང་སྟོབས་ཡིད་ལ་བཟུང་སྟེ། དུས་རབས་གོང་མའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པའི་དུས་མགོ་ནས་བཟུང་། རྒན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ཡིས་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཆུང་འབྲིང་ཁག་ཅིག་གི་ནང་ནས་བོད་ཡིག་དགེ་རྒན་གྱི་ཕྱག་ལས་དོན་དུ་གཉེར་བཞིན། མདོ་སྟོད་མི་ཡི་ཆོལ་ཁའི་མི་རབས་ཤིག་གི་ན་ཆུང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་རིག་གནས་སློབ་ཁྲིད་གནང་བའི་ལས་ལ་དབུ་ཁྱུད་བཀོད། ལྷག་པར་དུ་དར་མདོ་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭའི་ནང་ལ་ལས་གནས་སྤར་བ་ནས་བཟུང་། མི་རིགས་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭ་ལ་བོད་ཡིག་སློབ་དེབ་དཀོན་པ་དང་། སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་བཟང་པོ་མི་འཛོམས་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་གདོང་གཏད་དེ། ཞིང་ཆེན་ཕྱི་ནང་ཡོངས་ཀྱི་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭ་དག་གི་སྔོན་ཐོན་གྱི་སློབ་གསོའི་ཐབས་ལམ་དང་། སློབ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་ལུགས་ལ་དཔེ་བལྟས་བྱས་པར་མ་ཟད། ས་གནས་རང་གི་སློབ་མའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་མི་རིགས་རང་གི་རིག་གནས་དར་སྤེལ་གྱི་དགོས་མཁོ་གཞིར་བཟུང་ནས། སྔ་རྗེས་སུ་ཚོད་ལྟའི་ཚུལ་དུ་《བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རིག་གནས།》དང་། 《མཚན་ཉིད་རིག་པའི་རྒྱུན་ཤེས།》 《བོད་ཡིག་རྩོམ་འབྲིའི་མཛུབ་སྟོན།》ཞེས་པ་སོགས་ཀྱི་སློབ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིག་མཛད་དེ། ཁམས་ཀྱི་རོང་འབྲོག་ས་ཁུལ་ནས་ཡོང་བའི་བོད་རིགས་སློབ་མ་རྣམས་ལ། མི་རིགས་རང་གི་སྐད་དང་རིག་གནས་སློབ་ཁྲིད་གནང་བའི་མཐུན་རྐྱེན་གང་ལེགས་བསྐྲུན་ཞིང་། མེས་པོའི་ཞལ་གསུང་དྲོན་མོ་དེ་དུས་རབས་ཉི་ཤུའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་དང་དགུ་བཅུའི་དུས་ཀྱི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱི་མིག་གི་དཔྱིད་དང་རྣ་བའི་གསོས་སུ་ཕུལ། དེའི་ཞོར་དུ་དགེ་རྒན་ཁོང་གིས་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་རིག་གནས་འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་གཏོང་བའམ། ཁོ་ཚོ་རང་རང་སོ་སོའི་ཐུན་མིན་གྱི་འཇོན་ཐང་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ། ལོ་རབས་དགུ་པའི་དུས་མགོ་ནས་བཟུང་དར་མདོ་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭའི་ནང་ནས་《བུང་བའི་རང་སྒྲ།》ཞེས་པའི་རྒྱང་བསྒྲགས་ཁང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གསར་དུ་བཙུགས་ཤིང་། མདོ་འཛིན་དང་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་རིགས་ལ་དགའ་ཞེན་ཆེ་བ་དང་འཇོན་ཐང་ལྡན་པའི་སློབ་མ་བདམས་ནས་རྒྱང་བསྒྲགས་བྱེད་དུ་བཅུག་པས། སློབ་གསེང་གི་འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་བཏང་བར་མ་ཟད། དཔེར་ན་ད་ལྟའི་