ཐེངས་འདིའི་ཀྲུང་དབྱང་གྲོང་གསེབ་ལས་དོན་ཚོགས་འདུའི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་དགོངས་དོན་ལག་བསྟར་དང་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ནས་ད་ལོའི་“ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་ཕྱོགས་བསྡོམས་དང་། སང་ལོའི་ལས་དོན་ཞིབ་འཇུག་དང་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་ཅིང་། ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་འཐབ་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།
ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པ་གྲོལ་རྗེས། ང་ཐེངས་དང་པོར་ཧྲའན་ཞི་ཡན་ཨན་དང་ཧོ་ནན་ཨན་དབྱང་དུ་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་གཏོང་ཚུལ་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་དུ་སོང་བ་ཡིན། ལམ་བར་དུ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་འཐབ་ལམ་གསར་པའི་ཐོག་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་ཇི་ལྟར་བྱེད་རྒྱུ་དང་ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་ཇི་ལྟར་གཏོང་རྒྱུར་བསམ་གཞིག་བྱས་པ་ཡིན། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ངས་གཏམ་བཤད་སྤེལ་བ་ནི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་“ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་རྒྱུའི་རྣམ་འགྱུར་གསལ་པོ་མཚོན་པ་དང་། ཞིང་ལས་ལ་མཐོང་ཆེན་དང་ཞིང་ལས་སྟོབས་ཆེར་གཏོང་བའི་བརྡ་རྟགས་གསལ་པོ་འདོན་པ་མཚོན་པ་ཡིན། གཤམ་ལ་ངས་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། “ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པའི་ཐད་བསམ་འཆར་འགའ་འདོན་རྒྱུ་ཡིན།
གཅིག །ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་དམིགས་འབེན་གཏན་འཁེལ་བྱས་ནས་ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ལས་དོན་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས།
ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་ཐོག་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་སྐྲུན་ཚར་བར་བྱ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་བཀོད་པའི་སྐབས་སུ། ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་སྤྱི་ཡོངས་ནས་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཡོད། མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། སླད་ཕྱིན་ལོ་5ཡི་ནང་“ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་གྱིས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། 2035ལོར་སླེབས་སྐབས་ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་མངོན་འགྱུར་དང་། དུས་རབས་འདིའི་དུས་དཀྱིལ་དུ་སླེབས་སྐབས་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་སྐྲུན་ཚར་བ་བྱེད་དགོས། འདི་ནི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་སྐྲུན་ཚར་བར་བྱེད་པར་དམིགས་ནས་བཏོན་པའི་འཐབ་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་ཡིན། རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་བྱེད་དགོས་ན་ངེས་པར་དུ་ཞིང་ལས་སྟོབས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ཞིང་ལས་སྟོབས་ཆེན་པོ་ཡིན་ན་གཞི་ནས་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་དུ་འགྱུར་ཐུབ། ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མེད་ན་དེང་རབས་ཅན་གྱི་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མ་མེད་པ་དང་། ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་དེང་རབས་ཅན་མེད་ན་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དེང་རབས་ཅན་ནི་ཆ་མི་ཚང་བ་ཡིན། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་འཐབ་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་འདིར་གོ་བ་ཟབ་མོ་བླངས་ནས་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་གནས་བབ་གལ་ཆེན་ཐོག་འཇོག་དགོས།
ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་གྱི་རྨང་གཞི་ཡིན། ཞིང་ལས་ནི་རྨང་རྡོ་ཡིན་ཞིང་། རྨང་རྡོ་བརྟན་པོ་མེད་ན་ཁང་ཆེན་བརླིང་པོ་མེད། སྤྱི་ཚོགས་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་ཚད་ཇི་ཙམ་མཐོ་ཡང་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་14ལྷག་གི་འབྲུ་རིགས་དང་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་མཁོ་འདོན་བརྟན་པོ་ཡོང་བར་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་དོན་ཆེན་ནང་གི་འགངས་ཆེན་ཡིན། མི་དམངས་ཀྱི་དགའ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་འཚོ་བའི་དགོས་མཁོ་སྐོང་བ་དེ་ཞིང་ལས་འཕེལ་རྒྱས་དང་བྲལ་ཐབས་མེད། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་གཞི་འཛིན་ས་དང་དོན་ལ་བབ་ས་ནི་མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བ་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཡིན། དེང་རབས་ཅན་ཇི་ཙམ་མངོན་འགྱུར་དང་དངོས་པོའི་འཚོ་བ་ཇི་ཙམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཡིན་ན། མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་རི་སྔོན་ཆུ་དྭངས་ཀྱི་ཞིང་སྡེའི་མཛེས་ལྗོངས་ལ་དེ་ཙམ་གྱིས་དགའ་པོ་བྱས་པས། ཞིང་ལས་ཀྱིས་འབྲུ་རིགས་དང་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་མཁོ་འདོན་ལ་འགན་སྲུང་བྱེད་པ་ཕུད། དེའི་སྐྱེ་ཁམས་གསོ་ནུས་དང་། སྤྲོ་གསེང་ལྟ་སྐོར། རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་བཅས་ཀྱི་བྱེད་ནུས་ཀྱིས་དེ་ཙམ་གྱིས་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་ཐུབ། ཞིང་ལས་ནི་མི་དུང་ཕྱུར་གཉིས་ཙམ་གྱིས་ལས་གཉེར་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐོན་ལས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། གྲོང་གསེབ་ནི་ཞིང་པ་དུང་ཕྱུར་5ཙམ་རྒྱུན་སྡོད་བྱེད་སའི་ཁྱིམ་གཞིས་ཡིན་པས། ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་ཡག་པོ་གཉེར་ནས་རྒྱ་ཆེའི་ཞིང་པ་རྣམས་བདེ་སྡོད་ལས་བརྩོན་བྱུང་ན། ཁོང་ཚོར་གཞི་ནས་ཐོབ་སྣང་དང་། སྐྱིད་སྣང་། བདེ་སྣང་བཅས་གང་མང་ཐོབ་ཐུབ་པ་ཡིན། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཞིང་ལས་འཕེལ་རྒྱས་དང་བྲལ་ཐབས་མེད། ཞིང་ལས་སྟོབས་ཆེར་ཕྱིན་པ་དང་། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་མཁོ་འདོན་བྱེད་པར་འགན་སྲུང་ཡོད་པ། ཟོག་གོང་བརྟན་པོ་དང་མི་སེམས་ལྷིང་འཇགས་བཅས་བྱུང་ན་གཞི་ནས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁྱོན་ཡོངས་བརྟན་པོ་ཡོང་ཐུབ། ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་ནི་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བར་སྟོང་རྒྱ་བསྐྱེད་སའི་མདུན་ལམ་ཆེན་པོ་ལྡན་པའི་ས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན། ཞིང་པ་དུང་ཕྱུར་འགའ་དེ་ཚང་མ་དེང་རབས་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་ཚེ་གསར་སྐྲུན་གྱི་འགུལ་ནུས་དང་འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་བག་ཉལ་སྟོབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་འདོན་སྲིད་པ་དང་། དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་སྒུལ་ཤུགས་ཆེན་པོ་སྣོན་ངེས་ཡིན། བཟོ་ཞིང་བར་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་བར་གྱི་འཁོར་རྒྱུག་ཤར་གཏོང་བྱ་རྒྱུ་ནི་རྒྱལ་ནང་གི་དཔལ་འབྱོར་འཁོར་རྒྱུག་ཆེན་པོ་ཤར་གཏོང་དང་། རང་རྒྱལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་མཉེན་ཤུགས་དང་འཐབ་ཇུས་ཟབ་ཚད་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་ཕྱོགས་གལ་ཆེན་ཡིན། ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་དེ་ནང་མཁོ་རྒྱ་སྐྱེད་དང་། འཕར་སྣོན་བརྟན་གཏོང་། འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཅས་ཀྱི་ཤུགས་རྒྱག་ས་དང་འགག་གནད་སྒྲོལ་ས་གལ་ཆེན་ཡིན། ཞིང་ལས་ནི་ད་དུང་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ཡིན། ཞིང་ལས་ཀྱིས་འགན་སྲུང་བྱེད་བྱ་ནི་ཚེ་སྲོག་བདེ་འཇགས་དང་འཚོ་གནས་བདེ་འཇགས་ཡིན་ལ། གལ་འགངས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དེ་ཡིན། དེང་གི་འཛམ་གླིང་ཐོག་ལོ་བརྒྱར་བྱུང་མྱོང་མེད་པའི་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་མགྱོགས་མྱུར་ཕྱིན་པ་དང་། ཏོག་གསར་གློ་ཚད་རིམས་ནད་ཡང་ནས་ཡང་དུ་མཆེད་བཞིན་པ། ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱིས་མགོ་གནོན་དང་བཀག་འགོག་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་སོང་བ་བཅས་ངེས་བརྟན་མེད་པ་དང་སྔོན་དཔག་དཀའ་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་མངོན་གསལ་གྱིས་མང་དུ་ཕྱིན། གལ་ཏེ་ཞིང་ལས་ལ་གནད་དོན་བྱུང་ན། ལྟོ་ཕོར་གཞན་གྱིས་བཟུང་ནས་མི་གཞན་གྱི་ངོ་མདོག་ལ་བལྟས་ནས་ཟ་མ་ཟ་དགོས་ཐུག་ཚེ། དེས་ན་དེང་རབས་ཅན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ཞེས་གླེང་ས་ཞིག་གང་ན་ཡོད། ཞིང་ལས་སྟོབས་ཆེན་འགྱུར་བ་དང་། འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་ལ་འགན་སྲུང་གང་ལེགས་ཐུབ་ཚེ། ང་ཚོས་ཁྱོན་ཡོངས་བརྟན་པོ་དང་། འགྱུར་ལྡོག་ལ་ཁ་གཏད་འཇལ་བ། རྣམ་པ་གསར་པ་གཏོད་པ་བཅས་ལ་གཞི་ནས་གདིང་ཤུགས་དང་འཐབ་ཇུས་ཀྱི་རང་འགུལ་ལྡན་པ་ཡིན།
ད་ལྟ་ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་ནི་སྔར་བཞིན་རང་རྒྱལ་དེང་རབས་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་ཞན་ཆ་ཡིན། དུས་རབས་གསར་པར་སླེབས་སྐབས། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་“ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་ལ་ཚད་མཐོའི་མཐོང་ཆེན་བྱེད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ཀྲུང་གོ་གསར་པ་དབུ་བརྙེས་ཚུན་དང་ལྷག་པར་དུ་སྒྱུར་བཅོས་སྒོ་འབྱེད་བྱས་ཚུན་གྱི་ལས་དོན་གྱི་རྨང་གཞིའི་ཐོག