དེང་དུས་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཇེ་བཟང་དུ་གྱུར་ནས་སྣུམ་ཞིང་ལྕི་ལ་དྲོད་བག་ཅན་གྱི་ཟས་རྣམས་རྒྱུན་ཟས་སུ་བསྟེན་ཅིང་། ཟས་ཚོད་མ་ཟིན་པར་ལྟོ་བ་འགྲངས་པར་ཟ་བ། ཆང་རག་སོགས་ར་རོ་མྱོས་པར་བཏུང་བ། ལུས་ལ་འགུལ་སྐྱོད་སྤངས་ཏེ་ཕག་ལྟར་ཉལ་བ། ཁྲུས་ལ་སོགས་པ་རིང་དུ་སྤངས་ཏེ་བག་ལ་ཉལ་ནས་ཇི་མི་སྙམ་པར་གནས་པས་རིམ་གྱིས་ཁ་ཟས་འཇུ་དཀའ་བ་དང་། བཀྲེས་སྐོམ་གྱི་ཚོར་བ་ཞན་པ། བཞིན་མདོག་དང་ཤ་ལྤགས་ཉམས་ནས་རྣམ་འགྱུར་ནད་ཀྱི་ཅོང་བརྡ་སྔོན་དུ་ཐོན། རྩིང་སྤྱོད་དེ་དག་གིས་ལུས་ཟུངས་ཕམ་པར་བྱས་ཏེ་ཚེ་ལས་འདས་པའང་བགྲང་གིས་མི་ལངས། སྐབས་འདིར་ནད་གཞི་དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་མིག་སེར་གྱི་ནད་ལ་རང་ནུས་ཅི་ལྕོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཅུང་ཟད་དཔྱད་པར་བྱའོ། །
མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་མིག་སེར་ནི་སྣོད་ཀྱི་མཁྲིས་པའང་འཇུ་བྱེད་མཁྲིས་པ་གང་ཡིན་ཡང་། དེ་ལ་འགྲམས་པ་དང་འཁྲུགས་པ། རིམས་ལ་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མཁྲིས་པ་འཕེལ་བའམ། ཡང་ན་ཟས་སྤྱོད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མཁྲིས་པ་རང་གནས་སུ་འཕེལ་ནས་རྩར་ལུད་དེ་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲམས་ནས་ཤ་སེར་མིག་སེར་རྣམ་པར་གྱུར་བའི་མཁྲིས་ནད་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཅུ་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་ནད་རིགས་ཤིག་ཡིན་ལ། དཔྱད་རྩོམ་འདིར་མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་མིག་སེར་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་དབྱེ་བ་རྟགས་དང་བཅོས་ཐབས་བཅས་དམིགས་སུ་བགར་ཏེ་ནད་རིགས་སྔོན་འགོག་དང་གསོ་བཅོས་ཐད་ཀྱི་ཤེས་བྱ་འཐུས་ཇེ་ཚང་དུ་བཏང་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བཀོད་ཡོད།
དང་པོ། མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་མིག་སེར་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བརྗོད་པ།
མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་མིག་སེར་ཞེས་པ་ནི་ནད་རྟགས་ལ་བལྟོས་ནས་བཏགས་པའི་མིང་སྟེ། སྣུམ་བཅས་རྣོ་ཞིང་ཚ་བ་སོགས་མཁྲིས་པའི་མཚན་ཉིད་ཟུར་བདུན་དང་ལྡན་པ་འཕེལ་ཟད་འཁྲུགས་གསུམ་གང་རུང་དུ་བྱུང་ནས་ལུས་ཀྱི་ཤ་མདོག་དང་མིག་སྤྲིན་སེར་པོར་གྱུར་པ་ལ་ཟེར། མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་མིག་སེར་ནི་ནད་རྐྱང་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ལུས་ཀྱི་མེ་དྲོད་དང་སྣོད་ཀྱི་མཁྲིས་པ། ཕོ་བའི་གཤེར་རྨེན། མཆིན་པའི་བྱེད་ལས། ཟུངས་ཁྲག་འཕེལ་བ་སོགས་དང་འབྲེལ་བ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