ནང་བསྟན་དང་རུའུ་ལུགས་དར་བའི་རྒྱལ་ཁབ། ཝེད་ནམ།

ཝེད་ནམ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་སྟེ་བསྡུས་མིང་ལ་ཝེད་ནམ་ཞེས་འབོད་པ་ནི་ཡ་གླིང་གི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་ཞིང་། ཨེ་ཤ་ཡ་ཤར་ལྷོའི་རྒྱུད་དུ་གནས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གསུམ་རྒྱ་མཚོས་བསྐོར་ཞིང་ས་དབྱིབས་དོག་ཅིང་རིང་། བྱང་རྒྱུད་ཀྲུང་གོའི་ཀོང་ཞི་དང་ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་དང་འབྲེལ་ཞིང་། ལྷོ་རྒྱུད་ལ་ཝོ་སི་དང་ཁམ་བྷོ་དི་ཡ་དང་འདབས་འབྲེལ་དུ་གནས། ཝེད་ནམ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྷོ་བྱང་རིང་ཞིང་ཤར་ནུབ་དོག་པས་ས་བཀྲའི་སྟེང་Sདབྱིབས་ལྟར་མངོན། རྒྱལ་ཡོངས་ས་ཁོངས་ཀྱི་3/4ནི་རི་བོ་དང་མཐོ་སྒང་གིས་ཟིན་ཞིང་། མཚོ་དམར་བྱང་རྒྱུད་ཀྱི་རི་ཚོགས་དང་།

ཀྲུང་གོ་དང་ཝེད་ནམ་མཐའ་མཚམས་ནི་གཡང་གཟར་གྱི་རི་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཞི་མུ་ཁྱུད་དུ་བསྐོར་ཞིང་གཡུ་ལོ་ཐགས་སུ་བཀྲ་བའི་ནགས་ཚལ་སྟུག་པོས་ཁེངས་པ། དར་དཀར་གྱི་ཡོལ་བ་འཐེན་འདྲའི་རྦབ་ཆུའི་རྔམ་ཁ་བརྗིད་པས། རི་བོས་འཕྲེད་དུ་གཤགས་པའི་བྲག་རོང་ནི་ཀྲུང་གོ་དང་ཝེད་ནམ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཉག་ཅིག་ཡིན། གཙང་པོ་དམར་པོའི་ཟུར་གསུམ་གླིང་ཕྲན་དང་མའེ་ཀུང་གཙང་པོའི་ཟུར་གསུམ་གླིང་ཕྲན་གྱིས་བྱང་རྒྱུད་དང་ལྷོ་རྒྱུད་ཀྱི་བར་ཆོད་ཡོད་པ་དང་། ཆེ་ཆུང་མི་འདྲ་བའི་གཙང་པོ་དང་ཆུ་ལག་མང་པས་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཝེད་ནམ་རྒྱལ་ཁོངས་སུ་མའེ་ཀུང་གཙང་པོའི་བཞུར་རྒྱུན་ལ་སྨི་སྟོང་230ལྷག་ཡོད་དོ། །