དབུལ་བྲལ་འགག་སྒྲོལ་སྤེལ་བ་དང་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱས་པ་སོགས་བརྒྱུད་དེ་ཚད་ཡོད་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ལ་བརྟེན་ནས་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་14ལྷག་གི་ལྟོ་གོས་ཀྱི་གནད་དོན་བརྟན་པོའི་ངང་ཐག་གཅོད་བྱས་པ་དང་། ཞིང་པ་ཡོངས་རྫོགས་དབུལ་པོ་དབུལ་རྐྱང་ལས་བྲལ་བ་དང་དུས་གཅིག་ཏུ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་པས་“ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་ལ་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་དང་འཛམ་གླིང་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་ཁས་ལེན་བྱས་ཡོད། དུས་མཚུངས་སུ། མི་རེའི་ཆ་སྙོམས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་མི་འདང་བ་དང་། རྨང་གཞི་ཞན་པ། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བུ་ལོན་མང་བ་སོགས་ཀྱི་དབང་གིས་“ཞིང་གསུམ་”ནི་སྔར་བཞིན་ལྷུ་ཚིགས་ཞན་ས་ཞིག་ཡིན་པས། དཔེ་གསར་གྱི་བཟོ་ལས་ཅན་དང་། ཆ་འཕྲིན་ཅན། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཅན་བཅས་དང་བསྡུར་ན་ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་མངོན་གསལ་གྱིས་རྗེས་ལུས་ཐེབས་ཡོད། དེའི་མངོན་ཚུལ་གཙོ་བོ་ནི། ཞིང་ལས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་ལས་ཕྱོད་བལྟོས་བཅས་ཀྱིས་ཅུང་ཆུང་བ་དང་། ཞིང་ལས་ངལ་རྩོལ་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་ཚད་ནི་ཞིང་ལས་མ་ཡིན་པའི་ཐོན་ལས་ཀྱི་25.3%ལས་ཟིན་མེད་པ་དང་། ཞིང་ལས་ཀྱི་བསྡུར་གཞི་ཡོད་པའི་ཕན་འབྲས་ཆུང་བ། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་རྒྱལ་སྤྱི་དང་འགྲན་རྩོད་བྱེད་ནུས་མངོན་གསལ་གྱིས་མི་འདང་བ་དང་། རྒྱལ་ནང་གི་འབྲུ་རིགས་སོགས་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་རིན་གོང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་ར་ལས་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་བརྒལ་བ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་དང་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྗེས་སུ་ལུས་པ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གྲོང་མིའི་ཡོང་འབབ་ཀྱི་བསྡུར་གྲངས་ནི་2.5:1དང་འཛད་སྤྱོད་གཏོང་སྒོའི་བསྡུར་གྲངས་ནི་1.9:1ཡིན། འདི་ནི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་ནན་གྱིས་བཏོན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན།
ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་གཞི་རྩའི་བླང་བྱ་ནི་ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་མངོན་འགྱུར་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། ང་ཚོས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས་པའི་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་དང་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས་པའི་ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་ལ་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སྤྱིར་བཏང་གི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ལ། རྒྱལ་ཁབ་རང་གི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞི་ཚུགས་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་དེ་བས་ཀྱང་ལྡན་པ་ཡིན། ཐུན་མོང་གི་ཁྱད་ཆོས་ཞེས་པ་ནི་ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་སྤྱིར་བཏང་གི་ཆོས་ཉིད་བརྩི་སྲུང་བྱས་ཏེ། མཁོ་འདོན་འགན་སྲུང་ཆེ་བ་དང་། ཚན་རྩལ་གྱི་སྒྲིག་ཆས་ལེགས་པ། གཉེར་སྐྱོང་མ་ལག་བཟང་བ། ཐོན་ལས་ཀྱི་མཉེན་ཤུགས་ཆེ་བ། འགྲན་རྩོད་བྱེད་ནུས་ཆེ་བ་བཅས་ཀྱི་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དེ་ཡིན། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཞེས་པ་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་གནས་ཚུལ་ལ་གཞི་ཚུགས་པ་དང་། མི་མང་ལ་ས་ཉུང་བའི་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་དགེ་མཚན་དང་། སོ་ནམ་ཤེས་དཔལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས། མི་དང་རང་བྱུང་ཁམས་ཞི་མཐུན་མཉམ་གནས་བྱེད་པའི་དུས་རབས་ཀྱི་བླང་བྱ་བཅས་ལ་གཞི་ཚུགས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་འགྲོ་ལམ་ཐོག་སྐྱོད་པ་ལས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟབས་བདེའི་ངང་འདྲ་བཤུས་བྱེད་མི་རུང་བ་དེ་ཡིན།
ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལ་ངས་བལྟས་ན་གཙོ་བོ་གཤམ་གསལ་ཕྱོགས་འགའ་ཚུད་ཡོད་པ་སྟེ། གཅིག་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟོ་ཕོར་ལག་ཏུ་བརྟན་པོར་འཛིན་པ། མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་14ལྷག་ཡོད་པའི་ཀྲུང་གོས་དུས་ནམ་ཡང་ངེས་པར་དུ་རང་སྟོབས་རང་སྤེལ་གྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ལྟོ་ཕོར་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། ཐོན་ཚད་དང་ཐོན་ནུས་མཉམ་དུ་འཛིན་པ་དང་། གྲངས་འབོར་དང་སྤུས་ཚད་མཉམ་དུ་འཛིན་པ། ཐོན་སྐྱེད་དང་སྐྱེ་ཁམས་མཉམ་དུ་འཛིན་པ་བཅས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ཞིང་ལས་ཀྱི་ཐོན་ལས་མུ་ཕྲེང་དང་མཁོ་སྤྲོད་མུ་ཕྲེང་གི་མཉེན་ཤུགས་དང་བརྟན་འཇགས་རང་བཞིན་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། གཉིས་ནི་བང་རིམ་གཉིས་ལྡན་གྱི་གཉེར་སྐྱོང་སྒྲིག་སྲོལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ། ཞིང་ཆུང་མང་བའི་གཞི་རྩའི་ཞིང་ལས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞི་ཚུགས་པ་དང་། ཁྱིམ་ཚང་གི་གཉེར་སྐྱོང་རྨང་གཞིར་བྱེད་པ། གཅིག་གྱུར་དང་ཁ་འགྲེམས་ཟུང་འབྲེལ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ། ཞིང་ཆུང་ལ་ཕྱོགས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུ་རྒྱ་ཁྱབ་ངང་སྤེལ་བ། ཞིང་ལས་ཀྱི་གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་པོ་གསར་པ་སྐྱེད་སྲིང་ཧུར་ཐག་བཅས་བྱས་ནས་