ལ། ཞུ་དང་མ་ཞུའི་བར་དུ་གནས་པའི་འཇུ་བྱེད། མཆིན་པར་གནས་པའི་མདངས་སྒྱུར། སྙིང་ལ་གནས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད། མིག་ལ་གནས་པའི་མཐོང་བྱེད། ལྤགས་ལ་གནས་པའི་མདོག་གསལ་བཅས་ཀྱི་བྱེད་ལས་དང་དམ་པོར་འབྲེལ་བས། བཤད་པའི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་། མེ་དྲོད་ཅེས་བྱ་འཇུ་བའི་གཞི་ཡིན་ཏེ། །འཇུ་བར་བྱེད་པའི་མཁྲིས་པ་དེ་ལ་བཤད། །ཅེས་དང་། མེ་དྲོད་དེ་ནི་ཟས་གང་ལུས་ཟུངས་མདངས། །སྟོབས་རྒྱས་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ནད་འདི་གསར་སྐྱེས་ཕྲུ་གུ་ནས་རྒན་ཁོག་དབྱུག་པ་ཅན་གྱི་བར་དུ་འབྱུང་སྲིད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་ལང་ཚོ་དར་ལ་བབས་པའི་གཞོན་ནུ་དག་ལ་འབྱུང་བ་མང་བས། དར་མ་རྣམས་ནི་མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་དང་ལྡན་ལ་ལང་ཚོ་རྒྱས་པའི་ང་རྒྱལ་ཆེ་ཞིང་སྙིང་དཔའ་ལ་འཐབ་འཛིང་གི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་བ། སྟག་དང་སྤྲེའུ་ལྟར་རྩལ་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་གཞན་དང་འགྲན་རྩོད་ཀྱི་སྤོབས་པ་ལྡན་པ། ཟས་སྐོམ་ཚ་སྐྱུར་ལན་ཚ་དང་དུད་ཆང་ཤ་ཁྲག་སོགས་བག་མེད་དུ་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མཁྲིས་པ་རང་གནས་སུ་མྱུར་དུ་འཕེལ་ནས་རྩར་ལུད་པས་ཤ་སེར་མིག་སེར་གྱི་ནད་རྣམས་འབྱུང་བ་ཡིན།
གཉིས་པ། མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་མིག་སེར་དུ་གྱུར་ཚུལ་བརྗོད་པ།
གཅིག །ཟས་སྐོམ་རྣམས་མེ་དྲོད་གསུམ་གྱིས་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ཕྱེས་ཏེ་དྭངས་མ་རྣམས་དྭངས་མ་ལེན་པའི་རྩ་དགུར་བརྒྱུད་ནས་མཆིན་པའི་གནས་སུ་གསོག །མཁྲིས་པ་མདངས་སྒྱུར་གྱིས་ཁྲག་ཏུ་སྒྱུར་ཅིང་རྩ་བོ་ཆེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྙིང་དུ་བརྒྱུད། མཁྲིས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱིས་རླུང་ཁྲག་འབྲེལ་བའི་འཕར་ལྡང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་ལུས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་ཤ་དང་ཚིལ་རུས། རྐང་དང་ཁུ་བ་སོགས་རིམ་བཞིན་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པས་བཤད་རྒྱུད་ལས། དྭངས་མ་ལེན་པའི་རྩ་དགུར་མཆིན་ལམ་བརྒྱུད། །མཆིན་པའི་གནས་སུ་ཁྲག་འགྱུར་ཁྲག་ལས་ཤ།།ཞེས་སོགས་བསྟན་པའོ། །དེར་བརྟེན་མཆིན་པའི་གནས་སུ་ཁྲག་མང་དུ་འཕེལ་ནས་ལྡང་ཚད་ལས་བརྒལ་ན་ཁྲག་འཕེལ་གྱི་ནད་འབྱུང་ཞིང་མཁྲིས་པ་མདངས་སྒྱུར་ཡང་རིམ་བཞིན་འཕེལ་ནས་རང་ཚད་ལས་གཡོས་ཏེ་འཕེལ་བ་དང་། རབ་ཏུ་འཕེལ་བ། མཆོག་ཏུ་འཕེལ་བ་སོགས་འབྱུང་ལ། ཁྲག་གི་འཁོར་སྐྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པས་ཐང་ལ་ལྷག་པའི་ནད་རྟགས་རྣམས་མངོན་པར་གསལ་ལོ། །
གཉིས། རླུང་དང་བད་ཀན་དང་ཁྲག་ལ་སོགས་པས་མཁྲིས་ཡུལ་འཕྲོག་སྟེ་འཇུ་བྱེད་དང་མདངས་སྒྱུར་སོགས་ཡུལ་བཏོན་ནས་གཞན་གྱི་གནས་སུ་བྱེར་བ་སྟེ། མིག་ལ་གནས་པའི་མཐོང་བྱེད་དང་ལྤགས་ལ་གནས་པའི་མདོག་གསལ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི་ཡུལ་དུ་བྱེར་བའི་མཁྲིས་པ་རྣམས་བསྡུས་ཏེ་ཚད་ལས་གཡོས་ནས་མིག་སྤྲིན་དང་ཤ་ལྤགས་སོགས་ཀྱི་མདོག་སེར་པོར་འགྲོ་བ། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། གཉིས་པ་རླུང་དང་མ་ཞུ་བད་ཀན་ཁྲག།།འཇུ་བྱེད་མཁྲིས་པའི་ཡུལ་དུ་ཞུགས་པ་ཡིས། །མཁྲིས་པའི་གོ་འཕྲོག་ཕྱི་རུ་བྱེར་བ་འོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
གསུམ། མཆིན་འདབས་ཀྱི་སྣོད་མཁྲིས་ཟངས་ཚགས་ལ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱུ་མར་བབས་ཤིང་ཟས་སྐོམ་རྣམས་འཇུ་བར་བྱེད་ལ་མཁྲིས་པའི་དྭངས་མའང་ཟས་ཀྱི་དྭངས་མ་དང་འགྲོགས་ནས་དོན་ལྔ་སྣོད་དྲུག་ཀུན་ལ་ཁྱབ་སྟེ་ལྤགས་མཉེན་ཤ་འགུལ་ཚིགས་གཡོ་སོགས་ཀྱི་ལས་བྱེད་ལ། མཁྲིས་པའི་སྙིགས་མ་ནི་ཟས་ཀྱི་སྙིགས་མ་དང་འགྲོགས་ནས་རྒྱུ་མ་དང་ལོང་གར་བརྒྱུད་ཅིང་རྒྱུ་གྲོག་རྩ་ལ་བརྟེན་ནས་མཁལ་མར་བབས་ཏེ་ཆུ་ཡི་ཀུ་ཡར་འགྱུར། ལྷག་མ་རྣམས་བཤང་བ་དང་འགྲོགས་ནས་འོག་སྒོར་འབྱིན་ནོ། །ཡིན་ན་ཡང་མཁྲིས་རྡོ་ཆུང་བས་ཟངས་ཚགས་བཀག་པའམ་གཤེར་རྨེན་དུ་སྐྲན་ཞུགས་ནས་མཁྲིས་ལམ་བཅད་པ། ཕོ་མཆིན་རང་ལ་སྐྲན་ཞུགས་ནས་སྣོད་མཁྲིས་བཅར་བ་སོགས་ཀྱིས་མཁྲིས་ཁུ་རང་ཡུལ་ལས་བཏོན་ཏེ་གཞན་གྱི་གནས་སུ་བྱེར་ཞིང་ཤ་སེར་མིག་སེར་གྱི་རྟགས་བསྟན་ནོ། །མན་ངག་རྒྱུད་ལས། གསུམ་པ་ཕོ་མཆིན་སྐྲན་གྱིས་མཁྲིས་པ་བཅར། །ཡང་ན་མཁྲིས་པ་རང་ལ་སྐྲན་ཞུགས་པས། །མཁྲིས་པ་དབང་མེད་ཕྱི་རུ་ཁ་ལུད་དམ། །འགྲམས་སམ་རླུང་གིས་མཁྲིས་ཁ་ཤོར་བ་འོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
བཞི། དོན་སྣོད་སོགས་ཀྱི་གནད་དུ་རྡོ་དབྱུག་བསྣུན་པས་ལུས་ཟུངས་འགྲམས་པའམ། རྒྱུད་ལ་ཞེ་སྡང་དྲག་པོ་སྐྱེས་པ། ཉེས་གསུམ་འཁྲུགས་པ། གཉན་རིམས་འགོས་པ། ཚ་སྐྱུར་རྣོ་བའི་ཟས་སྐོམ་བསྟེན་དྲགས་པ། ཤ་ཆང་ཟན་གསུམ་སྤྱོད་དྲགས་པ། མི་ཐེག་ཁུར་དང་ས་སྲན་བརྐོས་པ། བང་རྩལ་འགྲན་པ་བཅས་ཀྱིས་མཁྲིས་པ་འཕེལ་ནས་རྩ་མིག་ཀུན་ལ་རྒྱུ་བ་སྟེ། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། བཞི་པ་སྣོད་མཁྲིས་འཇུ་བྱེད་གང་ཡང་རུང་། །འགྲམས་འཁྲུགས་རིམས་རྐྱེན་མཁྲིས་པ་འཕེལ་བའམ། །ཟས་སྤྱོད་རྐྱེན་གྱིས་འཕེལ་ཏེ་རྩར་ལུད་པས། །ཤ་སེར་མིག་སེར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
གསུམ་པ། མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་མིག་སེར་གྱི་དབྱེ་བ་བརྗོད་པ།
