[གནད་བསྡུས] རྩོམ་འདིར་རང་རྒྱལ་གྱི་ནང་སོག་རྩོམ་པ་པོ་གྲགས་ཅན་ཨ་ཡོན་ཀ་ལགས་ཀྱིས་སོག་ཡིག་གི་ལམ་ནས་གསར་རྩོམ་མཛད་པའི་སྒྲུང་རིང་སྐད་གྲགས་ཅན《སྨན་པ་གྲྭ་ཚང》ནང་དོན་མདོར་བསྡུས་དང་རྒྱབ་ལྗོངས། བོད་འགྱུར་མའི་ཁྱད་ཆོས་ཕྱོགས་གཉིས་ནས་བརྗོད་དེ། བོད་སོག་རིག་གནས་ལ་ཕན་ཚུན་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་ལྟ་བུ་དང་། དོན་ཐོབ་གཙོར་བཟུང་ནས་བསྒྱུར་བས་གོ་བདེ་བ་རང་བློས་ལྕོགས་ཚོད་ཀྱིས་བྲིས་ཡོད།
[གནད་ཚིག] སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་། སྒྲུང་རིང་། ལོ་ཙཱ། ཁྱད་ཆོས།
དང་པོ། ནང་དོན་མདོར་བསྡུས།
སྒྲུང་རྩོམ་འདི་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་ཞེས་པའི་དགོན་སྡེ་ཞིག་ཏུ་གསང་བའི་སྨན་གཞུང་ཞིག་ཡོད་པ་གཙོ་སྣེར་བཞག་ཐོག སྨན་གཞུང་དེ་ལ་འགྲམ་ཆུ་ལྡང་ནས་འཐོབ་འདོད་ཀྱི་མི་མང་པོ་བྱུང་བ་ལས་ཆིན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གསང་མྱུལ་པ་གཙོས་མི་སྣ་མང་པོ་ཞིག་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་གི་ཕྱོགས་སུ་སྙེག་ཡོང་བཞིན་པ་དང་། ས་དབྱིབས་རྒྱ་སྡེར་དང་རྒྱ་རྡོ་ཡི་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་པའི་དར་རྒྱལ་པོ་ཚང་གི་མདའ་ཤོག་གཞིས་སྒར་དང་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་གཉིས་ལ་མཚོན་ན་རྒྱ་རྡོ་ལྕི་དྲགས་ན་རྒྱ་སྡེར་ཡང་འགྲོ་བ་ཞིག་ཡིན་པས། དར་རྒྱལ་པོ་ཐོག་མ་མདའ་ཤོག་པེ་ལི་སྐུ་ངོ་ནས་བཟུང་ཁོང་གི་བཙུན་མོ་གཉིས་ཀྱིས་བུས་རྒྱལ་རྒྱུད་འཛིན་པར་འགྲན་རྩོད་བྱས་པ་ལ་ཆུན་མ་འཆི་མེད་ཚེ་རིང་གི་སྐུ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་། མོའི་བུ་ཆན་ཏཱ་མོན་ས་ཆ་གཞན་ཞིག་ལ་བསྐྱལ་ནས་མི་རྒྱུས་མེད་ཅིག་ལ་གཉོར་སྐྱོང་བྱེད་དུ་འཇུག་རྒྱུའི་ལས་ལྗིད་མོ་དེ་དམག་དཔོན་ཏཱ་ལེན་ཐའེ་ལ་བཅོལ་བར། ཏཱ་ལེན་ཐའེ་འགྲོ་ས་སྐུང་ས་མེད་པར་བུ་ཆུང་ཆན་ཏཱ་མོན་ཆར་བའི་ཁྲོད་རས་གུར་ནང་ཞག་འདུག་བྱེད་མཁན་གྱི་ལམ་འགྲོ་པ་སྟེ་ཨ་ལག་ཤ་ས་ཆའི་རིག་མུ་ཏིག་ཟེར་བ་ཞིག་ལ་བཅོལ། རྗེས་སུ་ཏཱ་ལེན་ཐའེ་རྗེས་འདེད་དམག་དཔུང་གིས་བཟུང་སྟེ་ཉིན་མཚན་མེད་པར་མནར་གཅོད་ཀྱིས་མིག་ཡ་གཅིག་ལོང་བར་བཟོས་པ་དང་དཔུང་བ་དང་རྐང་བ་ཡ་གཅིག་སྐྱོན་ཅན་དུ་བཏང་རྗེས། མི་མེད་ལུང་སྟོང་ཞིག་ཏུ་གཡུགས་ཡོད་པ་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་གི་མཁན་པོ་བློ་བཟང་གིས་སྨན་བཅོས་བྱས་ནས་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་། དེ་ནས་