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་མདོ་འཛིན་པ་གྲགས་ཅན་འཆི་མེད་དབང་མོ་དང་བྱམས་པ་རྡོ་རྗེ། ཡོན་ཏན། སྐལ་བཟང་དབང་མོ་སོགས་ཀྱང་ཆུང་དུས་སུ་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་སྟེགས་བུའི་འདི་ཡི་སྟེང་ལ་བུད་ནས་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་ཐོབ་པས། མདོ་འཛིན་དང་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་རིགས་ལ་ཐོག་མའི་བག་ཆགས་བཞག་ཅིང་། རེ་བའི་ས་བོན་བཏབ་ལ། རྒན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་དང་ཁོ་ཚོའི་བར་དུ་ཐོག་མའི་དགེ་སློབ་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ནས་མཐའ་མར་ལས་གྲོགས་སུ་འགྱུར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་པོའང་འདི་ནས་འགྲིག་པ་རེད། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་རྒན་གྱི་ཕྱག་ལས་གཉེར་བའི་ལོ་ངོ་མང་པོའི་རིང་ལ། ཁོང་གིས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་ཕ་སྐད་སྲུང་འཛིན་དང་ཕ་ཡུལ་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བའི་ཁ་ཏ་སློབ་གསོ་དང་བཅོལ་གདམས་མང་དུ་གནང་བས། ད་སྐབས་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་མ་ཟད། དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱི་རྫོང་ཁག་བཅོ་བརྒྱད་ན་ཁོང་གི་སློབ་མ་རྣམས་ནི་སྐར་ཚོགས་ལྟར་བཀྲམས་ཤིང་། རྒྱང་བསྒྲགས་བརྙན་འཕྲིན་དང་བཅས་པའི་ལས་རིགས་དང་ལས་གནས་སོ་སོ་ན་ཕ་ཡུལ་མི་དམངས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ་དང་། བོད་ཀྱི་སྐད་དང་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་བྱེད་པའི་ལས་ལ་ཞུགས་དང་འཇུག་བཞིན་ཡོད་པས། འབྲི་ཆུ་སྔོན་མོའི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས་ལམ་ལ་ཆས་པའི་འབའ་ཐང་གི་ཕོ་རྒོད་འདི་ཡི་ཆེས་ཐོག་མའི་ཕུགས་འདུན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རེད། འདི་ནི་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུའི་དུས་ཀྱི་བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཞིག་གི་སེམས་སུ་ཉར་བའི་རེ་བའི་ཕུགས་འདུན་ཡིན་ལ། འདི་ནི་མདོ་སྟོད་མི་ཡི་ཆོལ་ཁའི་ཁམས་པའི་ཕོ་རྒོད་ཅིག་གིས་དུས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་ཕྲག་ལ་བླངས་ནས། མེས་པོའི་རིག་གནས་ཕྱོགས་སུ་སྤེལ་བའི་ལང་ཚོའི་ཉམས་འགྱུར་ཞིག་ཀྱང་རེད།

2010ལོའི་ཟླ་དང་པོར་པེ་ཅིན་ནས་ཕུན་ཚོགས་དབང་རྒྱལ་ལགས་ལ་མཇལ་བ།
2010年1月在北京拜见著名学者平措旺杰

དུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་གདོང་གིས་བསུས་ནས་རིག་གནས་རླུང་འཕྲིན་ཕྱོགས་བཅུར་སྤེལ་བ།

དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་གོམ་ཁ་ཚུར་ལ་བསུས་པའི་སྤྱི་ལོ་ཉིས་སྟོང་ཐམ་པ་ལོའི་ལོ་མགོར། སི་ཁྲོན་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གདན་ཞུས་ལྟར། རྒན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ལགས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ལང་ཚོ་དང་སེམས་ཤུགས་གང་མང་ཕུལ་མྱོང་བའི་མི་རིགས་སློབ་གསོའི་ལས་གནས་དང་ཁ་བྲལ་ཞིང་། ནང་སྒོས་སུ་ཆུང་དུས་ཀྱི་ཕུགས་འདུན་ལ་རེ་བའི་གཤོག་ཟུང་བསྐྲུན་མྱོང་བའི་དར་མདོ་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭ་དང་རེ་ཞིག་ཞལ་གྱེས་ནས། ཁྲེན་ཏུའུ་གྲོང་ཁྱེར་ན་ཡོད་པའི་སི་ཁྲོན་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བོད་སྐད་སྡེ་ཁག་ནང་ལ་ལས་གནས་སྤར་བ་རེད། རྒན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ཡིས་སི་ཁྲོན་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ནང་ནས་དུས་ཡུན་རིང་པོར་བོད་སྐད་ཡིག་གི་དགེ་རྒན་གྱི་ཕྱག་ལས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་དགེ་མཚན་དང་འཇོན་ཐང་ལ་བརྟེན་ནས། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་གསར་འགྱུར་གལ་ཆེན་རྣམས་བོད་ཡིག་ལ་བསྒྱུར་ཅིང་བོད་སྐད་ཀྱི་ལམ་ནས་ཁ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་དང་། ནང་སྒོས་སུ་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཤེས་བྱའི་ཉིང་བཅུད་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཕ་ཨ་ཁུའི་བློ་ཁ་དང་མཐུན་ཞིང་། བུ་ཚ་བོའི་མོས་པ་དང་བསྟུན་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་དང་ཁྱབ་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱས་ཏེ་གེ་སར་སྒྲུང་གི་རྟོགས་བརྗོད་རིང་མོའི་ཁྲོད་ནས། ཕ་ཡུལ་མི་དམངས་ལ་བསམ་པའི་རྒྱགས་ཕྱེ་གྱ་ནོམ་པ་ཞིག་ཕུལ་བ་དང་བསྟུན། རིམ་བཞིན་སི་ཁྲོན་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བོད་སྐད་འཕྲིན་ལམ་ནི་ཁོ་དང་བཅས་པའི་མི་རིགས་ལ་དུངས་ཞེན་ཟབ་པའི་ལས་སྒྲུབ་པ་སྐོར་ཞིག་གིས་འབད་བརྩོན་བྱས་པར་བརྟེན་བོད་ཁུལ་ཡོངས་དང་། སྒོས་སུ་སི་ཁྲོན་གྱི་རྔ་བ་ཁུལ་དང་དཀར་མཛེས་ཁུལ་སོགས་ནས་དགའ་བསུ་ཐོབ་པའི་འཕྲིན་ལམ་ཞིག་ལ་གྱུར་པ་རེད། དེ་དང་བསྟུན་ནས་རྒན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ཡང་རིམ་བཞིན་སི་ཁྲོན་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བོད་སྐད་སྡེ་ཁག་གི་འགན་འཛིན་པར་བསྐོ་བཞག་གནང་བས། ཁོ་རང་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་གཉིས་དང་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་གཉིས་གཙོ་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་གལ་ཆེན་དག་གི་ལོ་ཙཱའི་བྱ་གཞག་ནང་ལ་ཞུགས་པར་མ་ཟད། ད་དུང་གསར་འགྱུར་ལོ་ཙཱ་གནང་བའི་ལག་ལེན་དངོས་དང་སྦྱར་ནས། 《བོད་སྐད་རླུང་འཕྲིན་གྱི་བརྡ་ཆད་གསར་པའི་ལོ་ཙཱ་བྱེད་སྟངས་སྐོར་གླེང་བ།》ཞེས་པ་དང་། 