སྤྱིར་མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་མིག་སེར་ལ་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྐྱང་པ་ལྡན་འདུས་དང་ཚ་གྲང་བླ་གཉན་སོགས་དང་། གནས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཤ་ལྤགས་མིག་སྤྲིན་དང་མཆིན་མཁྲིས་རྒྱུ་ལོང་སོགས་དང་། རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་མཁྲིས་པ་འཕེལ་ནས་ཁྲག་ཏུ་བྱེར་བ་དང་། མཆིན་པའི་ནུས་པ་ཉམས་པ། སྐྲན་གྱིས་བཅར་བ། གཞན་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ་སོགས་མང་དུ་འབྱེད་ཆོག་ཀྱང་། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། ཀུན་ཀྱང་མདོར་བསྡུས་ཚ་གྲང་གཉིས་སུ་འདུས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ནད་ཐོག་ལག་ལེན་དུ་ཚ་གྲང་གཉིས་སུ་བསྡུས་ཏེ་མདོར་བསྡུས་ཙམ་བརྗོད་པ་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་སླ་བའི་དགེ་མཚན་ལྡན་ནོ། །
བཞི་པ། མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་མིག་སེར་གྱི་ནད་རྟགས་བརྗོད་པ།
གཅིག །མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་ནི་མིང་དོན་མཚུངས་པར་ལུས་ཀྱི་པགས་མདོག་མཁྲིས་པ་མདོག་གསལ་གྱིས་བསྒྱུར་ནས་གསེར་ལྟར་སེར་ལ་ཟ་འཕྲུག་ལྡང་ཞིང་གང་ཕྲུགས་དག་ལས་ཆུ་སེར་བབས་པ། མིག་ལ་གནས་པའི་མཁྲིས་པ་མཐོང་བྱེད་མང་དུ་འཕེལ་ནས་མིག་སྤྲིན་སེར་ཞིང་གངས་རི་སོགས་རྫས་དཀར་པོ་རྣམས་སེར་པོར་མཐོང་ལ་སྲོད་ལོང་ཡང་འབྱུང་སྲིད། ཀླད་རྩར་བྱེར་བའི་མཁྲིས་པ་རྒྱས་ནས་མགོ་ན་ཞིང་དབང་པོ་མི་གསལ་བ་དང་། ཀླད་པར་མཁྲིས་པ་ཟུག་དྲག་ནས་ཡན་ལག་སྦྲིད་ཅིང་མིག་མཆི་སེར་བ། མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་འཕེལ་ནས་གྱེན་དུ་རྒྱུ་བས་ལྕེ་དབུས་བད་ཀན་མཐུག་པོར་ཆགས་ཤིང་མདོག་སེར་ལ་ཁ་ཏིག་ཁ་བ། མཁྲིས་ཁུ་མང་དུ་སྐྱུག་པ། ལུད་པའི་མདོག་སེར་ཞིང་ཞོ་དར་ཆུ་སོགས་གང་བཏུང་ཐམས་ཅད་རོ་ཁ་ལ་ཞེན་ཁ་ལོག །མཆིན་མཁྲིས་འཁྲུགས་པའི་དབང་གིས་ཁོག་པ་སྦོས་ཤིང་ལུས་ལྕི་བ། ཤེད་ཆུང་བ། སྒྱིད་ལུག་པ། ཚ་བ་ཆེ་བའི་སྟབས་ཀྱིས་གཉིད་ཡེར་ཞིང་བསིལ་སར་བསྡད་ན་ཅུང་ཟད་བདེ་སྙམ་ཡོད་ཀྱང་ཉིན་གུང་གི་དྲོད་ཀྱིས་སླར་མི་བདེ་བ་འབྱུང་བ་སོགས་ཀྱི་རྟགས་ཡོད་དོ། །རྩ་རྒྱུད་ཕྲ་ལ་གྲིམ་ཞིང་མགྱོགས་པར་འཕར་ལ་ཞིབ་ཏུ་མྱོང་ན་གྲངས་མྱུར་དཔངས་མཐོ་མཁྲང་བར་འཕར་བ། ཆུ་མདོག་མར་ནག་འདྲ་ལ་གཏིང་ན་སེར་ཤས་ཆེ་བ། དྲི་མ་ཤིན་ཏུ་དུགས་ལ་ལྦུ་བ་ཕྲ་ཞིང་སེར་ལ་སངས་པ་སྐྱེན་པ། ཀུ་ཡ་མཐུག་ཅིང་སྟེང་འོག་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ། སྤྲིས་མ་སེར་འོད་ཅན་ཆགས་པ། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་ཤེད་ཆུང་གཉིད་མི་ཐུབ། །སོགས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