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་གཞི་ཁྱོན་རན་པོའི་ཞིང་ལས་གཉེར་སྐྱོང་གྲུབ་པ་བྱེད་དགོས། གསུམ་ནི་སྐྱེ་ཁམས་ཐཱན་ཉུང་གི་ཞིང་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ། ལྗང་མདོག་ནི་ཞིང་ལས་ཀྱི་གཞི་མདོག་དང་སྐྱེ་ཁམས་ནི་ཞིང་ལས་ཀྱི་གཞི་གདན་ཡིན་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས། རྫིང་ཆུ་གློད་ནས་ཉ་འཛིན་པ་དང་། རྩི་ཤིང་བསྲེགས་ཏེ་ཞིང་ཁ་བཟོ་བ། ཞིང་ཆུ་ཞིང་ལུད་མེར་གཏོང་། ཁང་པ་རྩ་བཤིག་རྒྱས་སྐྲུན་བཅས་བྱས་པའི་ལམ་བུ་རྙིང་པ་ངེས་པར་དུ་དོར་ཏེ། ཞིང་ལས་ཐོན་སྐྱེད་དང་། གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན། གྲོང་གསེབ་འཚོ་བ་བཅས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་འཁོར་རྒྱུག་བཟང་པོ་ཡོང་བ་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཞིང་ལས་དང་ཐཱན་ཉུང་གྲོང་གསེབ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་ཅིང་། ཐོན་ཁུངས་གྲོན་ཆུང་དང་ཁོར་ཡུག་མཛའ་མཐུན་ཡོང་བ་བྱས་ནས་རི་སྔོན་ཆུ་དྭངས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། བཞི་ནི་སོ་ནམ་ཤེས་དཔལ་རྒྱུན་མཐུད་བྱེད་པ། རང་རྒྱལ་ལ་འོད་སྟོང་ལྡན་ཞིང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་རིང་བའི་སོ་ནམ་ཤེས་དཔལ་ལྡན་པས་ངེས་པར་དུ་དེའི་རྩ་བ་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་རྒྱུན་འཁྱོངས་ཐུབ་པའི་འགན་ལེན་བྱས་ཏེ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རྣམ་པ་འཐུས་ཚང་དང་ནུས་ལྡན་ཡིན་པ་དང་། རིག་གནས་གཞི་རྒྱུ་དང་ཀུན་སྤྱོད་བཟང་པོ་རྒྱུན་འཛིན་དར་སྤེལ་བྱེད་པ། སོ་ནམ་ཤེས་དཔལ་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཤེས་དཔལ་ཕན་ཚུན་གཅིག་ངོ་གཅིག་རྒྱན་དང་། དངོས་པོའི་དཔལ་ཡོན་དང་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་མཐུན་སྦྱོར་ངང་འཕེལ་བ། རྒྱ་ཆེའི་ཞིང་པ་རང་རྟོན་རང་དར་དང་དཔའ་ངར་ཆེར་སྐྱེད་ཡིན་པ་དང་། བསམ་པའི་སྟོབས་ཤུགས་རྒྱས་པ་བཅས་བྱེད་དགོས། ལྔ་ནི་ཐུན་མོང་ཕྱུག་འགྱུར་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་གཏོང་བ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་མཉམ་འདྲེས་འཕེལ་རྒྱས་དང་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་དོ་སྙོམས་ཅན་མངོན་འགྱུར་དང་། གྲོང་གསེབ་ལ་དེང་རབས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཡོད་པ། ཞིང་པ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བ་དང་སྔར་བས་འབྱོར་ཕྱུག་དང་དགའ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་ཐུབ་པ་བཅས་བྱེད་དགོས། དུས་མཚུངས་སུ། ང་ཚོས་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དེ་གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་རྒྱུན་མཐུད་འཕེལ་རྒྱས་དང་དབུལ་ཕོངས་སེལ་བར་ཀྲུང་གོའི་སྟོབས་ཤུགས་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་བའང་ཡིན།
ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་ནི་དུས་རབས་གསར་པ་དང་འཐབ་ལམ་གསར་པའི་ནང་ང་ཚོའི་ཏང་གིས་“ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་ཡག་པོ་སྒྲུབ་པའི་འཐབ་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་ཡིན་པས། ངེས་པར་དུ་འཐབ་ཇུས་ཀྱི་ངེས་ཤུགས་འཛིན་སྐྱོང་དང་བརྩོན་པ་རྒྱུན་ཆགས་བྱེད་དགོས། མིག་སྔར། ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་དམིགས་འབེན་གཏན་འཁེལ་བྱས་ནས་“ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ངང་ཇུས་འགོད་དང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། གཅིག་ནས་རྩེ་རིམ་ཇུས་འགོད་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་འཆར་འགོད་བཟོ་བ་དང་། སླད་ཕྱིན་ལོ་5དང་། 2035ལོ། དུས་རབས་འདིའི་དུས་དཀྱིལ་བཅས་ཀྱི་དམིགས་འབེན་ལ་དམིགས་ནས་ལམ་ཐིག་རི་མོ་དང་བཟོ་སྐྲུན་དཔེ་གཞི་སོ་སོ་འགོད་པ་དང་། འཆར་འགོད་ཀྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། འཆར་འགོད་བཟོ་སྐབས་ད་ཡོད་ཀྱི་འཆར་འགོད་དང་འབྲེལ་མཐུད་བྱས་ནས་ལས་ཀའི་རྒྱུན་མཐུད་རང་བཞིན་མཐའ་འཁྱོངས་དགོས་པ་ལས་“བག་ལེབ་བསྲེག་པ་”ལྟར་ཡང་ལོག་བསྐྱར་ལོག་བྱེད་མི་རུང་། འཆར་འགོད་ལག་བསྟར་ནན་པོ་བྱེད་པ་དང་། འཆར་འགོད་སྣང་མེད་དུ་འཇོག་པར་སྔོན་འགོག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་དགོས། གཉིས་ནས་གོམ་པ་རིམ་བགྲོད་དང་ཏན་ཏན་ཏིག་ཏིག་བྱེད་དགོས། ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དེ་དུས་ཡུན་རིང་ཞིང་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལས་འགན་ཞིག་ཡིན་པས། དུས་རིམ་དབྱེ་ནས་གོམ་སྟབས་བརྟན་པོའི་ངང་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་གཏོང་བ་དང་། ལྕགས་གཟེར་འདེབས་པ་ལྟ་བུའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱིས་སྙིང་རུས་ལྷོད་མེད་བྱེད་དགོས། མིག་སྔར་གཙོ་གནད་དེ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཐད་བཞག་ནས་རྨང་གཞི་འདིང་བ་དང་ཕུགས་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་མང་ཙམ་སྒྲུབ་དགོས། གསུམ་ནས་ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་པ་དང་ཕན་འབྲས་དངོས་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས། ས་གནས་ཁག་གིས་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་དགེ་མཚན་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དུས་རིམ་ལ་གཞི་ཚུགས་ནས་རང་ངོས་ཀྱི་དགེ་མཚན་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ། དགོས་ངེས་ཀྱི་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་བ། ས་གནས་རང་གའི་ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་དགོས་གཏུག་ཆེ་ཤོས་དང་ཞིང་པས་བསམ་འཆར་ཆེན་པོ་འདོན་པའི་དངོས་ཡོད་གནད་དོན་ནས་ལས་འགོ་བརྩམས་ཏེ། ཞིང་པ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཧུར་བརྩོན་རང་བཞིན་དང་། རང་འགུལ་རང་བཞིན། གསར་གཏོད་རང་བཞིན་བཅས་སྐུལ་སློང་གང་ལེགས་བྱེད་ཅིང་། ལས་ཀ་རེ་རེ་སྒྲུབ་པ་དེ་རེ་རེ་བཞིན་དོན་དངོས་ཐོག་འབབ་རྒྱུ་ཡོད་པར་བྱེད་པ་ལས་དོན་དངོས་དང་བྲལ་བའི་“མཐོ་རིམ་ཅན་”ནམ་ཡང་ན་ངོ་སྲུང་ལས་གྲྭ་གཏན་ནས་སྒྲུབ་མི་རུང་།
གཉིས། འབྲུ་རིགས་དང་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་གཏན་འཇགས་དང་བདེ་འཇགས་ངང་མཁོ་འདོན་བྱེད་པར་འགན་སྲུང་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རིང་གི་དོན་ཆེན་ཡིན།
ས་ཞིང་མེད་ན་བརྟན་པོ་མེད། འབྲུ་རིགས་མེད་ན་ཟང་ཟིང་ཆེ་ཞེས་པའི་རྣམ་པ་འདི་ནི་གནའ་དེང་གི་རྒྱལ་ཕྱི་ནང་དུ་ཡང་དང་བསྐྱར་དུ་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཆི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ལུའུ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་འབྲུ་རིགས་འདེབས་རྒྱུ་དོར་ནས་སྲིན་ཤིང་འཛུགས་པར་མགོ་སྐོར་ནས་འགག་རྩའི་དུས་སུ་འབྲུ་རིགས་ཟད་དེ་ལུའུ་རྒྱལ་ཁབ་ལ་མགོ་བཏགས་དགོས་བྱུང་བ་རེད། ཡུའེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཀོའུ་ཅན་གྱིས་ས་བོན་བཙོས་ཏེ་ཝུའུ་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ཕུལ་ཞིང་། དེའི་འབྲུ་རིགས་ཟད་པའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་ཝུའུ་རྒྱལ་ཁབ་རྩ་མེད་དུ་བཏང་། ད་ལོའི་ཝུའུ་ཁོ་ལན་ཉམས་ཉེན་ཐོན་པ་ནས་བཟུང་། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་30ལྷག་གིས་འབྲུ་རིགས་ཕྱིར་གཏོང་ལ་ཚོད་འཛིན་བྱས་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་དེའི་དབང་གིས་སྤྱི་ཚོགས་ཟང་ཟིང་དུ་གྱུར་པ་དང་ཐ་ན་སྲིད་དབང་བརྗེ་བའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད། དེ་བས་འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་རང་འགུལ་དབང་ཆ་དམ་དུ་བརྟན་པོར་བཟུང་ཚེ་གཞི་ནས་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་དུ་གཏོང་བའི་བསྐྱར་དར་གྱི་རང་འགུལ་དབང་ཆ་བརྟན་པོར་འཛིན་ཐུབ་པ་ཡིན།
ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་ཡོང་དགོས་ན་གཙོ་བོར་འབྲུ་རིགས་དང་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་གྱི་མཁོ་འདོན་འགན་སྲུང་ནུས་པ་ངེས་པར་དུ་ཆེན་པོ་ཡོད་དགོས། ལོ་འདི་དག་གི་རིང་ང་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྲུང་གོའི་ལྟོ་ཕོར་དམ་པོར་བཟུང་ནས་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་14ལྷག་གི་ལྟོ་བ་རྒྱགས་པར་བྱས་ཡོད། ད་ལྟ་འབྲུ་རིགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་འགྱུར་མེད་ཀྱིས་ཆེ་རུ་སོང་བས་ལྟོ་ཕོར་དམ་པོར་འཛིན་པའི་གནོན་ཤུགས་ཆེ་རུ་ཕྱིན། ངེས་པར་དུ་ཕྱོགས་ཀུན་ནས་འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་རྨང་གཞི་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས་ཤིང་། དངོས་པོའི་རྨང་གཞི་དམ་འཛིན་བྱས་ནས་འབྲུ་རིགས་ས་ཞིང་ལ་བརྟེན་པ་དང་འབྲུ་རིགས་ལག་རྩལ་ལ་བརྟེན་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས་ལ། ལམ་སྲོལ་གྱིས་འགན་སྲུང་བྱ་རྒྱུ་ཡང་དམ་འཛིན་བྱས་ནས་ཐོན་ནུས་མཐོར་གཏོང་དང་། གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་སྒྱུར། མཉེན་ཤུགས་ཆེ་བ། ཕན་འབྲས་འགན་སྲུང་། འགན་འཁྲི་ནན་གཏོང་བཅས་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས།
འབྲུ་རིགས་ཀྱི་ཐོན་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་སྔར་བཞིན་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ཡིན། རང་རྒྱལ་གྱི་འབྲུ་རིགས་ཐོན་ཚད་བསྟུད་མར་ལོ་8རིང་རྒྱ་མ་དུང་ཕྱུར་ཁྲི་1.3གྱི་མཐོ་གནས་སུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་པས། ད་ལྟ་ཇི་ཙམ་གྱིས་མདུན་དུ་སྐྱོད་ན་དཀའ་ཚེགས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆེ་བ་ཡིན། རེབ་གསར་པའི་འབྲུ་རིགས་རྒྱ་མ་དུང་ཕྱུར་སྟོང་གི་ཐོན་ནུས་མཐོ་རུ་གཏོང་བའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བ་དང་། ལག་བསྟར་ཇུས་གཞི་གང་མགྱོགས་བཟོས་ནས་ལས་འགན་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས། ཐོན་ནུས་མཐོ་རུ་གཏོང་བར་གཙོ་བོ་རྨོ་ཞིང་དང་ས་བོན་གྱི་གནད་གཉིས་ནས་འཛིན་དགོས། རྨོ་ཞིང་མུའུ་དུང་ཕྱུར་18ཀྱི་དམར་ཐིག་བརྟན་སྲུང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་། “ས་ཞིང་མིན་པ་འགྱུར་བར་”བཀག་འགོག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་“འབྲུ་རིགས་མིན་པ་འགྱུར་བར་”བཀག་འགོག་ནུས་ལྡན་བྱེད་དགོས། ས་ཞིང་གཤིན་པོ་འབྲུ་རིགས་འདེབས་སར་བཀོལ་བའི་རྩ་དོན་ཆེན་པོ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ས་ཞིང་གཤིན་པོ་སྔོན་ལ་འབྲུ་རིགས་ཐད་སྤྱོད་པ་དང་། འབྲས་ཤིང་སྡོང་ལྕང་གང་ཐུབ་ཀྱིས་རི་མགོ་དང་རི་སྐེད་ལ་འཛུགས་ཤིང་། སྔོ་ཚལ་ལྡུམ་ར་སྒྲིག་བཀོད་ཞིང་ལས་དང་བཟོ་གྲྭ་ཅན་གྱི་འདེབས་འཛུགས་ལ་མང་ཙམ་བརྟེན་དགོས། “འབྲུ་རིགས་མིན་པ་འགྱུར་བ་”བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པར་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆེན་པོ་ལྡན་པས། འབྲུ་རིགས་ཐོན་སྐྱེད་དང་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་འགན་སྲུང་དང་ཞིང་པའི་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་བར་གྱི་འབྲེལ་བར་གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་བསམ་གཞིག་བྱས་ཏེ། བར་བརྒལ་གྱི་དུས་མཚམས་ངེས་ཅན་ཞིག་འཇོག་པ་དང་། སྲིད་ཇུས་ཀྱིས་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། གཏན་ཆགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཞིང་ས་ཚང་མ་ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ཞིང་སར་རིམ་བཞིན་སྐྲུན་པ་དང་། དོན་འཁྱོལ་བྱེད་ཐབས་གང་མགྱོགས་འདོན་ཞིང་། སྒོར་མོ་སྤྱོད་ས་གནད་དུ་འཁེལ་དགོས་ལ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་སྤུས་ཚད་དང་དོ་དམ་སྲུང་སྐྱོང་གི་ལམ་སྲོལ་ཡང་གནས་ལ་འཁེལ་བར་བྱས་ཏེ། ཞིང་ཁ་རེ་རེ་བཞིན་དངོས་སུ་སྐྲུན་ཐུབ་པར་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས། ས་བོན་དམ་འཛིན་བྱེད་པའི་ཐད་འགག་གནད་སྒྲོལ་ས་ཡང་དག་བདམས་ནས་རྒྱུན་མཐུད་ངང་ཤུགས་འདོན་པ་དང་མཐུན་སྦྱོར་གྱིས་འགག་སྒྲོལ་བྱས་ཏེ། འདེབས་འཛུགས་ལས་རིགས་དར་རྒྱས་གཏོང་བའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཕན་འབྲས་ཏན་ཏིག་ཐོན་པར་བྱེད་པ་དང་། ས་བོན་གཙོ་བོ་རང་ཉིད་ཀྱི་ལག་ཏུ་དམ་པོར་འཛིན་དགོས། སྐྱེ་དངོས་སོན་གསོ་ནི་ཁ་ཕྱོགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པས་ཐོན་ལས་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་གོམ་སྟབས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས།
འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་འགན་ལེན་བྱེད་པར་དུས་རྒྱུན་ལ་དམིགས་དགོས་པ་མ་ཟད། འཕྲལ་བསྟུན་མཁོ་འདོན་འགན་ལེན་གྱི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཐོན་སྐྱེད་དང་། ལས་སྣོན། འཁོར་རྒྱུག །གསོག་འཇོག །ཉོ་ཚོང་སོགས་ཀྱི་ཐད་གནས་སྲིད་པའི་ཉེན་ཁ་རྒྱུད་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་གཙང་གསེད་བྱེད་དགོས།
ཞིང་པས་འབྲུ་རིགས་བཏབ་ནས་ཡོང་སྒོ་ཡོད་ན་འབྲུ་རིགས་ཐོན་སྐྱེད་ལ་གཞི་ནས་འགན་སྲུང་བྱེད་ཐུབ། འབྲུ་འདེབས་ཞིང་པའི་ཡོང་འབབ་འགན་སྲུང་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རིན་གོང་དང་། ཁ་གསབ། འགན་བཅོལ་བཅས་“ཕྱོགས་གསུམ་གཞི་གཅིག་”གི་སྲིད་ཇུས་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ཞིང་ལས་རྒྱུ་ཆ་མཁོ་སྤྲོད་འགན་ལེན་དང་རིན་གོང་བརྟན་པོ་བྱེད་པར་ཁ་གཏད་འཇལ་བའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་པའི་སྔོན་དཔག་བརྟན་སྲུང་དང་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་ཉེན་ཁ་ཆུང་དུ་གཏོང་དགོས། འབྲུ་རིགས་ཐོན་སྐྱེད་དང་གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་སྟངས་གསར་གཏོད་བྱེད་པ་དང་། ཐོན་ལས་མུ་ཕྲེང་རིང་དུ་བཏང་ནས་མ་གནས་གྲོན་ཆུང་དང་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བ་བྱེད་དགོས། ཐབས་བཀོད་གོ་ཆོད་བཏོན་ནས་འབྲུ་རིགས་ཐོན་ཁུལ་གཙོ་བོའི་ཁེ་ཕན་ཁ་གསབ་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཐོན་ཚོང་ཁུལ་གྱི་ཐབས་ལམ་མང་པོ་ནས་ཁེ་ཕན་ཁ་གསབ་བྱེད་ཐབས་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་དགོས། འབྲུ་འདེབས་ཞིང་པར་དཔལ་འབྱོར་ཐད་གྱོང་གུན་མི་ཐེབས་པ་བྱེད་དགོས་ལ་འབྲུ་འདེབས་རྫོང་ཆེན་ལའང་ནོར་སྲིད་ཐད་གྱོང་གུན་མི་ཐེབས་པ་བྱེད་དགོས།
འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་འགན་སྲུང་བྱེད་པར་ཐོན་ཚད་མཐོར་གཏོང་དང་གྱོང་གུན་ཉུང་གཏོང་ཕྱོགས་གཉིས་ནས་མཉམ་དུ་ཤུགས་འདོན་དགོས། མིག་སྔར། ཟས་རིགས་འཚོལ་བསྡུ་དང་། གསོག་འདྲེན། ལས་སྣོན། ཕྱིར་ཚོང་། འཛད་སྤྱོད་བཅས་ལྷུ་ཚིགས་ཚང་མར་“སྐྱོན་ཆ་གང་མང་ལྡན་པ་”དང་ད་དུང་གནས་ཚུལ་ཛ་དྲག་ཡིན། འབྲེལ་ཡོད་སྒྲིག་གཞིས་ཚོད་རྩིས་བྱས་པར་གཞིགས་ན། ལོ་རེར་གྱོང་གུན་ཐེབས་པ་དང་འཕྲོ་བརླག་བཏང་བའི་ཟས་རིགས་22.7%ལས་བརྒལ་བ་དེ་རྒྱ་མ་དུང་ཕྱུར་9200ཙམ་ཟིན་ཡོད། གལ་སྲིད་དེའི་གྱོང་གུན་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་ཉུང་དུ་གཏོང་ཐུབ་ཚེ་མི་དུང་ཕྱུར་1.9ཡི་ལོ་གཅིག་གི་བཟའ་རྒྱུ་འདང་བ་ཡིན། འཛད་སྤྱོད་ལྷུ་ཚིགས་སུ་བྱེད་ཐབས་གང་མང་སྤྱོད་རྒྱུ་ཡོད་དེ། “ལྕེ་ཐོག་གི་ཆུད་ཟོས་”བཀག་འགོག་དང་“སྡེར་གཙང་བྱ་སྤྱོད་”ཟབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་བདེ་ཐང་བཟའ་བཏུང་དར་སྤེལ་གཏོང་དགོས། རང་རྒྱལ་གྱི་གྲོང་མིའི་བཟའ་སྣུམ་དང་“ཤ་དམར་”མི་རེའི་ཆ་སྙོམས་འཛད་སྤྱོད་བྱེད་ཚད་བཟའ་བཅའི་ཕྱོགས་སྟོན་འོས་སྦྱོར་ཚད་གཞི་ལས་སོ་སོར་ལྡབ་1དང་ལྡབ་2བརྒལ་ཡོད། ཟས་རིགས་གྲོན་ཆུང་དང་གྱོང་གུན་ཉུང་དུ་གཏོང་བ་དེས་མཁོ་འདོན་གནོན་ཤུགས་ཆུང་དུ་ནུས་ལྡན་གཏོང་ཐུབ་ལ། ཐོན་ཁུངས་བེད་སྤྱོད་རྒྱུ་ཡང་ཉུང་དུ་གཏོང་ཐུབ་པས་དགེ་མཚན་ཆེན་པོ་ལྡན་པ་ཡིན། གྲོན་ཆུང་དང་གྱོང་གུན་ཉུང་དུ་གཏོང་བ་ནི་ཐོན་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་བཅངས་ནས། མུ་ཕྲེང་ཧྲིལ་པོར་གྲོན་ཆུང་དང་གྱོང་གུན་ཉུང་དུ་གཏོང་བའི་སྐུལ་འདེད་དང་། རྒྱུན་རྣམ་ཅན་དང་ཡུན་ཕན་ཅན་གྱི་ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་ཞིང་། ལྷུ་ཚིགས་ཚང་མར་བྱེ་བྲག་གི་དམ་འཛིན་བྱེད་ས་ཡོད་པ་བྱས་ཏེ། གྱོང་གུན་དང་འཕྲོ་བརླག་ཇི་ཙམ་ཆེ་བའི་ལྷུ་ཚིགས་ལ་དེ་ཙམ་གྱིས་དམ་འཛིན་བྱེད་དགོས། ཟས་རིགས་གྲོན་ཆུང་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཁག་རྒྱུན་མཐུད་ངང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་བ་དང་། འགྱུར་མེད་ཀྱི་གཅུན་སྡོམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ལས་ཀ་སྒྲུབ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། བྱ་བ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲས་བུ་ཆུང་ངུ་མི་འདོར་བ་བཅས་བྱས་ནས་ཕན་འབྲས་སྔར་བས་ཆེན་པོ་གང་མགྱོགས་ཐོབ་པ་བྱེད་དགོས།
