[གནད་བསྡུས] སྤྱིར་བོད་ཀྱི་དཔེ་རྙིང་ལ་མཚོན་ན། རིག་དངོས་ཤུལ་བཞག་གི་རིན་ཐང་དང་ལོ་རྒྱུས་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡང་། ཉར་ཚགས་ཀྱི་ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཞན་དྲགས་པ་མ་ཟད་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་དཔེ་རྙིང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལག་ལེན་ནི་དེ་བས་ཀྱང་སྐྱ་ཟད་སྔོ་སྡུག་ཏུ་ཆགས་ཡོད་ལ། རྩ་ཆེའི་དཔེ་རྙིང་དེ་དག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་ན། ངེས་པར་དུ་དེང་གི་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་དཔེ་རྙིང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་སྒྲིག་ཆས་ཁ་ཚང་དགོས་པར་མ་ཟད། ད་དུང་དེ་འབྲེལ་གྱི་ཤེས་བྱ་དང་ལག་རྩལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཏེ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་པས། རྩོམ་ཡིག་འདིར་ཉེ་སྔོན་སྦྱངས་ཟིན་པའི་དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོའི་ཐད་ཀྱི་ལག་ལེན་ཤེས་བྱ་དག་དོན་ཚན་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུ་བར་བྱས་ནས་གླེང་ཡོད་པ་ལ། དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོའི་སྐབས་སུ་མཉམ་འཇོག་བྱ་ཡུལ་དང་ལག་ཆའི་བཀོལ་སྟངས། ཉམས་གསོའི་གཙོ་གནད་དང་ཐབས་ལམ་གྱི་སྐོར་ཚན་རིག་རང་བཞིན་དང་རང་གི་ཉམས་མྱོང་གཉིས་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་ཏེ་ཅུང་ཟད་དཔྱད་ཡོད་དོ། །
[གནད་ཚིག] བོད་ཡིག་དཔེ་རྙིང་། ཉམས་གསོ། ཐབས་ལམ། སྲུང་སྐྱོབ།
གླེང་གཞི།
རང་རེའི་ཁ་བ་ཅན་དུ་སྔོན་བྱོན་མེས་པོ་དག་གི་སྐུ་དྲིན་ལས་གསུང་རབ་བསྟན་བཅོས་དང་ཆོས་འབྱུང་ལོ་རྒྱུས་བྲག་རི་ལྟར་བརྩིགས་ཡོད་པ་རེད། དེང་གི་ཆར། གསུང་རབ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་དཔེ་རྙིང་དག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་ཚུལ་གཙིགས་ཆེན་དུ་བཟུང་སྟེ། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པར་སྲུང་སྐྱོབ་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས་ཚུལ་སྐོར་ཅུང་ཟད་གླེང་བར་བྱ། དེ་ཡང་། དཔེ་རྙིང་ཞེས་པ་ནི་རྙིང་ཧྲུལ་དུ་གྱུར་འདུག་པའི་དཔེ་ཆ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་དེ་ལ་རིག་དངོས་རིན་ཐང་དང་ཡིག་ཚང་རིན་ཐང་། ལོ་རྒྱུས་དང་རིག་གནས་སོགས་ཀྱི་རིན་ཐང་ངེས་ཅན་ཡོད་པ་སྟེ། ཡོངས་གྲགས་སུ་གནའ་རབས་ཀྱི་ཡི་གེ་ལ་ཡིག་རྙིང་དང་དཔེ་ཆ་ལ་གནའ་དཔེའམ་དཔེ་རྙིང་ཟེར་ལ། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་དཔེ་རྙིང་ནི་སྤྱི་ལོ1949 ལོའི་ཡན་གྱི་དཔེ་ཆ་ཐམས་ཅད་ལ་འབོད། དེ་ཡང《བོད་ཀྱི་ཡིག་ཚང་རིག་པ་སྤྱི་བཤད》 དུ“དཔེ་རྙིང་ནི་དཔེ་ཆ་རྙིང་བ་ཞེས་པའི་ཚིག་སྡུད་ཡིན་ཞིང་། སྐབས་དོན་གྱི་དཔེ་རྙིང་ནི་དུས་ཀྱི་ཆ་ནས་ངེས་བཟུང་ཡོད་པ་ལས་ངོ་བོ་དང་རྣམ་པའི་སྟེང་གི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཕྱིར། དེ་ལ་གནའ་རབས་ཀྱི་དཔེ་ཆའམ་གནའ་དཔེ་ཞེས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཡིག་རྙིང་ཞེས་པའང་གནའ་དུས་ཀྱི་ཡི་གེ་འབའ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་པས་གནའ་བོའི་ཡི་གེའམ་གནའ་ཡིག་ཅེས་ན་ལུགས་མཐུན་དུ་འདོད”①ཅེས་བཀོད་ཡོད་པ་དང་། ད་དུང་སྨོན་བཟང་དཔེ་རྙིང་འཚོལ་བསྡུ་ཁང་གིས་བསྒྲིགས་པའི《དཔེ་རྙིང་གི་ལས་ལ་འཇུག་ཚུལ་རྣམ་གཞག་བཞུགས》ཞེས་པའི་ནང་དུ་དཔེ་རྙིང་གི་མཚན་ཉིད་སྐོར་ལ“འདས་པའི་མེས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་དང་། ལྷག་པར་སྐྱེས་བུ་བློ་ལྡན་རྣམས་པས་རང་གི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རྩལ་ལས་ཐོན་པའི་གཞུང་ལུགས་རྣམ་སྐབས་འདིར་བཤད་འཇུག་གཉིས་ཀས་དཔེ་རྙིང་ཞེས་པའི་སྙན་མིང་འདི་འཇུག་གོ”①ཞེས་བརྗོད་འདུག་པས་ན། དཔེ་རྙིང་གི་གདགས་གཞི་ལ་གོ་བ་ཅུང་ཟད་ལོན་པར་བརྟེན་དཔེ་རྙིང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཐབས་ལམ་དེ་རང་གི་མྱོང་བ་དངོས་ལ་གཞིགས་ནས་བཤད་པར་བྱའོ། །
དང་པོ། དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོའི་གོ་རིམ།
གཅིག ལག་ཆ་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་གོ་རིམ།②
1. སྐྱོ་ཤད(棕刷)དང་ཏ་ལ་ཤད(浆刷)ཀྱི་བཀོལ་སྤྱོད།