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་དུ་ཁྲིད་དེ་ཐབ་ཚང་ནང་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་དེ་ནས་བཟུང་རྒྱ་སྡེར་དང་རྒྱ་རྡོ་གང་རུང་ལ་གཡོ་འགུལ་འབྱུང་མགོ་ཚུགས་ཡོད། དར་རྒྱལ་པོ་ཚང་གི་མི་ཐོག་གཉིས་པ་སྤུན་མཆེད་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་གོ་གནས་འཕྲོག་རྩོད་བྱས་པར་ནུ་བོས་ཕུ་བོ་ཕམ་པར་བརྒྱབ་སྟེ་རྒྱལ་པོའི་ཁྲི་ལ་མངའ་གསོལ་ནའང་གོ་གནས་འཕྲོག་རྩོད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ད་དུང་མཚམས་འཇོག་དཀའ་བ་བྱུང་། དར་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་ཨོ་རོན་ཐའོ་ཀོ་སི་དང་སྤུན་མཆེད་ཀྱི་བཙུན་མོའམ་དར་རྒྱལ་པོའི་སྲུ་མོ་སོབ་ཏོ་ཏཱ་ལེ་གཉིས་ལ་མངལ་མི་སྦྲུམ་པའི་ནད་བྱུང་བར་བརྟེན། བཙུན་མོ་སུ་ལ་བུ་ཞིག་སྐྱེ་ཐུབ་པ་དེ་དར་རྒྱལ་པོ་ཚང་གི་མི་ཐོག་གསུམ་པའི་གོ་གནས་འཛིན་མཁན་དུ་འགྱུར་ཐུབ་པའི་དབང་གིས་དར་རྒྱལ་པོ་སྤུན་མཆེད་གཉིས་དང་བཙུན་མོ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ལྐོག་ཏུ་གསང་བའི་སྨན་གཞུང་འཚོལ་བའི་བགྱི་བ་མགོ་བརྩམས་པ་དང་། བཙུན་མོ་རྣམ་གཉིས་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་དུ་འགྲོ་སྐྱོད་མང་བའི་དབང་གིས་རྒྱ་རྡོ་རྒྱ་སྡེར་ནང་དུ་ལྷུང་བས་ན་སེར་མོ་པ་དང་བཙུན་མོ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་འགབ་མཐུན་དང་ལྐོག་ཇུས། གསང་བའི་སྨན་གཞུང་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་དམར་གསོད་སོགས་བྱུང་རིམ་མང་པོ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་བསྟར་ཡོད་དོ། །
གཉིས་པ། སྒྲུང་གཏམ་གྱི་རྒྱབ་ལྗོངས།
སྤྱིར་རྩོམ་རིག་གཤའ་མའི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན། སྒྲུང་འདི་ཧ་ཅང་ཡ་མཚར་བ་ཞིག་གམ་ཡང་ན་དེ་ལྟའི་གླེང་རིན་ཡོད་པ་ཞིག་ཏུ་མི་འགྲོ་ནའང་། སོག་པོའི་རྩོམ་སྟེགས་སུ་མཚན་སྙན་གྱི་འབྲུག་སྒྲ་ལྡིར་བ་དང་རྒྱ་འགྱུར་མ་ལ་ཚ་འུར་གྱི་ཉམས་སྣང་རྒྱས་པ་སོགས་ཀྱིས་མ་བཀླག་ཚད་མེད་ཀྱི་དེབ་ཅིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། དེ་ལ་བོད་རང་གི་སྒྲུང་རིང་སྟེ། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐུབ་ཅིང་ཀློག་པ་པོ་དག་གིས་ནར་མར་བཀླགས་ཐུབ་པའི《གཙུག་གཡུ》ལྟ་བུ་ཞིག་དང་བསྡུར་བ་ན། སྒྲུང་རྩོམ་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་ལྟ་བུ་ལ་དངོས་ཡོད་འཚོ་བའིི་དཀའ་རྙོག་ཆེན་པོ་གང་ཡང་མེད་ཅིང། སྒྲུང་གི་ཡུལ་དུས་ཀྱི་བཀོད་པ་འབྲོག་ལྗོངས་ཤིག་ཏུ་བསྒྱུར་བ་ནས་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་ལས་ལེ་བར་སུམ་ཅུའི་ཕ་རོལ་གྱི་རྨ་ཆུ་ཙམ་ལས་བརྒལ་ཐུབ་མེད་པས་ན། གྲོང་ཁྱེར་ལྷ་སའི་ཕྱིའི་བཀོད་པ་དང་ས་གནས་བཀའ་ཤག་སྲིད་གཞུང་གི་ནང་བཅུད་ཀྱི་རྙོག་དྲ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་བསྡུར་ཐབས་མེད། ཡང《ཀླུ་འབུམ་མི་རྒོད》དང《དམྱལ་ཟངས་ནང་ན་ཀུ་རེ་མེད》སྒྲུང་རྩོམ་ལྟ་བུ་ལ་བལྟས་པས་ན། 《སྨན་པ་གྲྭ་ཚང》ནང་སྒྲུང་གི་བསྡུས་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་སྟེ་གྲྭ་ཚང་ཁྲི་པ་དང་མིག་མངས་མཁས་པ་གྲགས་ཅན་གཉིས་ཀྱི་མིག་མངས་རྩེ་བའི་རྒྱལ་ཕམ་གྱི་དབྱེ་བ་དེའི་ཤུགས་བསྟན་དུ་ཆོས་སྲིད་གཉིས་དང་ས་ཁོངས་གཉིས། ཡང་ན་མི་རིགས་གཉིས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང་ལྟ་བ། མཛེས་དཔྱོད་སོགས་ཁྱབ་ཁོངས་ཆེ་ས་ནས་སྙོབས་འདུག་པར་མ་ཟད། ཡོན་རྒྱལ་ས་ཆེན་མོ་མེར་བསྲེགས་སྐབས་ཐའེ་ཅི་མུའུ་ཡིས་གསང་བའི་སྨན་གཞུང་དེ་མེ་སྐྱོན་ཆེན་པོའི་ནང་ནས་མྱུར་སྐྱོབ་བྱས་པ་ནས་སོག་པོ་རང་གི་ཐོབ་རྟགས་དར་རྒྱལ་པོོ་སོགས་ཆིང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གསང་ཉུལ་པ་ཞིག་གི་མདུན་སར་རྐང་མི་ཚུགས་པའི་རང་བཞིན་བཅས་ཀྱིས་ཡོན་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ཆག་འཇིག་ལས་བཏོན་པའི་ཚེ་སྲོག་གི་ངར་ཤུགས་བསྒྲགས་པ་སྒྲུང་ཕལ་བ་ཞིག་ལ་ལྡན་མིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་མང་པོ་གཟེངས་སུ་ཐོན་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱིས་སྒྲུང་འདི་ཕལ་བ་ཞིག་མིན་པའི་ཉམས་སྣང་སྩོལ་ནུས་སྙམ།
གསུམ་པ། བོད་འགྱུར་མའི་ཁྱད་ཆོས་སྐོར།
གཅིག བོད་སོག་རིག་གནས་ལ་ཕན་ཚུན་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་ལྟ་བུའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་པ།བོད་འགྱུར《སྨན་པ་གྲྭ་ཚང》ལ་མཚོན་ན། བོད་ཡིག་གིས་བྲིས་པ་ལྟ་བུའི་ཉམས་ཤིག་ཐོན་ཐུབ་ཡོད་པ་དེ་གཙོ་བོ་ལོ་ཙཱ་པས་ཡིག་སྒྱུར་གྱི་གོ་རིམ་ཁྲོད་ཡུལ་སྐད་དང་ལུང་སྐད་འདྲེས་སུ་མ་བཅུག་པར་ཐུན་མོང་བྱིངས་ཀྱིས་སྤྱོད་པའི་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་དང་བརྡ་སྤྲོད་བེད་སྤྱད་ཡོད་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ《སྨན་པ་གྲྭ་ཚང》རྒྱ་འགྱུར་མར་མཚོན་ན། སྒྲུང་གཏམ་ཁྲོད་ཀྱི་བརྡ་ཆད་མང་པོ་ཞིག་བོད་སྐད་སོར་འཇོག་བྱས་ཡོད་པ་དཔེར་ན། སྒྲུང་རིང་གི་ཁ་བྱང“满巴扎仓”ཞེས་པའང་བོད་སྐད་ཐད་སྒྱུར་བྱས་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། སྒྲུང་ནང་གི་མི་སྣ་བཟོད་པ་དང་དགེ་བསྐོས། གངས་དཔལ། ཡུམ་སྐྱབས། ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་སོགས་ནི་རྒྱ་ཡིག་ཏུ་སོག་སྐད་ཀྱི་སྒྲ་གདངས་ལྟར“苏德巴、格斯贵、甘毕勒、耶奇勒、次仁朵丽玛”ཞེས་འབོད་པ་དག་གིས《སྨན་པ་གྲྭ་ཚང》ལོ་ཙཱ་བྱེད་པ་ལ་བོད་ཡིག་གི་འགྱུར་དེ་རྒྱ་ཡིག་ལས་གོ་སླ་ནའང་། ལོ་ཙཱ་པས་འགྱུར་རྩོམ་གྱི་གླེང་གཞི་རུ“苏德巴( བཟོད་པ)ལྟ་བུར་ཆ་བཞག་པས་ཀྱང་སོག་སྐད་དུ་བོད་མིང་བཟོད་པ་ཞེས་པ་སྔོན་འཇུག་བ་མེད་པར“ཟོ་ད་པ”ཞེས་གསལ་བྱེད་རྣམས་ཕྲལ་ནས་ཡོད་པ་ཞིག་སྟེ། དཔེར་ན། བཀྲ་ཤིས་ལ་སོག་སྐད་དུ“ར་ཤིས”ཟེར་བ་དང་། སྒྲོལ་མ་ལ“ཏོལ་མའམ་རོལ་མ།”བླ་མ་ལ“བླམ”ཟེར་བ་སོགས་གསལ་བྱེད་རྣམས་ཕྲལ་ནས་ཀློག་པ་དང་གོང་འོག་སྦྱར་ནས་ཀློག་པ་སོགས་འགྱུར་བ་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པས་ས་མིང་དང་མི་མིང་སྒྱུར་སྐབས་དཀའ་ཁག་ཆེན་པོ་ཡོད”ཅེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་སྐད་ཡིག་གཉིས་ལ་ཐུན་མོང་གི་མིང་བརྡ་གཅིག་ཡོད་པའི་ཁྱད་ཆོས་འདི་འདྲ་ཡིག་རིགས་གཞན་དུ་མཚོན་ཐབས་མེད་པ་ལྟ་བུ་རེད།
སྤྱིར་ལོ་ཙཱའི་བྱ་བ་ནི་ལག་རྩལ་རང་བཞིན་དང་གསར་གཏོད་རང་བཞིན་མཉམ་བསྲེས་ཀྱི་ཀླད་ཤུགས་ངལ་རྩོལ་ཞིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ནང་བཞིན་སྐད་ཡིག་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་ནུས་ལྟར་བསྟན་དོན་གཅིག་ལ་མཚོན་ཐབས་མི་འདྲ་བ་སོ་སོ་བཀོལ་ཆོག་པས། རྩོམ་ཡིག་གཅིག་གམ་ཚིག་དུམ་ཞིག་ལ་ལོ་ཙཱའང་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་བྱ་ཆོག་མོད། འོན་ཀྱང《སྨན་པ་གྲྭ་ཚང》ལ་མཚོན་ན། བོད་འགྱུར་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་དེ་ལྟའི་སྟབས་བདེ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྒྲུང་གཏམ་གྱི་བྱུང་རིམ་ཆ་ཚང་སེར་མོ་པའི་འཚོ་བ་དང་ཉེ་བར་འབྲེལ་ཞིང་། འབྲོག་པའི་རྩྭ་ཐང་དང་དགོན་པ། སྨན་གཞུང་གང་ཡིན་ཡང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་འཚོ་བ་དང་ཉེ་བར་འབྲེལ་ནས་ཡོད་པས། རྒྱ་འགྱུར་ཁྲོད་འགའ་ཞིག་བོར་བརླགས་སུ་གྱུར་པ་དེ་བོད་འགྱུར་གྱི་ནང་དུ་ཡང་བསྐྱར་གསར་རྩོམ་དང་ཡང་ན་འཚོལ་རྟོག་བྱ་དགོས་པའི་ལས་ཀ་ལྷག་མ་དེ་བསྐྲུན་ཡོད།རྒྱ་ཡིག་ལ་མཚོན་ན། རང་རྒྱལ་གྱི་སྤྱི་སྐད་ཡིན་པའི་དབང་གིས་མིང་བརྡ་འགའ་ཞིག་རྒྱ་འགྱུར་དུ་མཆན་གང་ཡང་མ་བཀོད་པར་བཞག་ཆོག་ནའང་བོད་འགྱུར་དུ་མཆན་འདེབས་དགོས་པ་དཔེར་ན། རྒྱ་འགྱུར་ཁྲོད“百余年前,鄂尔多斯是个雨水丰沛的地方”ཞེས་པ་བོད་འགྱུར་ཁྲོད་དུ།“ལོ་ངོ་བརྒྱ་ལྷག་གི་སྔ་རོལ་ཏུ་འུར་བསྡུས་ནི་ཆར་ཆུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ས་ཆ་ཞིག་ཡིན།”ཞེས་འགབ་ཏུ“འུར་བསྡུས”ཞེས་པ་ནང་སོག་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁོངས་གཏོགས་ས་ཆ་ཞིག་གི་མིང་སྟེ། ཕོ་བྲང་མང་པོ་ཡོད་པའི་གནས་ཀྱི་དོན་ཞེས་མཆན་བཏབ་ཡོད། རྒྱ་ཡིག་གི“鄂尔多斯”ཞེས་པ་ནང་སོག་གི་ས་ཆ་ཞིག་ཡིན་པ་ཧ་གོ་ནའང་བོད་ཡིག་ཏུ“འུར་བསྡུས”ཞེས་བསྒྱུར་ན་ད་གཟོད་མཆན་རྟགས་འགོད་དགོས་པ་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུག་ཡིན་པ་དེ་བཞིན། བོད་འགྱུར《སྨན་པ་གྲྭ་ཚང》གི་ཁྲོད་དུ་མི་མིང་དང་ས་མིང་མང་པོ་ཞིག་ལ་མཆན་བཏབ་ཡོད་པ་དེ་ལས་བོད་སོག་རིག་གནས་ཕན་ཚུན་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་མངོན་པར་མཚོན་ཐུབ་ཡོད་པ་སོག་ཡིག་དང་བོད་ཡིག་གི་འབྲེལ་བ་དང་ལོ་ཙཱའི་ལས་དོན་དེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་དང་། བརྡ་ཆད་ཀྱི་གོ་བ་དེ་དག་ཀྱང་འདོད་རྒྱལ་ལྟར་བཞག་ཆོག་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་རྗེས་གྲུབ་ཏུ་འགྲེལ་བ་རྒྱག་དགོས་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱིས་ཕྱུག་ཡོད།གཞན་ཡང་བོད་འགྱུར་གྱི་སྒྲུང་འདི་གཙོ་བོ་རྒྱ་འགྱུར་ལ་གཞི་བཅོལ་ཞིང་སོག་ཡིག་ཤེས་མཁན་མང་པོར་བློ་འདྲི་བྱས་ཏེ་བསྒྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་པས་ལོ་ཙཱའི་གོ་རིམ་ཧྲིལ་བོའི་དཀའ་ལས་དང་ལོ་ཙཱ་པའི་སྒྲུང་འདི་བོད་འགྱུར་བྱེད་པའི་ཀུན་སློང་དང་རྣམ་འགྱུར་རྟོགས་ཐུབ།
གཉིས། དོན་ཐོབ་གཙོར་བཟུང་སྟེ་བསྒྱུར་བས་གོ་བདེ་བ།
བོད་འགྱུར་སྒྲུང་རིང《སྨན་པ་གྲྭ་ཚང》ལ་ཆ་མཚོན་ན། ས་བབ་དང་ཐོན་སྐྱེད་འཚོ་བ། སྨན་གཞུང་སོགས་གང་ཡིན་ཡང་བོད་སྐད་ཀྱི་མིང་བརྡ་དང་ཤིན་ཏུ་ཐག་ཉེ་བ་དེ་ཡིས་བོད་འགྱུར་གྱི་གོ་རིམ་ཁྲོད་མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་བཞེངས་སྐྲུན་དང་མི་སྣ་ཕན་ཚུན་དབར་གྱི་ཁ་བརྡའི་སྐོར་གསོན་ཉམས་དོད་པོའི་རང་བཞིན་གྱིས་བརྒྱན་ཡོད་པ་དཔེར་ན། སྒྲུང་གཏམ་མགོ་བརྩམས་མ་ཐག“距今一百二十多年前一个闪雷鸣、暴雨如注的深夜,一位姑娘骑马到满巴扎仓寺院所在的图海山下”ཞེས་པར“འདི་ནས་བརྩིས་པའི་ལོ་ངོ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ལྷག་གི་ཡར་སྔོན་གྱི་གློག་དམར་ལམ་ལམ་འཁྱུག་ཅིང་། ཆར་བ་ཤག་ཤག་འབབ་པའི་ནམ་གུང་ཞིག་ལ། བུད་མེད་ཅིག་རྟ་ལ་ཞོན་ནས་ཐའོ་ཧེ་རི་བོའི་འདབས་རོལ་དུ་ཆགས་པའི་