གཉིས། མཁྲིས་པ་མིག་སེར་ནི་མཁྲིས་པ་མཐོང་བྱེད་འཕེལ་ནས་མིག་སྤྲིན་སེར་ལ་ཞིབ་ཏུ་བརྟག་ན་བད་རླུང་ཁྲག་རྣམས་འདུས་པས་མིག་སྤྲིན་གྱི་མདོག་སྔོ་སེར་ལྗང་ཁུ་འདྲེས་པ། མིག་གི་རུས་ཁྱིམ་ན་ཞིང་མིག་སྔར་སྔོ་དམར་མཐོང་བ། འཇུ་བྱེད་དང་མདངས་སྒྱུར་དང་མདོག་གསལ་བཅས་ཡུལ་བཏོན་པས་སེན་མོ་སེར་པོར་གྱུར་ཅིང་ཁོང་ཚ་བ། སྐོམ་དད་ཆེ་བ། སྐྱུག་སྙམ་བྱེད་པ། མཁྲིས་པ་ཁྲག་དང་རྔུལ་ལ་གནས་པས་རྔུལ་དབྱུང་ཞིང་མདོག་སེར་ལ་ཤིང་ཐོག་རུལ་སུངས་ཀྱི་དྲི་མ་མནམ་པ། ཞུ་དང་མ་ཞུའི་བར་དུ་གནས་པའི་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཟད་པའམ་རབ་ཏུ་ཟད་དེ་བཤང་མདོག་དཀར་པོར་འབྱུང་ཞིང་ཟས་ཀྱི་ཡི་ག་མེད་ལ་ལུས་ཀྱི་ཉམས་ཆུང་བ། ནད་ཡུན་རིང་ལོན་པ་ལ་རྒྱུ་མའི་ཁྲག་རྩ་རལ་ནས་བཤང་མདོག་ནག་པོའང་འབྱུང་སྲིད། རྩ་རྒྱུད་དལ་ཞིང་ལྷོད་ལ་གཏིང་ན་གྲིམས་པར་འཕར་བ། དྲི་ཆུ་ལ་རླངས་པ་ཆུང་ཞིང་མདོག་སེར་ལ་ཞིབ་ཏུ་བརྟག་ན་དམར་སྨུག་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ། ཀུ་ཡ་སྲབ་མཐུག་འབྲིང་ཞིང་སྤྲིས་མ་དམར་སེར་ཅན་ཆགས་པ། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། མཁྲིས་པ་མིག་སེར་མིག་སྤྲིན་སེན་མོ་སེར། །སོགས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
ལྔ་པ། མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་མིག་སེར་གྱི་བཅོས་ཐབས་བརྗོད་པ།
གཅིག །སྤྱོད་ལམ་གྱི་བཅོས་ཐབས།
མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་སྤྱོད་ལམ་གྱི་བཅོས་པ་ནི། རྩ་རྒྱུད་ལས། མཁྲིས་པའི་ནད་ལ་བསིལ་སར་དལ་བར་བསྡད། །ཅེས་པ་ལྟར་མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་གྱི་ནད་པ་གང་རུང་ཞིག་ཚ་དྲོད་ཆེ་བའི་ཡུལ་སྤང་ནས་ཆུ་འགྲམས་ཤིང་གྲིབ་ཡོད་ས་དང་ཁང་ཐོག་རླུང་བསེར་བུ་གཡུག་སར་བསྡད་ལ་དྲག་ཤུལ་གྱི་ལས་སྤངས་དགོས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། སྤྱོད་ལམ་མེ་ཉི་ཞེ་སྡང་དྲག་ཤུལ་སྤང་། །ཡིད་འོང་སྙན་ཚིག་བསིལ་གནས་དལ་བར་འདུག །ཁྲུས་བྱ་མགོ་བཀྲུ་གོས་གསར་དྲི་མེད་བགོ །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ནད་པར་མེ་དང་ཉི་མས་མ་གདུང་བར་བསིལ་སར་བསྡད་ཅིང་སེམས་ལྷོད་ལ་དྲག་ཤུལ་གྱི་ལས་སྤང་། ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཚིག་རྣམས་ཉན་ནས་དལ་བར་འདུག་པ། རྟག་ཏུ་ལུས་ཁྲུས་ཤིང་གོས་གསར་བགོ་ནས་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་དག་ཅིང་རྔུལ་དྲི་སངས་པར་བྱེད་པ། ཆུ་བསིལ་གྱིས་མགོ་བཀྲུས་ནས་མགོ་བོའི་ན་ཟུག་གཅོད་ཅིང་ཀླད་རྩར་རྒྱས་པའི་མཁྲིས་པ་རྣམས་ཕྱིར་འབྱིན་པར་བྱའོ། །
མཁྲིས་པ་མིག་སེར་སྤྱོད་ལམ་གྱི་བཅོས་པ་ནི། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། སྤྱོད་ལམ་རླན་གྲང་བསེར་བུས་གྲང་བ་སྤངས། །སྐམ་སར་མི་རྔུལ་ཙམ་དུ་བཅག་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རླན་གཤེར་ཆེ་བའི་ཡུལ་དང་གྲང་ལྷགས་ཆེ་བའི་གནས། བསེར་བུ་ལྡང་བའི་ས་ཆ་སོགས་སྤངས་ནས་བསིལ་དྲོད་སྙོམས་པའི་སྐམ་སར་ལུས་མི་རྔུལ་ཙམ་དུ་བཅག་པར་བྱའོ། །
གཉིས། ཟས་སྐོམ་གྱི་བཅོས་ཐབས།
མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་ཟས་སྐོམ་གྱི་བཅོས་པ་ནི། རྩ་རྒྱུད་ལས། བ་རའི་ཞོ་དར་མར་གསར་རི་དྭགས་ཤ།།སོགས་གསུངས་པ་ལྟར། བ་དང་རའི་ཞོ་དར་ནི་ངོ་བོ་སླ་ལ་བཅུད་ཉུང་བས་མཁྲིས་པ་མི་འཕེལ་ལ། བ་དང་རའི་མར་གསར་ནི་བསིལ་ལ་སྙོམས་པས་མཁྲིས་ཚད་ལ་ཕན་པ། བ་དང་ར་དང་རྟོལ་བོའི་ཤ་གསར་དང་། གླ་བ་དང་རི་བོང་སོགས་རི་དྭགས་ཆུང་བའི་སྡེ་ཡི་ཤ་གསར་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་སོས་ལ་མཁྲིས་པ་མི་སྐྱེས། ཆག་ཚེ་སྟེ་ནས་སྔོན་གྱི་ཐུག་པ་སླ་མོ་དང་། ཁུར་མོང་དཀར་ནག་གི་ཚོད་མ། ཆབ་ཚ་སྟེ་ཚྭ་སྡོར་མེད་པའི་ཐུག་པ་སླ་མོ། གངས་དང་རྫ་ལས་བྱུང་བའི་ཆུ་བསིལ་ལམ་ཆུ་བསྐོལ་གྲང་གིས་མཁྲིས་པའི་ནད་ཀྱི་གཉེན་པོར་འགྱུར་བས། མན་ངག་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་པར་གསུངས་སོ། །
མཁྲིས་པ་མིག་སེར་ཟས་སྐོམ་གྱི་བཅོས་པ་ནི། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། ཁ་ཟས་བ་ར་མཛོ་མར་གསར་བ་དང་། །ལུག་ཤ་གསར་བ་ཉ་ཤ་ཤ་རྙིང་སྐམ། །ཟན་དྲོན་སྒོག་སྐྱའི་ཚ་མིག་གསར་འཇམ་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། བ་དང་ར་དང་མཛོ་མོ་རྣམས་ཀྱི་མར་གསར་བ་དང་། ལུག་ཤ་གསར་བ་དང་ཉ་ཤ་དང་ཤ་རྙིང་སྐམ་པོ། ཟན་དྲོན་མོ་དང་སྒོག་སྐྱའི་ཚ་མིག་སྟེ་ཆུ་ཐང་ལ་སྒོག་སྐྱ་བཏབ་པའི་ཚོད་མ་དང་གཞན་ཡང་གསར་ལ་འཇམ་པའི་རིགས་བསྟེན་པར་བྱའོ། །
གསུམ། སྨན་གྱི་བཅོས་ཐབས།
སྤྱིར་མཁྲིས་ནད་ཚ་གྲང་གང་ཡིན་ཡང་ཐོག་མར་སྡུད་ཐང་གིས་བསྡུས་ཏེ་ནད་རྣམས་བཙོན་དུ་འཛིན། བར་དུ་གཉེན་པོའི་སྨན་གྱིས་གསོད་པར་བྱེད་དེ་ནད་ཀྱི་ངོ་བོ་གཞོམ། ཐ་མར་ནད་རོ་ཕྱིར་དབྱུང་བའི་ཆོ་ག་བསྟན་ཏེ་ཕྱི་རྗེས་བཅད་པ་སོགས་གསོ་ཚུལ་གསུམ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་གྱི་ནད་ནི་འཕེལ་བ་མྱུར་ཞིང་དོས་དྲག་ཆེ་བས་འཕྲལ་དུ་བཅོས་དགོས་པ་སྟེ། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་ཏིག་ཏ་དུག་མོ་ཉུང་། །གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་ཧོང་ལེན་བ་ཤ་ཀ །བོང་ང་དཀར་པོ་བ་ལེ་ཀ་ཐང་བཏང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཏིག་ཏ་ནི་རིགས་མང་ཡང་སྐབས་འདིར་རྒྱ་ཏིག་བཟང་བར་སྣང་སྟེ་མཁྲིས་པའི་ཚ་བ་སེལ་བ་ལ་རྒྱ་ཏིག་མཆོག་གོ །དུག་མོ་ཉུང་ནི་རྒྱ་གར་ལས་བྱུང་བ་ཆེ་ལ་རིང་ཞིང་རོ་ཁ་བས་བཟང་བར་སྣང་། གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་ཆེ་ཆུང་གི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཀྱང་སྐབས་འདིར་ཆུང་ལ་ཤིང་བཟོའི་གསོར་དང་འདྲ་བའམ་མགོ་ན་འབིགས་བྱེད་རྩེ་རྣོན་ཡོད་པ་བཟང་། ཧོང་ལེན་ནི་རྫ་མཐོ་སྲིབ་ངོས་ལས་སྐྱེས་ཤིང་རོ་ཁ་བ་བཟང་། བ་ཤ་ཀ་ལ་ངོས་འཛིན་མི་འདྲ་མང་ཡང་སྐབས་འདིར་གཡུ་སྡོང་གསེར་མགོས་ཚབ་བྱས་ནས་བཏང་ན་སྦྱོར་བ་འཇམ་ཞིང་ནུས་པ་ཆེ་བ། བོང་ང་དཀར་པོོ་ནི་སྔོའོ། །བ་ལེ་ཀ་ནི་དབྱི་མོང་རྒས་པའི་རི་མོ་དང་འཁྲུལ་ནས་སྨན་དུ་གཏོང་མཁན་འདུག་པས་ཞིབ་དཔྱོད་བྱེད་དགོས། དངོས་ནི་དྲི་མ་ཞིམ་ཞིང་རོ་ཁ་བ་དེའོ། །སྨན་རྫས་དེ་དག་ངོས་འཛིན་འཁྲུལ་བ་མེད་ཅིང་དུག་འདོན་ཚུལ་བཞིན་བྱས་ནས་སྨན་དུ་བཏང་ན་ནུས་པ་མྱུར་ཞིང་ཕན་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ལ། མན་ངག་གི་སྦྱོར་ཚད་ལྟར་བསྡེབས་ན་རྒྱ་ཏིག་སྲང་གང་། དུག་མོ་ཉུང་ཞོ་དྲུག །གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་ཞོ་དྲུག །ཧོང་ལེན་ཞོ་ལྔ། བ་ཤ་ཀ་ཞོ་ལྔ། བོང་ང་དཀར་པོ་ཞོ་ལྔ། བ་ལེ་ཀ་ཞོ་ལྔ་སྟེ་ཏིག་ཏ་བདུན་ཐང་ལན་འགའ་བཏང་ནས་སྨིན་བསྡུ་བསད་གསུམ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བྱས་མཐར་སྦྱོང་གཏོང་བར་བྱའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ཏིག་ཏའི་བཤལ་བྱ་ཕྱི་རྗེས་བསིལ་ཤས་བཅད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཏིག་ཏ་ནི་སུམ་ཅུ་ཏིག་གཏོང་སྲོལ་མཆིས་ལ། དུག་མོ་ཉུང་གོང་ལྟར་རོ། །ཀྱི་ལྕེ་དཀར་པོ་ནི་མེ་ཏོག་དཀར་པོ་ཅན་སྟོན་མཇུག་ཏུ་བརྐོས་པའི་རྩ་བ་བཟང་། དུར་བྱིད་ནི་ཤུན་པ་དང་རྐང་སོགས་དམར་ཤས་ཆེ་ན་ནུས་པ་མྱུར་ཞིང་རྩུབ་ལ། རྩ་བ་དཀར་པོ་ཅན་ནི་དུག་ཤས་ཆུང་ཞིང་ནུས་པ་ཅུང་ཟད་ཞན་པ། སྨན་རྣམས་མཐོང་བརྒྱུད་ཀྱི་ཕྱག་ལེན་ལྟར་འདུལ་དགོས་ལ། སྦྱོར་ཚད་ནི་ཏིག་ཏ་སྲང་གང་། དུག་མོ་ཉུང་ཞོ་དགུ། ཀྱི་ལྕེ་དཀར་པོའི་རྩ་བ་ཞོ་བདུན། དུར་བྱིད་སྲང་གང་བཅས་ཕྱེ་མར་བཏགས་ནས་དུར་བྱིད་ཞོ་དོའི་ཁུ་བས་རིལ་བུ་དྲིལ་ནས་བཏང་ངོ་། །ཡང་ན་མན་ངག་བྱེ་བ་རིང་བསྲེལ་ལས་བསྟན་པའི་ཨ་རུའི་གསེར་བཤལ་དང་རྒྱུད་ཀྱི་མགྲོན་པོ་ལམ་བཤལ་ཁ་བསྒྱུར་ཅན་སོགས་གང་རུང་ཞིག་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་གཏོང་སྟེ་ཕོ་ལོང་རྒྱུ་མ་སོགས་ལ་བསག་པའི་མཁྲིས་པ་རྣམས་འཕྲལ་དུ་སྦྱངས་ན་ཕན་པ་མྱོང་གྲུབ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་གུར་ཀུམ་མཆོག་བདུན་དང་སེ་འབྲུ་དྭངས་གནས་དང་ཤཱ་སའི་བདེ་བྱེད་ཀུན་ཕན་སོགས་ཡུན་བསྲིངས་ནས་བཏང་བ་བསྔགས་སོ། །
མཁྲིས་པ་མིག་སེར་སྨན་གྱི་བཅོས་ཐབས་ནི། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། མཁྲིས་པ་མིག་སེར་ཏིག་ཏའི་གྲང་ཐང་བཏང་། །ཞེས་པ་ལྟར་གོང་གི་ཤ་སེར་སྐབས་ཀྱི་ཏིག་ཏ་བདུན་ཐང་ཡུན་རིང་བཏང་ནས་སྨིན་བསྡུ་ལེགས་པར་བྱས། དེ་ནས་གཉེན་པོའི་སྨན་ཏིག་ཏ་བརྒྱད་པ་ཁ་ཚར་ཅན་དང་། རྒྱུད་ཀྱི་སླེ་ཏྲེས་དྲུག་པ་དང་རྒྱུད་ཀྱི་ག་བུར་བདུན་པ་བཅས་ལྟག་སྤྲོད་དུ་བཏང་ནས་ནད་ཀྱི་མགོ་གཞོམ། ཡང་ན་གསེར་མདོག་བཅུ་གཅིག་བཟི་མེད་ཅན་དང་མཁྲིས་པའི་མང་སྦྱོར་ཆེན་མོ་དང་གཡའ་ཀྱི་ཉེར་ལྔ་རྣམས་ཟབ། མཐར་འབྲས་གསུམ་འཁྲུས་ཐང་དང་སྤྱི་བཅོས་ཀྱི་ཨ་རུའི་གསེར་བཤལ་བཅས་ཀྱིས་ཐུར་དུ་སྦྱོང་ལ། མཇུག་ཏུ་ལུས་ཟུངས་བརྟས་པའི་ཆོ་ག་ཏིག་ཏའི་སྨན་མར་བསྟེན་པར་བྱའོ། །
བཞི། དཔྱད་ཀྱི་བཅོས་ཐབས།
མཁྲིས་པ་ཤ་སེར་དཔྱད་ཀྱི་བཅོས་ཐབས་ནི། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། རྒྱ་སྤོས་སྤང་སྤོས་བྲག་སྤོས་ཨ་རུ་ར། །སོགས་གསུངས་པ་ནི་མཁྲིས་པ་ཤ་ལྤགས་གཉིས་ལ་རྒྱས་ནས་ཟ་འཕྲུག་བྱུང་བ་ལ་འཇམ་དཔྱད་བྱུག་དགོས་པ་སྟེ། རྒྱ་སྤོས་དང་སྤང་སྤོས་དང་བྲག་སྤོས་དང་ཨ་རུ་ར་དང་བཅས་པའི་ཕྱེ་མ་བ་ཆུར་སྦྱར་ནས་བྱུག་ན་ཟ་འཕྲུག་འགོག་ཅིང་ཆུ་སེར་འདོན་པ། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། རྩེ་ཆུང་དྲུག་མགོ་གཤའ་རིངས་གསུམ་ག་གཏར། །ཞེས་གསུངས་པའང་ནད་གཞི་ལ་བརྟག་པ་གལ་འགངས་ཆེ་སྟེ། དར་མ་མཁྲིས་ནད་ཅན་ཡིན་ཞིང་ནད་ཡུན་རིང་ལོན་ལ་སྨན་གྱིས་སྡུད་བསད་སྦྱོང་གསུམ་བྱས་ཀྱང་བཅོས་སྐྱེད་མ་བྱུང་བ་རྣམས་གཏར་ག་དགོས་པ་མ་གཏོགས་གཏར་སྔས་ན་སྲོག་ལ་རྒོལ་བས་གཟབ། མགོ་སོགས་ཁོག་སྟོད་ལ་ན་ཟུག་ཆེ་ན་རྩེ་ཆུང་གཏར་དགོས་ཏེ། གང་གཏར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣ་ཤལ་གྱེན་དུ་འཐེན་ཞིང་དེའི་རྗེས་སུ་མངོན་པའི་རྩ་ལ་གཙགས་བུ་ཚེས་གསུམ་ཟླ་བས་ཉིས་ལེན་བྱས་ནས་གཏར་བ། བྱང་ཁོག་ལ་ན་ཟུག་ཆེ་ན་དྲུག་མགོ་གཏར་བ་སྟེ། མཆན་འོག་ནས་གྲུ་མོའི་ནང་ཟུར་བརྒྱུད་པའི་ཁྲག་རྩར་ཆུ་རྒྱུས་དང་རྩ་མདུད་དང་འཕར་རྩ་སོགས་གཟུར་ནས་གཙགས་བུ་བྱིའུ་སྦུ་གུའི་སྒྲོ་འདྲས་སྒང་གཤགས་བྱས་ནས་གཏར་བ། ལྤགས་མདོག་སེར་ན་མཁྲིས་པ་གཤའ་རིངས་གཏར་བ་སྟེ། ལག་ངར་ཉིན་ངོས་ནས་མར་དུ་འགྲོ་བའི་དང་པོ་དེ་ལ་རྩ་རྒྱུས་ཆུ་བ་སོགས་གཟུར་ནས་གཙགས་བུ་ཚེས་གསུམ་ཟླ་བས་སྒང་གཤགས་བྱས་ནས་གཏར་བ་སོགས་སློབ་དཔོན་མཁས་པའི་མྱོང་ཁྲིད་དང་མཐོང་རྒྱུད་ཀྱི་ཕྱག་ལེན་གདེང་འཁེལ་བ་ཞིག་ཅིས་ཀྱང་དགོས་པས་གང་བདེ་གང་གོམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གདབ་པར་བྱའོ། །
མཁྲིས་པ་མིག་སེར་དཔྱད་ཀྱི་བཅོས་ཐབས་ནི། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། ཤུག་ཚེར་སྤ་མ་སྲད་མའི་ལོ་མ་གསུམ། །སོགས་གསུངས་པ་ལྟར་ཤུག་ཚེར་དང་སྤ་མ་དང་སྲད་མ་ནག་པོའི་ལོ་མ་གསུམ་གྱི་ཕྱེ་མར་ལན་ཚྭའི་ཆུ་སྦྱར་ནས་བྱུག་པ། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། མཆིན་མཁྲིས་འདོམ་རྩ་རྩེ་ཆུང་གཤའ་རིངས་གཏར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མིག་ཧ་ཅང་སེར་དྲགས་ན་མཆིན་མཁྲིས་འདོམ་རྩ་གཏར་བ་དང་མགོ་ན་ཞིང་ངན་ཁྲག་རྒྱས་པ་ལ་རྩེ་ཆུང་གཏར་བ། ལྟོ་བ་མི་བདེ་ཞིང་ཁ་ཟས་འཇུ་བ་དཀའ་ན་མཁྲིས་པ་གཤའ་རིངས་གཏར་བའོ། །གཞན་ཡང་མགོ་ཡུ་འཁོར་བ་ལ་ཚིགས་པ་དང་པོ་དང་དགུ་པ་མེ་ཡིས་བསྲོ་བ། ཟས་ཀྱི་འཇུ་སྟོབས་ཆུང་བ་ལ་ཚིགས་པ་བཅུ་གསུམ་པ་དང་མེ་མཉམ་གྱི་གསང་རྣམས་བསྲེག་པ་སོགས་བློ་གྲོས་ཀྱི་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་ནད་ཐོག་འབབ་ངེས་ཀྱི་དཔྱད་བཅོས་བྱེད་དགོས་སོ། །