(1)ལས་ཀའི་གྲ་སྒྲིག
སྒྲིག་ཆས་དང་ལག་ཆ་གཙོ་བོ་ནི། ལས་ཀའི་སྟེགས་བུ་དང་ཏ་ལ་ཤད། སྐྱོ་ཤད། གཞོང་བ།
རྒྱུ་ཆ་ལ་བོད་ཤོག③ སྐམ་པོ་དང་སྐྱོ་མ་སོགས་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་དགོས།
(2)ཚོད་ལྟའི་འོས་འགན་དང་དམིགས་ཡུལ།
འོས་འགན་ནི་སྐྱོ་ཤད་དང་ཏ་ལ་ཤད་བཀོལ་ནས་བོད་ཤོག་གི་ཤོག་གྲངས་གཉིས་མཉམ་དུ་སྦྱོར་དགོས་ལ། དེ་གཉིས་ཀྱི་ངོས་འཇམ་པོ་ཕྱི་དང་རྩུབ་མོ་ནང་བྱས་ནས་ཁ་སྤྲོད་དུ་སྦྱོར་དགོས་པ་དང་། དམིགས་ཡུལ་ནི་སྤུ་ཤད་སྤྱད་ནས་བོད་ཤོག་སྟེང་སྐྱོ་མ་ཡག་པོ་བྱུགས་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །
(3)ཚོད་ལྟའི་གཙོ་གནད།
སྐྱོ་མའི་གར་ཚད་དང་སྐྱོ་མ་བྱུགས་དུས་ཤེད་ཤུགས་ཚད་དང་ལྡན་པ་འདོན་རྒྱུ་དང་། སྐྱོ་མ་བྱུགས་པའི་ཁ་ཕྱོགས་ཡང་དག་དགོས་ལ།④ སྐྱོ་སྦྱར་ཁོད་སྙོམས་ཤིང་བུ་ག་དང་ལྟེབ་ཆགས། ཤོག་དབུགས་སོགས་ཡོད་མི་ཆོག་པ་དང་། བོད་ཤོག་སྦྱར་པང་སྟེང་སྦྱོར་དུས་ཀྱང་མཐའ་བཞིར་བྱུགས་པའི་སྐྱོ་མའི་ཚད་སྙོམས་ཤིང⑤ལྟེབ་ཆགས་མི་ཤོར་བ་བཅས་བྱེད་དགོས།
2. ཁེ་གྲི་བཀོལ་སྟངས།
(1)ཐོག་མར་ལས་ཀའི་སྟེགས་བུ་དང་། གཞོག་སྟེགས། གཞོག་ཐིག གཞོག་གྲི་སོགས་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་དགོས་ལ། འདིའི་རྒྱུ་ཆར་བོད་ཤོག་དང་བེད་མེད་ཚགས་པར་བམ་པོ་གཅིག་དགོས།
(2)ཚོད་ལྟའི་འོས་འགན་དང་དམིགས་ཡུལ།
འོས་འགན་ནི་ཤོག་བུའི་སྣེ་གཅིག་ནས་མགོ་བཟུང་སྟེ་ཞེང་ཚད་ལི་སྨི་གཅིག་གི་ཤོག་བུ་རིང་བོ་མང་པོ་མཉམ་གཅིག་ཏུ་གཏུབ་པ་དང་། དམིགས་ཡུལ་ནི་གཞོག་གྲི་སྤྱད་ནས་བརྩེགས་མ་མང་བའི་ཤོག་བུ་འདྲ་གཏུབ་ཡག་པོ་བྱེད་པའི་ལག་རྩལ་སློབ་དགོས་ལ། ཁེ་གྲི་དྲང་ལ་བརྟན་པོར་འཛིན་པ་དང་། ཤོག་བུ་འདྲ་དུས་ཤུགས་ཆེ་དྲགས་མི་རུང་ལ་ཆུང་ཡང་མི་ཉན། ཤོག་བུ་འདྲ་སྐབས་ཁེ་གྲི་ཡོ་འཁྱོགས་དང་ཐིག་ཤིང་བསྒུལ་བ་སོགས་བྱེད་མི་རུང་བ་སོགས་གསལ་བོར་ཤེས་དགོས།
(3)ཚོད་ལྟའི་གཙོ་གནད།
དྲས་ཟིན་པའི་བོད་ཤོག་གི་ཁ་མཐའ་དྲང་ཤིང་གཞོག་མཚམས་སུ་སྟོང་ཆ་ཡོད་མི་རུང་ལ་ལྷག་པར་དུ་བཅད་འཕྲོའི་རྔ་མ་ལྟ་བུ་ཡོད་མི་ཆོག་ཅིང། དྲས་ཚར་བའི་བོད་ཤོག་གི་གོང་འོག་དང་སྣེ་གཉིས་ཀྱི་ཞེང་ཚད་ངེས་པར་དུ་འདྲ་མཚུངས་ཡིན་དགོས།