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་ལ་ཐོན།”ཞེས་པ་ལྟར་བསྒྱུར་ཡོད་པ་འདི་ལས་རྒྱ་འགྱུར་ཁྲོད་ཀྱི“到满巴扎仓寺院所在的图海山下”(རྒྱ་ཡིག་གི་མ་ཡིག་ལྟར་བསྒྱུར་ན། སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་ཡོད་སའི་ཐའོ་ཧེ་རི་བོའི་ཉེ་འདབས་སུ་ཐོན)“སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་ཡོད་སའི་ཐའོ་ཧེ་རི་བོའི་ཉེ་འདབས་སུ”ཞེས་པ“ཐའོ་ཧེ་རི་བོའི་འདབས་རོལ་དུ་ཆགས་པའི་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང”དུ་བཅོས་པ་འདི་ལས་བོད་སྐད་ཀྱི་ཀློག་པ་པོ་དག་ལ་མཚོན་ན། སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་གནས་གཞི་གཙོ་བོ་དང་ཐའོ་ཧེ་རི་བོ་ཕལ་བ་ཡིན་པ་དེ་མུར་གོ་བ་སྤྲོད་སླ། ཡང“天空中不断电闪雷鸣,满巴扎仓寺院笼罩在一阵喧嚣之中,大雨倾盆”ཞེས་པ“མཁའ་དབྱིངས་སུ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་གློག་འོད་འཁྱུག་ཅིང་འབྲུག་སྒྲ་གྲག་པ་དང་། སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་འུར་སྒྲ་དང་ཆར་ཞོད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒྲིབས་འདུག”ཅེས“大雨倾盆”ཞེས་པ་བོད་འགྱུར་ཁྲོད་བསྐྱུངས་ནས“ཆར་ཞོད”ཅེས་བསྒྱུར་བ་ལ་ནང་དོན་ངེས་ཅན་ཞིག་ཡོད་སྙམ།
མི་སྣའི་ཁ་བརྡའི་ཁྲོད་དུ། གོ་བརྡ་ལེགས་པར་འཕྲོད་ཕྱིར་དོན་ཐོབ་ལྟར་བསྒྱུར་བ་དང་། སྐབས་དང་སྐབས་སུ་སྣོན་སྒྱུར་དང་འཕྲི་སྒྱུར་གྱི་ཐབས་སྤྱད་པ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན།“那就省事了”ཞེས་པ་ལས།“省事”ལ་རྒྱ་བོད་ཤན་སྦྱར་དུ“ལས་སླ་པོ། སྟབས་བདེ།”ཞེས་བསྒྱུར་ཡོད་མོད། ལོ་ཙཱ་པས་སྐད་ཆའི་གནས་སྐབས་ལ་གཞིགས་ནས“འོ་ན་དལ་འགོར་མི་བྱེད”དུ་བསྒྱུར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་འཕྲོད་པ་རེད།ཡང་།“来了两个活菩萨”དང“金巴与流浪医生的邂逅”ཞེས་པར།“དེ་རིང་སངས་རྒྱས་དངོས་སུ་ཕེབས་བྱུང”དང“སྦྱིན་པ་དང་ཡུལ་འཁྱར་སྨན་པ”ཞེས་འཕྲི་སྒྱུར་གྱི་ཐབས་སྤྱད་དེ་མ་རྩོམ་ཁྲོད་ཀྱི“两个” དང“的邂逅”དོར་ཡོད་ནའང་དོན་ལ་མི་གནོད་པ་ལྟ་བུ་རེད། ཡང“他牵出配好马鞍的两匹马,将缰绳递到金巴手中”ཞེས་པ“སྒ་ཆ་བྱས་པའི་རྟ་རྒོད་རི་དྭགས་འདྲ་བ་གཉིས་ཁྲིད་ཡོང་ནས་མཐུར་མདའ་སྦྱིན་པའི་ལག་ཏུ་བཞག”ཅེས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་ལས། མ་རྩོམ་དུ“རི་དྭགས་འདྲ་བ”ཞེས་པའི་ནང་དོན་མེད་ཀྱང་། ལོ་ཙཱ་པས་སྣོན་སྒྱུར་གྱི་ཐབས་སྤྱད་དེ་རྟ་རྒོད་རི་དྭགས་འདྲ་བ་གཉིས་ཞེས་བསྒྱུར་བས་བཀླགས་ཙ་ན་བོད་རྩོམ་དག་མ་ཞིག་གི་སྣང་བ་སྟེར། ཡང་ལེའུ་དྲུག་པའི་མཇུག་ཏུ།“二人快马加鞭”ཞེས་པ་བོད་འགྱུར་དུ“ཁོ་གཉིས་ཀྱིས་རྟ་མཆོག་ལ་ལྕག་གིས་སྐུལ་བཞིན་མདའ་མོ་ལྟོང་ལས་ཤོར་བ་བཞིན་བརྒྱུགས་སོང”ཞེས་དཔེ་ཞིག་གསར་དུ་བསྣན་པ་དེ་ལས་འདོ་རིགས་རྟ་ཕོ་དང་མཉམ་དུ་འཚོ་བ་རོལ་གྱིན་པའི་མི་རིགས་ཤིག་གི་མཛེས་དཔྱོད་ལྟ་བ་མངོན་པར་མཚོན་ཐུབ་པའི་ཁྱད་ཆོས་མང་པོ་དམིགས་སུ་འདོན་ཐུབ་ཡོད་པ་རེད།ཡང་།“啊,恶贼!”