《བོད་སྐད་གསར་འགྱུར་ལོ་ཙཱ་བྱེད་སྟངས་སྐོར་གྱི་ཐོག་མའི་དཔྱད་ཞིབ།》ཅེས་པ་སོགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་གི་ལས་དོན་དང་དུ་བླངས་པས། མི་རིགས་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་དང་བཅས་པའི་གསར་འགྱུར་ལོ་ཙཱའི་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བར་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་མཛུབ་ཁྲིད་གནང་གང་ཐུབ་བྱས་པ་རེད། ཁྱད་པར་དུ་མི་རིགས་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ནང་ནས་གསར་འགྱུར་ལོ་ཙྭའི་ཕྱག་ལས་གནང་བའི་གོ་རིམ་ཁྲོད་ནས། རྒན་ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་བརྡ་ཆད་གསར་པའི་གནད་དོན་ནི་མི་རིགས་རང་གི་སྐད་དང་ཡི་གེ་དེ་དུས་རབས་ཀྱི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བའི་བཀག་རྡོ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་པར་སེམས་ཁྲལ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་བས། ཁོང་གིས་སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དོན་གཅོད་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་དང་ཀྲུང་དབྱང་ཡིག་སྒྱུར་ཅུས་སོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་དབུ་ཁྲིད་ལ་གནས་ཚུལ་འདི་ཡར་ཞུ་བྱས་ནས་ཁོ་ཚོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་བརྩོན་ལེན་བྱས་པར་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལ་ནང་བྱང་ཆུད་པའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་དང་ཐུབ་བསྟན་ཉི་མ་སོགས་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པ་དང་། གཙོ་སྒྲིག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་བློ་གྲོས་མཆོག་དང་མཉམ་པོས་བོད་ཁ་བའི་རིག་གནས་ལ་དུངས་ཞེན་ཟབ་པའི་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་མཁས་དབང་གདན་འདྲེན་བྱས་པ་སོགས་གྲོང་ཚིག་སྐམ་པོ་ཞིག་གིས་མཚོན་དཀའ་ཞིང་། བརྗོད་པ་དུམ་བུ་ཞིག་གིས་གསལ་བཤད་མི་ཐུབ་པའི་དཀའ་སྡུག་གང་མང་བརྒྱུད་ནས། སྔ་རྗེས་སུ་《རྒྱ་བོད་དབྱིན་གསུམ་གསར་བྱུང་རྒྱུན་བཀོད་མིང་མཛོད།》དང་། 《རྒྱ་བོད་དབྱིན་གསུམ་གསར་བྱུང་རྒྱུན་བཀོལ་རིས་འགྲེལ་མིང་མཛོད།》སོགས་ཀྱི་གཙོས་པའི་བརྡ་ཆད་གསར་པའི་མིང་མཛོད་རབ་དང་རིམ་པ་ཞིག་རྩོམ་སྒྲིག་དང་པར་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་གྱི་གོ་རིམ་ཡོངས་ལ་ཞུགས་ནས་འབད་བརྩོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གནང་བས། དུས་རབས་གསར་པའི་ནང་ལ་བོད་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་གོང་དུ་སྤེལ་བར་བྱས་རྗེས་གང་ལེགས་ཤིག་བཞག་པར་མ་ཟད། ད་དུང་དུས་ནམ་ཡང་རང་ཉིད་དགེ་རྒན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཐོབ་ཐང་འདི་ལོགས་སུ་བསྐྱུར་མེད་པར་ས་གང་ཞིག་དང་དུས་ནམ་ཞིག་ཡིན་རུང་། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་བྱ་རྒྱུ་དེ་སེམས་ཀྱི་གཏིང་ལ་ཉར་ཡོད་པས། སྔ་རྗེས་སུ་བོད་ཀྱི་མཁས་དབང་ཆེན་པོ་བཙན་ལྷ་ངག་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་ལ་བསྟེན་ནས་བོད་ཡིག་གི་སྒྲ་གདངས་དང་སྒོས་སུ་སྦྱོར་ཀློག་གི་ཕྱོགས་ནས་ཞིབ་འཇུག་གང་མང་གནང་བར་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་སྐད་གདངས་གཅིག་གྱུར་ཡོང་དགོས་ན་ཐོག་མར་རང་ཉིད་ནས་འགོ་རྩོམ་དགོས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་རྣམ་འགྱུར་དྲང་མོ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས། དུས་ནམ་ཡང་ཚོགས་འདུ་ཆེ་ཆུང་ཅི་རིགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གཏམ་བཤད་གནང་དུས་དང་མི་གཞན་ལ་གླེང་མོལ་བྱེད་དུས་ཀྱང་ཕ་ཡུལ་གྱི་ལུང་སྐད་ལོགས་སུ་བཞག་ནས་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱིས་གོ་སླ་བའི་སྐད་གདངས་ཤིག་སྦྱོར་ཅི་ཐུབ་བྱས་ཤིང་། རང་ཉིད་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་གི་གྲུབ་འབྲས་དང་སྦྱོར་ཀློག་གི་ཤེས་བྱ་དེས་མི་གང་མང་ཞིག་ལ་ཕན་ཐོགས་ན་སྙམ་པའི་ལྷག་བསམ་གཙང་མ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས། ལས་ཞོར་གྱི་ངལ་གསོའི་དུས་ཚོད་མང་པོ་ཞིག་གཏན་ནས་ཆུད་ཟོས་སུ་མ་བཏང་བར་ཧུར་ཐག་འབད་ཐག་གིས་《བོད་ཡིག་སྒྲ་སྦྱོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་།》དང་། 《བོད་ཀྱི་བརྡ་སྤྲོད་འགྲེལ་བཤད།》ཅེས་པ་སོགས་སྨྱན་སྦྱོར་ཀུན་འདུས་ཀྱི་བོད་ཡིག་སློབ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིག་དང་དེའི་སྐོར་གྱི་མུ་འབྲེལ་འཆད་ཁྲིད་གནང་བ་སོགས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་བརྒྱུད་ནས་གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་སྐད་དང་རིག་གནས་གོང་དུ་སྤེལ་བས། ཁོང་ནི་ཕྱི་ཡི་གསར་འགྱུར་ནང་ལ་བསྒྲགས་ཤིང་། ནང་གི་རིག་གནས་ཕྱི་ལ་སྤེལ་བའི་དུས་ཀྱི་ཕོ་ཉ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། ནམ་ཡང་མི་རིགས་རང་གི་སྐད་དང་ཡི་གེ་གཅེས་སུ་བཟུང་ནས་རིགས་ཀྱི་བདག་པོ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་རིག་པའི་དེད་དཔོན་ཞིག་ལ་འགྱུར་བ་རེད།

2007ལོའི་ཟླ་བ་7པར་ཁྲེན་ཏུའུ་རུ་《རྒྱ་བོད་དབྱིན་གསུམ་གསར་བྱུང་རྒྱུན་བཀོལ་མིང་མཛོད།》ཞིབ་བཤེར་གཏན་འབེབས་གནང་བཞིན་པ།
2007年7月在成都审定《常用汉英藏对照新词术语词典》

རིག་གནས་སྒྱུ་རྩལ་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཐུགས་ཀྱིས་སྐྱོང་བ།

  སྤྱི་ལོ་2009ལོ་ནི་བོད་ཀྱི་བརྙན་འཕྲིན་ལས་རིགས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་ནས་བཤད་ན་དམིགས་བསལ་གྱི་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་ལོ་ཞིག་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་ལོ་དེར་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་དངོས་སུ་བཙུགས་པས། བརྙན་འཕྲིན་འཁོར་སྐར་གྱི་ནང་ན་ཁམས་སྐད་ཀྱི་འཕྲིན་ལམ་མེད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་རྫོགས་ཚིག་བཀོད་པ་དང་བསྟུན། ཁམས་སྐད་ཀྱི་བརྡ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་གསར་འགྱུར་ཤེས་བྱ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བོད་ཁ་བའི་ཡུལ་ལུང་སོ་སོར་གཏོང་བའམ། བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་རིག་གནས་སྤྱི་དང་། སྒོས་སུ་ཁམས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་སྣ་ཚོགས་ཤིག་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་སྐྱེ་བོ་ཡོངས་ཀྱི་འདྲེན་བྱེད་མིག་གི་དགའ་སྟོན་དང་དར་ལུང་རྣ་བའི་གསོས་སུ་འབུལ་བའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཞིག་ཚུར་ལ་བསུས། འདི་ནི་ཁམས་ཀྱི་རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཁྲི་མ་འབུམ་གྱིས་ཡུན་རིང་རེ་སྒུག་བྱས་པ་དང་། རང་རིགས་ལ་ཤ་ཞེན་ཆེ་བའི་སྐྱེ་བོ་བློ་གྲོས་ཅན་སྐོར་ཞིག་གིས་ལོ་ངོ་མང་པོར་གོང་རིམ་ལ་ཡར་ཞུ་བྱས་པའི་དཀའ་སྡུག་གི་འབྲས་བུ་ཞིག་རེད། གལ་སྲིད་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ནི་བརྡ་འཕྲིན་ཤེས་བྱའི་ལྡིང་ཁང་ནས་འཁྲུངས་པའི་དུས་ཀྱི་བུ་ཆུང་ཞིག་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། བུ་ཆུང་འདི་གཉོར་སྐྱོར་གང་ལེགས་བྱས་ནས་བདེ་ཐང་ངང་འཚར་ལོངས་ཡོང་བ་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་གྱི་དབུ་ཁྲིད་རྒན་པ་དག་གི་ཕྲག་སྟེང་ལ་ལྷུང་བའི་ལས་འགན་ལྕི་མོ་ཞིག་རེད། ཉིས་སྟོང་དགུ་ལོའི་ཟླ་བ་དྲུག་པའི་ཚེས་སུམ་ཅུ་ཉིན། ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་འཛུགས་པའི་གྲ་སྒྲིག་ཨུ་ལྷན་དབུ་བརྙེས་པ་ནས་བཟུང་། རྒན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ཡིས་འདི་ནི་མི་རིགས་རང་གི་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་བྱེད་པའི་རིག་པའི་སྡིངས་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་ཐུགས་ལ་དགོངས་ནས། དཀའ་སྡུག་གི་མདུན་ནས་མགོ་མི་སྒུར་བ་དང་དཀའ་ངལ་གྱི་ཁྲོད་ནས་དཔའ་མི་ཞུམ་པའི་སྙིང་སྟོབས་བརྟན་པོ་ཞིག་ཡིད་ལ་བཅངས་ཏེ། ཐོག་མའི་དུས་ཀྱི་མི་སྣ་རྩ་འཛུགས་དང་ལེ་ཚན་བཀོད་སྒྲིག་སོགས་ཀྱི་ལས་འགན་ཚང་མ་ཕྲག་ཏུ་བཞེས་ནས། ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཟེར་བའི་དུས་ཀྱི་བུ་ཆུང་འདི་གཅེས་སྐྱོང་གང་ལེགས་གནང་པའི་ལམ་ལ་སྤོབས་པ་ཆེན་པོས་ཞུགས་པ་རེད།

རྒྱ་གར་དུ་རྟོག་ཞིབ་ཕེབས་སྐབས་བསྐྱོན་པའི་འདྲ་པར། 
在印度考察

   ཏག་ཏག་བགྲང་བྱ་བཅུ་ཡི་རིང་ལ། རྒན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་དང་བཅས་པའི་བློ་མཐུན་རྒན་པ་སྐོར་ཞིག་གིས་འཚོལ་ཞིབ་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་ལག་ལེན་དང་། ལག་ལེན་གྱི་ཁྲོད་ནས་མདུན་སྐྱོད་བྱེད་པའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་གཞིར་བཟུང་སྟེ། བོད་ལ་བརྙན་འཕྲིན་ཆེད་ལས་མི་སྣ་དཀོན་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་གྱི་མདུན་ནས་སྤོབས་པ་དང་རེ་བས་ཁེངས་པའི་བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་ཅན་མང་པོ་ཞིག་ཚུར་ལ་བསུས་ཤིང་། ཁོ་ཚོ་རང་རང་སོ་སོའི་འཇོན་ཐང་དང་དགའ་ཁ་འཁྱེར་ཕྱོགས་ལྟར་ལས་གནས་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་མཛུབ་མོས་རིས་སྟོན་དང་ལག་ལེན་དམར་ཁྲིད་ཀྱི་ལམ་ནས་མི་སྣ་རེ་རེ་བཞིན་གསོ་སྐྱོང་བྱས་པས། རིམ་བཞིན་བོད་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་ཡོངས་ལ་སྙན་པའི་གྲགས་པ་རྒྱས་པའི་མདོ་འཛིན་པ་སྐོར་ཞིག་ཐོན་པར་མ་ཟད། བོད་རང་གི་ལོ་ཙཱ་བ་དང་བརྙན་ལེན་པ། སྐད་སྦྱོར་བ། སྒྲིག་བཟོ་པ་སོགས་