གཉིས། ཉམས་གསོ་མ་བྱས་གོང་གི་མཉམ་འཇོག་བྱ་ཡུལ་དང་ཉམས་གསོ་སྐབས་ཀྱི་དོ་སྣང་བྱ་ཡུལ།
དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོ་ནི་རྙོག་འཛིང་ཆེ་ཞིང་དུས་ཚོད་ངེས་ཅན་དགོས་པའི་ལས་ཀ་ཞིག་ཡིན་ལ། དཔེ་རྙིང་རེ་རེའི་དུས་རབས་དང་ལོ་རབས་མི་འདྲ་ཞིང་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་ཚུལ་ཡང་མི་འདྲ་བས་སྤྱིར་བཏང་དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོ་དང་སྲུང་སྐྱོབ་མ་བྱས་གོང་མཉམ་འཇོག་འདི་དག་བྱེད་དགོས་ཏེ། ཐོག་མར་ཉམས་གསོ་བྱེད་དགོས་པའི་དཔེ་རྙིང་ལག་ཏུ་འབྱོར་རྗེས་དེར་འབྱུང་བཞིའི་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་པའི་ཚད་དང་ཉམས་གསོའི་རིན་ཐང་། དཔེ་རྒྱུན་ཡོད་མེད། དཔེ་རྙིང་གི་རྒྱུ་ཆ་ཉར་ཚགས་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ། ཤོག་བུའི་མཐུག་ཚད་སོགས་ཟིན་ཐོར་འགོད་པ་དང་།
སྔོན་ཆད་ཉམས་གསོ་བྱས་མྱོང་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་ཞིབ་བཤེར་གསལ་བོ་བྱེད་དགོས།
ཉམས་གསོ་མཁན་གྱིས་དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་དོ་སྣང་བྱ་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི། གནོད་སྐྱོན་གྱི་ཚད་རིམ་ལྟར་དེར་མཐུན་གྱི་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་པ་ལས་སྐྱོ་མ་གང་བྱུང་དུ་བྱུགས་པ་དང་། གསབ་ཤོག་གང་སར་སྦྱོར་མི་རུང་བ་ནི་གཅིག དཔེ་རྙིང་གི་མ་གཞིའི་རྣམ་པ་སོར་བཞག་གི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་ཉམས་གསོ་བྱེད་པ་དང་གཉིས། དཔེ་རྙིང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་རིམ་ནི་བསྐྱར་ཟློས་ཅན་ཞིག་ཡིན་རྐྱེན། རྒྱུ་ཆའི་ཆ་རྐྱེན་དང་ལག་རྩལ་གྱི་ཆུ་ཚད་སོགས་འཕེལ་རྒྱས་སོང་བ་ལ་བརྟེན། ཉམས་གསོ་བྱས་ཚར་ཡང་རྗེས་མར་སྤུས་ལེགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་ལག་སོན་བྱུང་ན་ཡང་བསྐྱར་ཉམས་གསོ་བྱས་ཆོག་པ་དང་གསུམ། ཉམས་གསོའི་ལས་རིམ་ཁྲོད་ཤོག་བུ་དང་སྣག་ཚའི་ཁ་དོག་ཅི་ཐུབ་ངང་མ་གཞིའི་ཁ་མདོག་དང་མཐུན་ཅི་ཐུབ་བྱེད་པ་བཅས་ནི་དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོའི་ཁྲོད་ངེས་པར་དུ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་གྱི་རིགས་ཡིན།
གཉིས་པ། དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོ་དུས་ཡིད་གཟབ་དང་ལག་ལེན་དངོས།
གཅིག ཡིད་གཟབ་དགོས་པའི་གནད་བདུན།
དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོའི་ལག་ལེན་དངོས་མ་བྱས་གོང་དུ་ཡིད་གཟབ་དགོས་པའི་གནད་འགའ་ཡོད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ།
1. ཁ་རས་རྒྱག་པ་དང་ལག་པ་བཀྲུ་བ།
2. མ་དཔེའི་མགོ་རྔ་མི་ནོར་བའི་ཆེད་དུ་ཟུར་དུ་ཨང་རྟགས་སོགས་འགོད་པ།
3. མི་གཙང་བའི་དངོས་པོ་འབྲད་དུས་ཤུགས་ཆེ་མི་རུང་བ།
4. ཤོག་ངོས་ཀྱི་ལྟེབ་ཆགས་མེད་པར་བཟོ་དུས་ཆུ་ཉུང་ཙམ་གཏོར་བ།
5. གསབ་ཤོག་འདེམ་སྐབས་དང་གཤོག་སྐབས་མ་ཡིག་གི་ཤོག་གྲངས་ལ་ཚད་གཞི་ཅི་འདྲ་ཞིག་དགོས་པ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱུ་ཆའི་ནང་བལྟ་དགོས་ལ། གསབ་ཤོག་ཆེ་ན་མི་སྐྱོན་ལ་ཆུང་མི་རུང་། དཔེར་ན་སྤྱན་གོར་གཡས་གཡོན་གྱི་རིང་ཐུང་ཚད་འཇལ་བ་ལྟ་བུ། གསབ་ཤོག་ཁ་འབྱེད་རྒྱུ་མང་དྲགས་པ་ལྟ་བུ་སྔ་མོ་ནས་ཚོད་འཛིན་བྱེད་དགོས།
6. སྐྱོ་མ་བྱུགས་དུས་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་ག་ལེར་བྱུགས་ན་ཤོག་དབུགས་མི་ཡོང་བ་དང་ལྟེབ་ཆགས་མི་ཡོང་བར་ཕན།
7. མཐུད་མཚམས་ཀྱི་གསབ་ཤོག་ཧའོ་སྨི་གཉིས་ལས་མི་བརྒལ་བ་བྱེད་དུས་རྩེ་མོ་གསེག་ནས་ཡོད་པའི་འཇབ་ཙེ་བཀོལ་ན་ཅུང་སྟབས་བདེ་ཞིང་།སོ་ཁ་ལྟ་བུའི་རི་མོ་མི་འབྱུང་ལ་བུ་ག་མི་བརྟོལ་བར་ཡང་ཕན།
གཉིས། ཉམས་གསོ་སྐབས་ཀྱི་ལག་ལེན་གཙོ་བོ་བཅུ་གཉིས།
དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོ་སྐབས་ཀྱི་གལ་ཆེའི་གཙོ་གནད་ནི་ཉམས་གསོ་བྱེད་མཁན་གྱི་རིག་གནས་ཆུ་ཚད་དང་ཉམས་མྱོང་འཛོམས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། སྨན་པ་རབ་ཀྱིས་ནད་པའི་ལག་རྩ་ལ་རེག་ནས་ནད་རྟགས་ཐམས་ཅད་ངོས་འཛིན་ཐུབ་པ་ཇི་བཞིན། དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོ་མཁན་ལ་ཡང་དཔེ་རྙིང་དེའི་རལ་སྐྱོན་གྱི་ཆ་དང་། ཡི་གེ་བཀོག་སྐྱོན་བྱུང་ཡོད་མེད་སོགས་ངོས་འཛིན་ཐུབ་པའི་ཆུ་ཚད་ལྡན་དགོས་པས། ཐོག་མར་ཉམས་གསོ་བྱེད་དགོས་པའི་མ་དཔེ་ལ་པར་གསལ་བོ་ཞིག་ལེན་པ་ནས་མགོ་བཟུང་སྟེ་ལག་ལེན་དུ་བཏབ་ན།