ལ“ སྡིག་རྒན་ཁྱོད”ཅེས་དང་།“真是找死的老鼠挠猫鼻”ལ“ངོ་མ་ལུག་ཚེ་ཟད་སྤྱང་ཀིའི་སྒོ་རྩར་ཐོན”“更登想说什么没说出来,战战兢兢地穿上了衣服”ལ“དགེ་འདུན་གྱིས་སྐད་ཆ་ཞིག་བཤད་འདོད་ཀྱང་ངག་མི་འཁྲོལ་བ་དང་། ལུས་པོ་འདར་སིག་སིག་བྱེད་བཞིན་ལྭ་བ་གོན།”ཞེས་དང་།གཞན་ཡང་།“香柏树上,斑鸠在鸣唱,心上人啊,双眼在传情”ལ།“ལྷ་ཤིང་ཤུག་པའི་རྩེ་ནས། ། ཁུ་བྱུག་གསུང་སྙན་སྒྲོག་ཅིང་། ། སེམས་མཐུན་སྙིང་གི་བྱམས་པས། ། དུང་བའི་ཟུར་མིག་འཕངས་བྱུང་། །”སོགས་སུ་བསྒྱུར་བ་ནི་ལོ་ཙཱ་པ་བོད་རང་གི་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་ལ་བྱང་བའི་རྟགས་སུ་འཁུམས་སོ། །གཞན་སྒྲུང་གཏམ་ཁྲོད་མི་སྣའི་མིང་ཕན་ཚུན་གོ་ནོར་ཐེབས་ས་དང་རྒྱ་སྐད་ཀྱི་ཤན་ཆེ་བ་དཔེར་ན། “啊,进来说吧… …”ལྟ་བུར།“ཡ། ནང་ལ་ཡོང་ནས་ཤོད།”ཅེས་བསྒྱུར་འདུག་པ།“ཨ་ཧོ། ཡར་ནང་དུ་ཕེབས་ནས་གསུངས་རོགས”ཞེས་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ན། སྨན་པ་དབང་ལྡན་གྱིས་མདའ་སྒར་ཕྱག་རོགས་ཚང་གི་བཙུན་མོ་སྐྱུགས་ཤིང་བཤལ་བ་ལ་ཕངས་སེམས་ཤོར་བའི་ཉམས་དང་། དེ་ནས་རང་ཉིད་སེར་མོ་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ལུས་ཡོངས་ཆར་བའི་བངས་ཡོད་པའི་གཡོག་མོ་དེ་ལ་སྙིང་རྗེའི་གུས་ཞབས་མཚོན་པའི་ཉམས་དེ་སྐད་ཆའི་འགྱུ་ཤུགས་ཁྲོད་འདོན་ཐུབ་པ་བཞིན་གྱི་མི་འདང་ས་རེ་གཉིས་མཐོང་ནའང་དེ་ནི་ཡིག་འབྲུ་སུམ་འབུམ་ལྔ་ཁྲི་ཅན་གྱི་སྒྲུང་རིང་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ཆུ་ཐིགས་ཀྱི་དཔེ་བཞིན་གླེང་བའི་འོས་མ་མཆིས་སོ། །
མཇུག་གི་གཏམ།
སྒྲུང་འདི་ནི་ནང་སོག་གི་རྩོམ་མཁན་ཨ་ཡོན་ཀ་ལགས་ཀྱིས་སོག་ཡིག་གི་ལམ་ནས་གསར་རྩོམ་མཛད་པའི་སྒྲུང་རྩོམ་སྐད་གྲགས་ཅན་ཞིག་སྟེ། 2012ལོའི་སོག་ཡིག་གི་དུས་དེབ《ཁྲའོ་ལོ་མེན》དེབ་དང་པོའི་སྟེང་སྤེལ་བ་ནས་ཧཱ་སིན་གྱིས་ལོ་དེའི་ཟླ10པའི་ནང་རྒྱ་ཡིག་གི་འགྱུར་ཐོག་མ་ལེགས་པར་གྲུབ་པ། 2013ལོའི《མི་དམངས་རྩོམ་རིག》དེབ་བཅུ་གཉིས་པའི་སྟེང་རྒྱ་འགྱུར་མ་སྤེལ་བ། 