ཨེ་ཤ་ཡའི་སྐམ་ས་ནི་འཛམ་གླིང་ཤེས་རིག་གི་འབྱུང་ཁུངས་གཙོ་བོའི་གྲས་ཀྱི་གཅིག་ཡིན་ཞིང་།

སྐམ་ས་ཆེན་མོ་འདིར་འཚོ་སྡོད་ཀྱི་མེ་ཁ་དང་པོ་གསོས་པའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བཞུར་རྒྱུན་ཁྲོད་འཚར་སྡུག་འོད་སྟོང་ལྡན་པའི་ཤེས་རིག་བསྐྲུན་པ་སྟེ། སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་ལོ་3000ནས་བཟུང་ཟས་གཡོ་སྐོལ་དང་རྫ་ཆས་ལས་སྣོན། གཏེར་རྫས་བཙོ་སྦྱོང་སོགས་ཀྱི་ལག་རྩལ་ལ་འཇོན་ནུས་ལྡན་ཞིང་། ཞིང་རྨོ་འདེབས་དང་ཆུ་ཡུར་འདྲེན་པ། རི་དྭགས་འདུལ་གསོ་སོགས་ཀྱི་ལས་ལའང་མཁས་པར་སྐད། ཨེ་ཤ་ཡའི་ས་བབ་མཐོ་ཞིང་ས་ངོས་ཀྱི་ཁོད་མི་སྙོམས་པ་དང་། དཀྱིལ་དབུས་མཐོ་ཞིང་ཕྱོགས་བཞི་དམའ། ཆ་སྙོམས་ཀྱི་ས་བབ་མཐོ་ཚད་ལ་ཧ་ལམ་སྨི་950ཡོད་པ་དང་། རི་ཚོགས་དང་མཐོ་སྒང་། དེའུ་འབུར་གྱིས་སྤྱིའི་རྒྱ་ཁྱོན་གྱི་3/4ཟིན། གཞན་འཛམ་གླིང་གི་ཆེས་མཐོ་བའི་རི་བོ་ཇོ་མོ་གླང་མ་དང་། ཆེས་མཐོ་བའི་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་། ཆེས་དམའ་བའི་གཤོང་ས་མཚོ་འཁྱིལ།（死海）ཆེས་གཏིང་ཟབ་པའི་མཚེའུ་བྷེ་གྷར་མཚོ། རྒྱ་ཁྱོན་ཆེས་ཆེ་བའི་མཚེའུ་ཁའེ་སི་བྷིན་མཚེའུ། ཆེས་ཆེ་བའི་ཕྱེད་གླིང་ཨ་རབ་ཕྱེད་གླིང་། ཆེས་ཆེ་བའི་གླིང་ཚོམ་མ་ལེད་གླིང་ཚོམས་སོགས་ཡོད་པ་དང་།

འདི་ལྟ་བུའི་ཤེས་རིག་དང་རང་བྱུང་གི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་གནས་པའི་ཝེད་ནམ་རྒྱལ་ཁབ་ཏུའང་སྤྲ་མིའི་སོ་དང་རྡོ་ཆས་རྙིང་མའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་སོགས་ཤེས་རིག་གི་རྗེས་ཤུལ་མང་པོ་རྙེད་པ་དང་། ཝེད་ནམ་བྱང་རྒྱུད་དུ་ཧེའུ་ཕིན་རིག་གནས་དང་པའེ་ཧྲན་རིག་གནས་རྗེས་ཤུལ་དུ་རྡོ་ཆས་དང་སྨྱུག་མའི་ཡོ་བྱེད། རྫ་ཆས་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་རྡོ་ཆས་བར་མ་དང་རྡོ་ཆས་གསར་མའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་རིག་དངོས་མང་པོ་རྙེད། ལྷོ་རྒྱུད་དུ་རྡོ་ཆས་གསར་མའི་དུས་སྐབས་ཕྱི་མ་ནས་ལི་ཆས་སྤྱོད་པའི་དུས་སྐབས་བར་གྱི་འདུ་ཚོགས་དང་བང་སོའི་རྗེས་ཤུལ་80ལྷག་རྙེད་པ་དང་། དེ་ལ་རྡོ་ཆས་གསར་མའི་དུས་རབས་ཀྱི་རིག་གནས་ཕྱི་མ་སྟེ། ཧ་ལམ་སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་ལོ་4500ནས་2400བར་ལ་ངོས་འཛིན། སྐབས་ཐོག་དེའི་རིག་གནས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་ནི་སྤྱོད་སྒོ་དང་རྒྱན་སྤྲས་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཡོ་ཆས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་ཞིང་། ཝེད་ནམ་ལྷོ་རྒྱུད་ཀྱི་ཟངས་ཀྱི་རྔ་བོ་ཆེས་མཚོན་པའི་ཤར་རིའི་རིག་གནས（东山文化）སོགས་ནི་སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་ལོ་1000ནས་སྤྱི་ལོ་སྔོན་རྗེས་ཀྱི་ཡི་གེ་མ་བྱུང་གོང་གི་རིག་གནས་ལ་ངོས་འཛིན་ཏེ། དུས་སྐབས་དེའི་རིག་དངོས་ལ་གཙོ་བོ་ཟངས་ཆས་དང་རྫ་ཆས། གཡུ་ཆས། རྡོ་ཆས། ཆུ་ཤེལ། ལྕགས་ཆས། ཤིང་ཆས་སོགས་ཡོད་པ་དང་། ཤར་རིའི་རིག་གནས་ཀྱི་དུས་སྐབས་སུ་ཟངས་ཆས་མང་པོ་སྤྱོད་པ་སྟེ། ཟངས་ཀྱི་རོལ་ཆ་དང་ཟངས་ཀྱི་ཞིང་ལས་ཡོ་ཆད་སོགས་ཡོད་པས་ཞིང་ལས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་བཏིངས་པ་རེད། འདི་ལྟ་བུའི་རིག་གནས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་རྒྱབ་ལྗོངས་ལ་གཞི་བཅོལ་ན། ཝེད་ནམ་ནི་ཤེས་རིག་གི་རྫོང་སྟུག་ཅིང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་རིང་བའི་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་པ་རྟོགས་སླའོ། །