1.མ་དཔེ་གཏན་འཁེལ་བྱེད་པ།
ལས་ཀའི་སྟེགས་བུའི་སྟེང་ཉམས་གསོ་བྱེད་དགོས་པའི་ཤོག་བུ་སྙོམས་པོར་བཞག་ནས། གས་སྲུབས་དང་རལ་སྐྱོན་ཡོད་པ་དག་ཇི་ལྟར་ཉམས་གསོ་བྱེད་རྒྱུར་སྔོན་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས།
2.བཙོག་དོར།
སྔོན་ལ་ཤོག་ངོས་ཀྱི་མི་གཙང་བ་དག་ཏ་ལ་ཤད་སྤྱད་ནས་གཙང་མར་བྲད་ནས་ཡང་བསྐྱར་གནོད་སྐྱོན་མི་ཡོང་བར་སྔོན་འགོག་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་ལ། ཧྲལ་ཧྲུལ་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་ཨི་ཁུག་ཡོད་སའི་གཡས་གཡོན་སེམས་ཆུང་སྒོས་ཤོག་བུ་མི་གཤག་པ་བྱེད་དགོས་པར་མ་ཟད། ད་དུང་རུལ་ཐིག་ཡོད་པའི་ཆ་ལ་བལ་ཐུར་སྟེང་ཆང་བཅུད་བྱུགས་ནས་གང་ཐུབ་ངང་གཙང་མ་བཟོ་དགོས།
3.སྲབ་ཤོག(皮质)འདེམ་པ།
ཉམས་གསོ་བྱེད་དགོས་པའི་མ་དཔེའི་ཁ་དོག་དང་མཉམ་པའི་སྲབ་ཤོག་འདེམ་དགོས་ལ། གལ་ཏེ་མ་དཔེའི་ཤོག་ངོས་ཀྱི་ཁ་དོག་ཅུང་སེར་པོ་ཡིན་ན་སྲབ་ཤོག་གི་ཚོས་བསྒྱུར་ནས་མ་དཔེ་དང་མདོག་འདྲ་མཚུངས་བཟོ་དགོས།
4.སྲབ་ཤོག་སྦྱོར་བ།
ཤོག་ངོས་ཧྲལ་ཧྲུལ་དུ་གྱུར་ནས་ཡོད་པའི་ཐོག་ལ་སྲབ་ཤོག་སྦྱར་ནས་ཉམས་གསོའི་ལས་རིམ་ཁྲོད་རལ་སྐྱོན་མི་འབྱུང་བར་སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས།
5.ལྟེབ་ཆགས་མེད་པར་བཟོ་བ།
ཆུ་གཏོར་དམ་བུ་སྤྱད་དེ་ཤོག་བུའི་ངོས་ལ་ཆུ་ཉུང་ཙམ་གཏོར་རྗེས་ཆུ་འཇིབ་ཤོག་བུའི་བར་བཞག་སྟེ་ལག་པ་དང་ཞིབ་རྡོ་སོགས་ཀྱིས་མར་མནན་ནས་ཤོག་བུའི་ངོས་ཀྱི་ལྟེབ་ཆགས་མེད་པར་གཏོང་དགོས།
6.ཁ་གསབ་ཤོག་བུ་འདེམ་པ།
གསབ་ཤོག་གང་ཞིག་བེད་སྤྱོད་པ་དང་ཉམས་གསོ་བྱས་ཚར་རྗེས་དེའི་མཇུག་འབྲས་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་མིན་ཚང་མ་གསབ་ཤོག་ལ་རགས་ལས་ཡོད་རྐྱེན། གསབ་ཤོག་གི་རྒྱུ་སྤུས་ལེགས་ཤིང་སྲབ་མཐུག་འཚམ་པ་དང་།
ཁ་མདོག་མ་དཔེ་ལས་སྐྱ་ཙམ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་ཐད། ཉམས་གསོ་མཁན་གྱིས་ཞིབ་དཔྱོད་ལེགས་པོ་བྱེད་དགོས་པས་ཁ་གསབ་ཤོག་བུ་གཏན་འཁེལ་བྱེད་པའི་ལས་རིམ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན།
7.གསབ་ཤོག་གཤག་པ།