2014ལོར་སྒྲུང་རིང་འདིའི་རྩོམ་པ་པོ་དང་རྒྱ་ཡིག་ཏུ་ལོ་ཙཱ་བྱེད་མཁན་ཧཱ་སིན་གཉིས་ལ་ནང་སོག་གི་ཆེས་མཐོའི་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་ཏའོ་རི་ཎ་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་ཆེན་མོ་དང་ཏའོ་རི་ཎ་ལོ་ཙཱ་པའི་བྱ་དགའ་ཐོབ་པ། ཀྲུང་གོའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་དང་མི་དམངས་རྩོམ་རིག་དུས་དེབ་ཁང་དང་མི་རིགས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དུས་དེབ་ཁང་སོགས་སྡེ་ཚན་ལྔ་ཡིས་མཉམ་དུ་པེ་ཅིན་ནས་དཔྱད་མོལ་ཚོགས་འདུ་བསྡུས་པ་སོགས་དུས་ཡུན་ཐུང་ཐུང་ཞིག་གི་ནང་ལ་འཕྲིན་ལས་མེ་ལྟར་འབར་བ་འདི་ལས་སྒྲུང་རིང་འདིའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་དང་ལོ་ཙཱའི་ལམ་བུ་འོད་སྟོང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རྟོགས་ཐུབ་ཅིང་། 2020ལོར་ཙཱ་ལན་ཚེ་རིང་དབང་ལྡན་གྱིས་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་བ་ལས་རང་རེའི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་པའི་སྡེ་རུའང་སོག་ཡིག་ཏུ་བརྩམས་པའི་སྒྲུང་འདི་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྐལ་བ་རེག་པ་ལ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཟིན་ཐོ་བསྐྲུན་པའི་དགེ་མཚན་འཕྲོས་ཡོད་པར་མ་ཟད། ད་དུང་བོད་སྐད་དུ་བརྩམས་པ་ནང་བཞིན་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་དང་ཐ་སྙད་བཀོལ་སྟངས། སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས། གཏམ་དཔེ་དང་དཔེ་ཆོས་བཀོལ་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཐད་མ་ཡིག་དང་མི་འགལ་བར་བསྒྱུར་བ་འདི་ལས་བོད་སོག་རིག་གནས་ཀྱི་ཐུན་མོང་འཕེལ་རྒྱས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱ་བོད་སོག་གསུམ་གྱི་རིག་གནས་མཉམ་འདུས་ཏེ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་བང་མཛོད་ལ་ཁ་དོག་རྣམ་པར་བཀྲ་བའི་མུ་ཏིག་རྡོག་གཅིག་གི་ལེགས་སྐྱེས་ཕུལ་ནས་ཡོད་དོ། །
དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ།
[1] ཙཱ་ལན་ཚེ་རིང་དབང་ལྡན་གྱིས་རྒྱ་ཡིག་ནས་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར། སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་། [M] སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2020.
[2] 阿云嘎著,哈森译.满巴扎仓[M]重庆出版集团重庆出版社,2014.
[3] 拉毛.长篇小说 满巴扎仓 人物形象探究[D] 西北民族大学硕士学位论文,学号:Y151040226
[4]巴桑多吉.汉藏翻译教程[M]民族出版社, 2006.
* ཚེ་རིང་ལྷ་མོ། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རྨ་ལྷོ་ཚགས་པར་ཁང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་ཡོད།