ཝེད་ནམ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་ཤིན་ཏུ་རིང་བའི་ཞིང་ལས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་ཞིང་། ཞིང་བས་མི་གྲངས་སྤྱིའི་80%ཟིན། གཙོ་བོ་ཆུ་འབྲས་དང་མ་རྨོས་ལོ་ཏོག །ཞོག་ཁོག་སོགས་འབྲུ་རིགས་ལོ་ཏོག་གི་རིགས་དང་། ཁོ་ཧྥེ་དང་ཇ་ལོ། འགྱིག་ཤིང་། བ་དམ། དར་སི་སོགས་དཔལ་འབྱོར་ལོ་ཏོག་འདེབས་འཛུགས་བྱེད་ཅིང་། ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁ་ཧྥེ་ཕྱིར་འཚོང་ཆེས་མང་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡིན་པ་དང་། ནགས་ཚལ་གྱི་ཁེབས་རྒྱ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་ཤིང་ཆས་ཀྱི་ཚོང་རྫས་འཛམ་གླིང་གི་ཚོང་རར་ཤིན་ཏུ་བྲིན་ནོ། །

ཡུལ་སྲོལ་ལྟར་ན། གང་འདོད་དུ་མི་གཞན་གྱི་མགོ་ལ་མི་རེག་པ་དང་། སྡེ་པའི་ལམ་མདོ་སོགས་སུ་སྡོང་ལོ་བཀལ་ཡོད་ཚེ་སྡེ་བ་གཞན་པའི་མི་རྣམས་སྡེ་བ་དེར་ཡོང་མི་ཆོག་པ་མཚོན། ཝེད་ནམ་ལྷོ་རྒྱུད་ཀྱི་ཀའོ་མེན་མི་ལ་མཚོན་ན། ལག་པ་གཡོན་པས་གུས་པ་མཚོན་པ་དང་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་བར་འཛེམ། ས་ཆ་ལ་ལར་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་ལ་ཚོས་ནག་པོ་བྱུག་པ་ནི་གནའ་བོའི་གོམས་སྲོལ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། སོ་ནག་པོ་ནི་བུ་མོ་རྣམས་མཛེས་མ་ཡིན་པའི་མཚོན་བྱེད་གཙོ་བོ་ཞིག་ཏུ་བརྩི།

གྱོན་པའི་རིག་གནས་ལ་མཚོན་ན། སྤྱིར་བཏང་དུ་གྱོན་པ་སྟབས་བདེ་བབ་ཆགས་ཅན་གཙོ་བོར་འཛིན་ཞིང་། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བུད་མེད་དག་གིས་དུས་ཆེན་ལ་སྐེད་པའི་མཚམས་སུ་ཐོན་པའི་ཕུ་ཐུང་དོག་མོ་ཁ་དབྲག་ཅན་གྱི་ལྭ་རིང་གྱོན་པ་དང་། ཞིང་གྲོང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་མདོག་དཀར་པོའམ་ཁམ་མདོག་ཅན་གྱི་ཕུ་ཐུང་དོག་ཅིང་གོང་བ་མེད་པའི་སྟོད་ལྭ་དང་རྐང་སྣམ་རིང་པོ་གྱོན་པར་མོས། ནམ་རྒྱུན་རྐང་རྗེན་དུ་འགྲོ་བའམ་ཤིང་བཟོས་འདྲུད་ལྷམ་གྱོན་ཞིང་། ལུས་དང་གྲིབ་མ་བཞིན་ཁ་བྲལ་ཐབས་མེད་པའི་སྨྱུག་ཞྭ་ལ་ཉི་སྒྲིབ་དང་ཆར་འགོག །བསིལ་གཡབ་སོགས་ཀྱི་བྱེད་ནུས་ལྡན་ནོ། །