ཐོག་མར་སྦྱོར་མཐུད་བྱེད་སའི་གསབ་ཤོག་གི་སྣེ་དེར་ཆུ་གཏོར་ནས་ཅུང་རློན་པ་བཟོས་ན་ཁ་ཕྱེ་སླ་བ་དང་།
དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ཁ་གསབ་བྱེད་དགོས་སའི་འདྲ་རིས་ལྟར་པིར་སྨྱུག་སྤྱད་ནས་ཆུ་བྱུགས་ཏེ་རློན་པ་བཟོས་རྗེས། མདུན་རྒྱབ་གཉིས་ཀྱི་གསབ་ཤོག་དེའང་འདྲ་རིས་ཇི་བཞིན་ལག་པ་གཅིག་གིས་མར་གནོན་པ་དང་ལག་པ་གཅིག་གིས་སེམས་ཆུང་སྒོས་ཚུར་འཐེན་ནས་གཤག་དགོས།
8.སྐྱོ་མ་བཟོ་བ།
སྐྱོ་མ་བཟོ་བར་དགོས་མཁོའི་ཚད་ལྟར་གཞོང་བའི་ནང་བླུགས་པའི་ཕྱེ་སྐྱའི་ནང་ཆུ་བླུགས་ནས་ཕྱེ་རིལ་དང་ཕྱེ་ཐིག་སྐམ་པོ་སོགས་དཀྲུགས་ཏེ་མེད་པར་བྱེད་དགོས་པ་དང་། དེ་ནས་ཕྱེ་འབག་གློག་ཐབ་སྟེང་བཞག་སྟེ་ནང་དུ་ཆུ་ཁོལ་ལྡུག་ཞོར་ཁ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་དཀྲུགས་ནས་ཁ་མདོག་དཀར་ཞིང་དྭངས་པ་ཞིག་ཏུ་བཏང་ཚར་བ་དེ་ནི་སྐྱོ་མ་ཡིན་ལ། སྐྱོ་མ་བཟོ་བའི་བརྒྱུད་རིམ་འདི་ཡང་ཧ་ཅང་གལ་ཆེ་བས་ངེས་པར་ཞིབ་ཚགས་ལྡན་དགོས།
9.སྐྱོ་མ་བྱུགས་པ།
སྐྱོ་མ་བྱུགས་དུས་རལ་སྐྱོན་བྱུང་ཡོད་སའི་ཤོག་མཐའི་ཧའོ་སྨི7ནས8ཀྱི་ཆ་ཤས་ནས་མགོ་བཙུགས་ཏེ་རིམ་གྱིས་དལ་མོར་བྱུགས་དགོས།
10.གསབ་ཤོག་སྦྱོར་བ།
གསབ་ཤོག་སྦྱོར་དུས་མ་ཤོག་དང་གསབ་ཤོག་གི་མཐུད་མཚམས་ཧའོ་སྨི་གཉིས་ལས་མི་བརྒལ་བ་བྱེད་དགོས།①
11.མཐུད་མཚམས་སྙོམས་པོར་གཏོང་བ།
མཐུད་མཚམས་དང་མ་དཔེའི་ཤོག་ངོས་གཉིས་སྙོམས་པོ་ཡོང་ཆེད་དུ། མཐུད་མཚམས་ཀྱི་སྲུབས་ཁ་མ་ཤོག་ལས་ཅུང་མཐུག་ན་ཐོ་བ་སོགས་བཀོལ་ནས་ལྷོད་ཀྱིས་བརྡུངས་ཏེ་ངོས་སྙོམས་པོ་བཟོ་དགོས།
12.མཇུག་མཐར།
ཉམས་གསོ་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཡོད་པའི་ཤོག་ངོས་སྟེང་ཆུ་ཅུང་ཙམ་གཏོར་བ་དང་དུས་མཉམ། ཆུ་འཇིབ་ཤོག་བུའི་བར་དུ་བཞག་ནས་ཡང་བསྐྱར་ངོས་སྙོམས་པོ་དང་ལྟེབ་ཆགས་མེད་པར་བཟོས་རྗེས། ཤོག་གནོན་འཕྲུལ་ཆས་བར་ལ་བཞག་སྟེ་སྐམ་དུ་འཇུག་དགོས་ལ། བདུན་ཕྲག་གཅིག་ཙམ་འགོར་རྗེས་དཔེ་གནོན་འཕྲུལ་ཆས་ལས་བླངས་ཏེ་ཚད་གཞི་ལྟར་དྲས་རྗེས་དཔེ་རྙིང་ཉམས་གསོ་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །
མཇུག་གི་གཏམ།