ཀྱི་ཆེད་ལས་མི་སྣ་གང་མང་ཞིག་རིམ་བཞིན་འཚར་ལོངས་བྱུང་བས། བོད་ཀྱི་བརྙན་འཕྲིན་ལས་རིགས་གོང་དུ་སྤེལ་བར་ལེགས་པའི་མཐུན་རྐྱེན་གྱ་ནོམ་པ་ཞིག་བསྐྲུན་པ་རེད། ནང་སྒོས་སུ་རྒན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ཡིས་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་ནས་ཆེད་དུ་རིག་གནས་སྒྱུ་རྩལ་སྐོར་གྱི་བྱ་གཞག་ཁུར་དུ་བླངས་ཏེ། ཁོང་གིས་ཐད་ཀར་དུ་མཛུབ་སྟོན་གནང་བའི་འོག་ནས་《བྱམས་པའི་ཁ་བརྡ།》དང་《འཆད་ཁྲིད་སྒྲོན་མེ།》ལྟ་བུའི་རིག་གནས་ལེ་ཚན་སྒྲིག་བཟོ་བྱས་ནས། འཕྲལ་ཕུགས་གཉིས་སུ་མཁོ་བའི་ཤེས་བྱ་རེ་རེ་ནི་གོ་སླ་ཞིང་ཉན་སྤྲོ་བའི་ལམ་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་ཡོངས་ཀྱི་བོད་པའི་རིག་གནས་ལ་དུངས་ཞེན་ཟབ་པའི་ལྟད་མོ་བ་དག་གི་མིག་གི་དཔྱིད་དང་རྣ་བའི་གསོས་སུ་ཕུལ་བས། ཁོ་ཚོ་ལ་རིག་གནས་ཀྱི་གསོལ་སྟོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་བཤམས་པར་མ་ཟད། བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཆེད་ལས་མཁས་པ་བགྲང་ལས་འདས་པ་ཞིག་གདན་དྲངས་ནས་མ་རྟོག་ལོག་རྟོགས་དང་མ་དག་རྒྱུན་འབྱམས་ཀྱི་གནད་དོན་རེ་རེ་གསེད་དཀྲོལ་བྱས་ཏེ་ཁ་བ་རི་བའི་རིག་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཙང་མ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱས་པས། བོད་ཀྱི་སྐད་དང་རིག་གནས་གོང་དུ་སྤེལ་བའི་དུས་ཀྱི་སྡིངས་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ལ་གྱུར། དེ་མ་ཟད་བོད་ཁམས་ནི་གླུ་གར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་། དེ་ལས་ཀྱང་ཁམས་ཀྱི་ས་ཕྱོགས་འདི་ནི་གླུ་གཞས་ཀྱི་ཕ་ས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་བསྔགས་པས། ཁོང་གིས་མཛུབ་སྟོན་གནང་བའི་འོག་ནས་《ཁམས་པའི་དགའ་ཚལ།》ལྟ་བུའི་བོད་ཀྱི་གླུ་གཞས་སྒྱུ་རྩལ་འགྲེམས་སྟོན་བྱེད་པའི་གར་སྟེགས་ཤིག་བསྐྲུན་པར་མ་ཟད། ཁྱད་པར་དུ་རྒན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ཡིས་ཐད་ཀར་དུ་ཇུས་འགོད་དང་མཛུབ་སྟོན་གནང་བར་བརྟེན་ནས་《བཀྲ་ཤིས་ལོ་སར།》དང་།《དགའ་སྐྱིད་ཤམ་བྷ་ལ།》 《འབའ་བའི་རང་སྒྲ།》སོགས་བོད་ཁམས་ཡོངས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ལྟད་མོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བསུ་ཐོབ་པའི་ལོ་སར་དགོང་ཚོགས་དང་ཆེད་སྒྲིག་དགོང་ཚོགས་སྤེལ་ནས། བོད་པའི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ཀྱི་མཚར་སྡུག་གི་གཟི་ཉམས་རེ་རེ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལྟད་མོ་བའི་མིག་གི་དགའ་སྟོན་དུ་ཕུལ་ལ། དགོང་ཚོགས་ཀྱི་བརྗོད་དོན་དང་སྒྲིག་བཟོ་བྱེད་སྟངས་གང་གི་ཐད་ནས་ཀྱང་ཁྱད་དུ་འཕགས་ཤིང་འབུར་དུ་ཐོན་པས། དཔེར་ན་《བཀྲ་ཤིས་ལོ་སར།》དང《འབའ་བའི་རང་སྒྲ།》ལྟ་བུ་ལ་རྒྱལ་ཡོངས་དཔྱིད་གསར་དུས་ཆེན་གྱི་བརྙན་འཕྲིན་དགོང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲན་རིམ་ཁྲོད་ནས་ཨང་དང་པོའི་བྱ་དགའ་ཐོབ་པ་རེད། འདི་ཡི་གོ་རིམ་ཁྲོད་ནས་ཁོང་གིས་མཛུབ་སྟོན་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་འགན་བཞེས་པར་མ་ཟད། ད་དུང་རང་ཉིད་དགའ་ཞེན་ཆེ་བའི་གླུ་གཞས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་འཇོན་ནུས་རྩལ་དུ་སྤྲུགས་ནས། དཔེར་ན་《ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱན་ཆ།》དང་།《དཀར་གསལ་ཟླ་འོད།》 