ཝེད་ནམ་གྱི་ཧེ་ནོ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དཀྱིལ་དབུས་སུ་ཡོད་པའི་ཁུང་ཙིའི་མཆོད་ཁང་ནི་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པ་ནས་བཟུང་ཝེད་ནམ་རྒྱལ་རབས་རིམ་བྱོན་གྱིས་ཁུང་ཙི་ལ་མཆོད་འབུལ་བྱེད་སའི་གནས་ཡིན་ཞིང་། དུས་རབས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐབས་སུ་སློབ་གསོའི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཏུ་གྱུར། དེས་གནའ་བོའི་དུས་ནས་བཟུང་ཀྲུང་གོ་དང་ཝེད་ནམ་གྱི་རིག་གནས་འབྲེལ་འདྲེས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མཚོན། ཁུང་ཙིའི་མཆོད་ཁང་གི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་ཁོར་ཡུག་མཛེས་ཤིང་ལྟ་ན་སྡུག་ཅིང་། རྩིག་ལྡེབས་དམར་པོ་དང་རྫ་གཡམ་ལྗང་གུས་གནའ་ཉམས་དོད་པའི་མཆོད་ཁང་འདི་ལ་ཚེ་སྲོག་གི་རྣམ་པ་གསར་པ་ཞིག་སྦྱིན་ཡོད་པ་རེད།

ཧ་ལུང་ཁུགས་སོ（下龙湾）ནི་ཧ་ལུང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པ་དང་། འཛམ་གླིང་གི་ཁྱད་མཚར་ཅན་གྱི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་བདུན་གྱི་གྲས་ཡིན་ཞིང་། ཧ་ལུང་ཁུགས་སོ་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྟོང་སྨི་གྲུ་བཞི་3800ཡོད་པ་དང་། མཚོ་ཁུགས་སུ་ཆེ་ཆུང་མི་འདྲ་བའི་གླིང་ཕྲན་1000ལྷག་ཡོད་ཅིང་།

གླིང་ཕྲན་དེ་དག་ལས་ལ་ལ་རྔམ་བརྗིད་ལྡན་པའི་ཕོ་བྲང་དང་མཚུངས་ཤིང་། ལ་ལ་མཆོར་སྒེག་ལྡན་པའི་མཛེས་མ་དང་འདྲ། ལ་ལ་གཡུ་རལ་གསིག་པའི་སེང་གེ་དང་ལ་ལ་བང་གིས་རྒྱུགས་པའི་རྟ་མཆོག །

ལ་ལ་འདབ་ལོ་བཞད་པའི་ཆུ་སྐྱེས་པདྨ་དང་ཀུན་ནས་མཚུངས་པས་མེ་ཏོག་ཚལ་ལ་སྦྲང་མ་འཁོར་བ་བཞིན་གནས་འདིའི་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་བཀོད་པར་མྱོང་རོལ་དུ་ཡོང་མཁན་གྱི་ཡུལ་སྐོར་བ་མང་པོ་བགྲང་གིས་མི་ལངས་སོ། །

ཧེ་ཡུ་གནའ་ཤུལ་ནི་ཝེད་ནམ་དབུས་རྒྱུད་དུ་ཡོད་པ་དང་། སྔོན་མར་རྒྱལ་རབས་མང་པོའི་རྒྱལ་ས་ཡིན། དེར་ཕོ་བྲང་དང་བང་སོ། མཆོད་རྟེན། དགོན་པ་སོགས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་རིང་བོའི་ཤུལ་བཞག་མང་ཞིང་། ཧེ་ཡུ་ཕོ་བྲང་ནི་སྤྱི་ལོ་1805ལོ་ནས་མགོ་བརྩམས་ཏེ་ལོ་བཅུའི་རིང་ལ་བསྐྲུན་ཞིང་། ཝེད་ནམ་གྱི་སོར་བཞག་བྱས་པ་ཆེས་ལེགས་པའི་གནའ་བོའི་བཟོ་བཀོདཅིག་ཀྱང་ཡིན།

ཝེད་ནམ་ལ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་དར་སྔ་སྟེ། ཧ་ལམ་སྤྱི་ལོ་དུས་རབས་དང་པོ་ནས་བཟུང་རྒྱ་གར་གྱི་ཚོང་བ་མང་པོ་མཚོ་ལམ་བརྒྱུད་དེ་ཝེད་ནམ་དུ་ཐོན་ཞིང་། ཚོང་པའི་ཁྲོད་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་མོས་བྱེད་མཁན་ཡང་མང་བས་རིམ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཝེད་ནམ་དུ་རྩ་བ་ཚུགས་ཤིང་རྩེ་མོ་རྒྱས། སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་འཕེལ་འགྱུར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལྟར་ན། ཧན་རྒྱལ་རབས་ཤར་མའི་དུས་སུ་ཀྲུང་གོ་ནས་དར་བའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ལ་བྱང་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དང་། ཁམ་བྷོ་དི་ཡ་དང་ཐེ་ལན་དི་ནས་དར་བའི་ཐེག་དམན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ལ་ལྷོ་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཞེས་བྱའོ། །