རང་ཅག་ལ་མཚོན་ན། དཔེ་རྙིང་སྲུང་སྐྱོབ་སྐོར་གྱི་དཔེ་དེབ་མེད་པ་དང་འདིའི་སྐོར་གྱི་ཆེད་དམིགས་སློབ་ཚན་ཡང་ཧ་ཅང་ཉུང་བས། དཔེ་རྙིང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལག་རྩལ་འདི་རང་རེའི་བོད་ལ་ངེས་པར་དུ་དར་དགོས་པ་དང་མེད་བརླག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྩ་ཆེའི་དཔེ་རྙིང་དག་གི་རིན་ཐང་ལ་དམིགས་ཏེ་རྩོམ་ཐུང་འདི་ཉིད་བྲིས་པ་ཡིན། མཇུག་མཐར། བོད་ཀྱི་དཔེ་རྙིང་སྲུང་སྐྱོབ་པའི་དཔུང་སྡེ་ཇེ་རྒྱས་དང་། དཔེ་རྙིང་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་གི་དཔྱད་འབྲས་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བར་སྨོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་དང་། རྩོམ་འདི་ལ་མ་རྟོགས་ལོག་རྟོག་དང་ཆད་ལྷག་འགལ་འཁྲུལ་གྱི་ཆ་ཅི་ཡོད་ཤེས་ནས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དགག་སྒྲུབ་ཡོ་བསྲང་དང་འདོར་ལེན་ཡོང་བའི་རེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཆེའོ། །
* ཀུན་བཟང་སྒྲོལ་མ། བོད་ལྗོངས་སློབ་ཆེན་རིག་གཞུང་སློབ་གླིང2021ལོའི་ཀྲུང་གོའི་གནའ་སྲོལ་ཡིག་ཚང་རིག་པའི་ཆེད་ལས་ཀྱི་རབ་འབྱམས་ཞིབ་འཇུག་སློབ་མ་ཡིན།
①སྒོ་མེ་ཚེ་དབང་རྣམ་རྒྱལ། བོད་ཀྱི་ཡིག་ཚང་རིག་པ་སྤྱི་བཤད། [M] མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2020:5.
6.png
①སྟོང་ར་ཐུབ་བསྟན་སྨོན་ལམ། དཔེ་རྙིང་གི་ལས་ལ་འཇུག་ཚུལ་རྣམ་གཞག་བཞུགས། [M] བོད་ལྗོངས་བོད་ཡིག་དཔེ་རྙིང་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
2009:11.
② སློབ་ཚན་ནང་དོན་གཞིར་བཟུང་བ་ལས་ངེས་པར་དུ་འདི་བཞིན་བཀོལ་སྤྱོད་མ་བྱས་ནའང་ཆོག
③ བོད་རང་གི་ས་གནས་ནས་ཐོན་པའི་ཤོག་བུ་སྤྱིའི་མིང་ལ་གོ་དགོས། དཔེར་ན་སྐྱེམས་ཤོག་དང་། སྙེ་ཤོག་ལྟ་བུ།
④སྔོན་ལ་བོད་ཤོག་གི་དཀྱིལ་ནས་སྣོན་རྟགས་ཀྱི་དབྱིབས་ལྟར་སྐྱོ་མ་བྱུགས་པ་དང་དེ་ནས་རིམ་བཞིན་གཡས་གཡོན་གང་རུང་གི་སྐམ་ཤས་ཀྱི་ཆ་དེར་སྐྱོ་མ་བྱུགས་པ།
⑤ མཐའ་བཞི་ལ་སོར་བཞི་ཙམ་གྱི་ཚད་ལས་མི་བརྒལ་བ་བྱུགས་པ།
①མཐུད་མཚམས་དང་མ་དཔེ་ཤོག་གྲངས་གཉིས་སྙོམས་པོ་ཡོང་ཆེད་དང་མ་ཡིག་མི་འགོག་པའི་ཆེད་ཡིན།
①མཐུད་མཚམས་དང་མ་དཔེ་ཤོག་གྲངས་གཉིས་སྙོམས་པོ་ཡོང་ཆེད་དང་མ་ཡིག་མི་འགོག་པའི་ཆེད་ཡིན།