《འཛམ་གླིང་ཡང་རྩེ།》 《ཀ་ཁའི་གླུ།》《ཉི་མ་ལྷ་ས།》ཞེས་པ་སོགས་གོ་བདེ་ཞིང་ཉན་སྤྲོ་བའི་གླུ་ཚིག་གང་མང་ཞིག་གསར་རྩོམ་གནང་བ་ལ་བོད་རིགས་ཀྱི་གླུ་པ་གླུ་མ་དང་རྒྱ་ཆེའི་ལྟད་མོ་བ་དག་གིས་དགའ་བསུ་ཐོབ་པས་བོད་ཀྱི་གླུ་གར་ལས་རིགས་གོང་དུ་སྤེལ་བར་ཕྱོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་རང་གི་འཇོན་ཐང་འབུལ་བ་དང་བྱས་རྗེས་བཞག་པ་རེད། མ་གཞི་བརྙན་འཕྲིན་གྱི་ལས་དོན་འདི་ནི་ཧ་ཅང་ཞིབ་ཚགས་ཆེ་བའི་ལས་ཀ་ཞིག་ཡིན་པས་ཁོམ་ལོང་གི་དུས་ཚོད་ཅིག་གཏན་ནས་མེད་རུང་། ཕ་ཡུལ་འབའ་ཐང་ནས་རྒྱང་བཞུད་ཀྱི་གོམ་ཁ་སྤོས་པའི་ཉིན་མོ་དེ་ནས་བཟུང་། རང་གི་སྐད་དང་ཡི་གེ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་བྱེད་པའི་ཕུགས་འདུན་བརྟན་པོ་ཞིག་ཡིད་ལ་བཅངས་པས། སྔ་རྗེས་སུ་དར་མདོ་མི་རིགས་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭ་དང་སི་ཁྲོན་མི་རིགས་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས། ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་སོགས་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་བའི་གོ་རིམ་ཁྲོད་དུ། བོད་ཀྱི་སྐད་དང་རིག་གནས་གོང་དུ་སྤེལ་ཞིང་། གསར་འགྱུར་ལོ་ཙཱ་དང་བརྡ་ཆད་གསར་པ་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་བ། བོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་སྤྱི་དང་སྒོས་སུ་སྒྱུ་རྩལ་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་དང་ཁྱབ་སྤེལ་སོགས་ཀྱི་བྱ་གཞག་གང་མང་ལ་འབད་བརྩོན་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། གྲུབ་འབྲས་བླངས་དང་ལེན་བཞིན་ཡོད་པས། ད་ལྟ་དབུ་སྐྲའི་ཉག་མ་རེ་རེ་ལ་དུང་མདོག་གི་རང་མདངས་འཛིན་བཞིན་ཡོད་ནའང་། ནང་ལོགས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་འདི་ནས་ཕ་སྐད་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་རིགས་ཀྱི་དར་ཆ་ཞིག་གི་ཚུལ་དུ་སྔར་བཞིན་སྟོབས་ཀྱིས་འགྱིང་ཡོད་ལ། བརྙན་འཕྲིན་གྱི་སྡིངས་ཆ་འདི་ནས་གངས་ཅན་གཙུག་ལག་རིག་གནས་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་པའི་ལས་ལ་སྔར་ལྟར་སྤྲོ་བས་འཇུག་བཞིན་ཡོད་པས། མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་ནི་ཁམས་པའི་ཕོ་རྒོད་འདི་ཡི་རུས་རྐང་ན་ཟུག་པའི་འགྱུར་མེད་ཀྱི་དམ་བཅའ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་ནི་དམ་བཅའ་འདི་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་བའི་རིག་གནས་ཀྱི་སྡིངས་ཆ་ཞིག་ཡིན་པས། ཁོང་གིས་སྡིངས་ཆ་འདིའི་སྟེང་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་ཚད་བློས་གཏོང་བའི་སྙིང་སྟོབས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞུའོ། །