ལྟོ་གོས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་པར་ཚད་ཡོད་ཀྱི་རྨོ་ཞིང་ཁོ་ནར་བརྟེན་མི་རུང་བར་རིག་ལམ་རྒྱ་བསྐྱེད་ནས་ཟས་རིགས་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ་འཆང་དགོས། “བཟའ་བཅའ་”ནི་འབྲུ་རིགས་འཛད་སྤྱོད་བྱེད་པ་ཙམ་མིན་པར་ཤ་སྒོང་འོ་གསུམ་དང་། ཤིང་འབྲས་སྔོ་ཚལ་ཉ་ཤ །ཤ་མོ་སྨྱུག་གཞོན་སོགས་ཚང་མ་ཞིམ་ཟས་ཡིན། རྨོ་ཞིང་ལས་གཞན་རང་རྒྱལ་ལ་ད་དུང་ནགས་ས་མུའུ་དུང་ཕྱུར་40ལྷག་དང་། རྩྭ་ས་མུའུ་དུང་ཕྱུར་40ལྷགགཙང་པོ་ཆུ་བོ་མཚོ་དང་མཚེའུ་འབོར་ཆེན་སོགས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ལྡན་ཡོད། སྣ་མང་ཅན་གྱི་ཟས་རིགས་མཁོ་འདོན་མ་ལག་བཙུགས་ནས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་ཡག་པོ་བྱེད་པའི་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་འོག །རྨོ་ཞིང་གི་ཐོན་ཁུངས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ཁོངས་ཐོན་ཁུངས་སུ་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་དང་། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ལོ་ཏོག་དང་ཕྱུགས་བྱའི་ཐོན་ཁུངས་ནས་སྔར་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྐྱེ་དངོས་ཐོན་ཁུངས་སུ་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། རྩྭ་ཐང་། གཙང་པོ་ཆུ་བོ་མཚོ་དང་མཚེའུ་བཅས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་ཟས་རིགས་ལེན་ཐབས་བྱེད་པ། རྩི་ཤིང་དང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་སྐྱེ་དངོས་ཕྲ་རབ་ལས་ཚ་ཚད་དང་སྤྲི་དཀར་ལེན་ཐབས་བྱེད་པ་བཅས་ཐབས་ལམ་མང་པོ་བརྒྱུད་ནས་ཟས་རིགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་གསར་སྤེལ་བྱེད་དགོས། སྒྲིག་བཀོད་ཞིང་ལས་ལ་ནུས་པ་འདོན་ས་མང་པོ་ཡོད་དེ། ཉི་འོད་དྲོད་ཁང་དང་། རྩི་ཤིང་བཟོ་གྲྭཞིབ་བསྡུས་ཅན་གྱི་ཕྱུགས་བྱ་གསོ་སྤེལ་བཅས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། སྐམ་གཞི་དང་རྒྱ་མཚོའི་གསོ་སྤེལ་ཉ་རྭ་བསྐྲུན་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། ཞིང་ལས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་བར་སྟོང་དང་ཁྱབ་ཁོངས་རྒྱ་བསྐྱེད་གཏོང་དགོས།
འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་འགན་སྲུང་བྱེད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ངེས་པར་དུ་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་གཞན་དག་བརྟན་པོ་དང་བདེ་འཇགས་ངང་མཁོ་འདོན་ཐུབ་པར་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་སྲན་ཆེན་དང་སྣུམ་རྒྱུ་ཐོན་སྐྱེད་ལ་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱེད་པ་དང་། ཕག་པ་དང་“ཤ་ཚལ་སྒོང་གསུམ་”གྱི་ལས་གྲྭར་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། འདི་ཚང་མ་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་ལ་གཙོ་བོ་དོན་འཁྱོལ་ཏན་ཏིག་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན།
རིམ་པ་ཁག་གི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་ངེས་པར་དུ་འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་ཏེ་“རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ཆེན་”འདི་ཕྲག་ཐོག་ཏུ་འཁུར་དགོས། ས་གནས་ཤིག་གི་འགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པར་ནུས་པ་ལྡན་མིན་དང་ཚད་མཐུན་ཡིན་མིན་བསྡུར་ཞིབ་བྱེད་སྐབས། GDPདང་ལས་གཞི་འགའ་བརྩི་རྒྱུ་ཡོད་མིན་ལ་ལྟ་བ་མ་ཚད། གཙོ་བོ་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་བླང་བྱ་ལྟར་ཆ་ཚང་བ་དང་། ཡང་དག་པ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་གསར་པ་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་ཡོད་མེད་དང་། ཆ་ཤས་ཀྱིས་སྤྱི་ཡོངས་ལ་བསྟུན་ཞིང་། འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་ཞེས་པ་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་ལས་འགན་སྤྲད་པའི་དོན་ཆེན་འདི་རིགས་ཡག་པོ་སྒྲུབ་ཡོད་མེད་ལ་དེ་བས་ལྟ་དགོས། འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་ཐད་ཏང་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པའི་བླང་བྱ་ཧ་ཅང་གསལ་པོ་ཡིན་པ་དང་། ད་ལྟ་གཙོ་བོ་དཔྱད་ཞིབ་ནན་པོ་བྱས་ནས་ས་གནས་ཁག་གིས་འགན་འཁྲི་དངོས་སུ་འཁུར་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
གསུམ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་ནི་དུས་རབས་གསར་པར་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་སྐྲུན་པའི་ལས་འགན་གལ་ཆེན་ཡིན།
ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་སྐྲུན་པར་མིག་སྔར་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་གཏོང་བར་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། “ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་གྱི་གཙོ་གནད་དེ་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ཟིན་པས། མི་ཤུགས་གཏོང་འཇོག་དང་། དངོས་ཤུགས་བཀོད་སྒྲིགནོར་ཤུགས་འགན་སྲུང་བཅས་ཚང་མ་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་སྒྱུར་དགོས། བྱ་བ་འདི་ལས་འགོ་བརྩམས་མ་ཐག་ཡིན་པ་དང་། དཀའ་ཚེགས་དང་ལྗིད་རྫོབ་དེ་བས་ཆེ་བའི་ལས་འགན་ད་དུང་རྗེས་སུ་ལྷག་ཡོད་པས། གསོས་དལ་ལྷོད་གཡེང་གཏན་ནས་བྱེད་མི་རུང་ལ་འཕྲིན་ལམ་དེ་བས་བརྗེ་མི་རུང་། སྤྱིའི་བླང་བྱ་ནི་སྔར་བཞིན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཐོན་ལས་དང་། ཤེས་ལྡན་མི་སྣ། རིག་གནས། སྐྱེ་ཁམས། རྩ་འཛུགས་བཅས་“དར་རྒྱས་གཏོང་བྱ་ལྔ་”ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཡིན། “དར་རྒྱས་གཏོང་བྱ་ལྔ་”ནི་ཕན་ཚུན་ཟུང་འབྲེལ་དང་། ཕན་ཚུན་འདེགས་སྐྱོར། ཕན་ཚུན་སྐུལ་སྤེལ་བཅས་གཞི་མཐུན་པའི་གཅིག་གྱུར་གྱི་ཆ་ཅན་ཡིན་པས། གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་བཀོད་སྒྲིག་དང་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། གཙོ་གནད་དམ་འཛིན་དང་ཞན་ཆ་ཁ་གསབ་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་གནད་འཁེལ་ནན་བཤད་དང་ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་པ་དང་། གྲངས་སྒྱུར་ནུས་འབྲས་དང་རྫས་འགྱུར་བྱེད་རྐྱེན་ཐོན་པར་སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཕན་ནུས་དང་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།
ཐོན་ལས་དར་རྒྱས་ནི་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་གཏོང་བའི་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་ཡིན་ལ་དངོས་ཡོད་ལས་ཀའི་འཇུག་སྒོ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། ཐོན་ལས་མེད་པའི་གྲོང་གསེབ་ཏུ་མི་གཡང་འདུས་དཀའ་བ་དང་། ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་སོར་གནས་ཐུབ་པ་དེ་བས་དཀའ་མོ་ཡིན། ཞིང་པའི་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་གཏོང་བའི་ལམ་བུ་རྒྱ་མ་བསྐྱེད་ན་རིག་གནས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཐུབ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡིན། ས་གནས་ཁག་གིས་ཐོན་ལས་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་སྐབས། “ཡུལ་ཐོན་ཁྱད་རྫས་”ཞེས་པའི་གོ་དོན་ལ་བསམ་བློ་ཞིབ་མོ་གཏོང་དགོས་ཏེ། “ཡུལ་”ཞེས་པ་ནི་ཡུལ་དེའི་ས་ཆུ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུལ་བབ་ཐོན་ཁུངས་གསར་སྤེལ་བྱེད་པ་དེ་ཡིན། ཚོང་རའི་ཁོར་ཡུག་གསར་པ་དང་ལག་རྩལ་གྱི་ཆ་རྐྱེན་གསར་པར་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་མཁས་པོ་དང་། ཚོང་གཉེར་བྱ་ཐབས་གསར་པ་བེད་ཡག་པོ་སྤྱོད་པ། མཐོང་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་ས་གནས་དེ་གའི་ཐོན་ཁུངས་བེད་ཡག་པོ་སྤྱོད་པ། ཞིང་ལས་ཐོན་ལས་ཀྱི་བྱེད་ནུས་གསར་པ་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་རིན་ཐང་གསར་པ་གསར་སྤེལ་བྱེད་པར་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས། དཔེར་ན་སྐྱེ་ཁམས་ཡུལ་སྐོར་དང་། དམངས་སྲོལ་རིག་གནས། སྤྲོ་གསེང་ལྟ་སྐོར་སོགས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ། “ཁྱད་”ཅེས་པ་ནི་ས་ཁོངས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་འབུར་དུ་སྟོན་པ་དང་ས་གནས་དེ་གའི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་མངོན་ཡོད། ས་གནས་དེ་གའི་ཕྱི་ནས་དེར་ཕར་ལྟ་བ་དང་། རྒྱ་ཆེའི་འཛད་སྤྱོད་པས་ཁས་ལེན་བྱེད་པ་དང་འགྲན་རྩོད་ཀྱི་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད་པ་བྱེད་དགོས། དཔེར་ན་ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་ནས་ཀུ་ཤུ་གྲོང་ཚོ་དང་། མོག་རོ་ཞང་། ཧོང་ཧྭ་གྲོང་རྡལ་སོགས་བསྐྲུན་པ། “ཐོན་”ཞེས་པ་ནི་ཐོན་ལས་དངོས་འཛུགས་པ་དང་ཁྱུ་ཚོགས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ཡིན། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཐོན་ལས་ཕྲེང་བ་རིང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ལས་སྣོན་དང་། གསོས་སྲུང་ཉར་ཚགས། སྐྱེལ་འདྲེན་བྲིན་འཚོང་སོགས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་ཞིང་། གཞི་ཁྱོན་ངེས་ཅན་ཞིག་གྲུབ་པ་བྱས་ཏེ། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་གནས་ཐང་འཕར་བའི་ཁེ་འབབ་གྲོང་གསེབ་དང་ཞིང་པར་འཇོག་དགོས། ཐོན་ལས་སྐས་རིམ་སྤོ་སྒྱུར་བྱེད་པ་ནི་འཕེལ་ཕྱོགས་ཤིག་ཡིན་པས། ས་གནས་ཁག་གིས་ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྐབས་གོ་སྐབས་འདི་དམ་འཛིན་བྱེད་དགོས། མདོར་ན། ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ཁུངས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་ལས་ཀྱི་བྱེད་ལས་སྣ་མང་གསར་སྤེལ་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྣ་མང་གི་རིན་ཐང་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ནས་ཕན་འབྲས་འཐོབ་ཐབས་བྱེད་པ་དང། ཐོན་ལས་དང་པོ་གཉིས་པ་གསུམ་པ་མཉམ་འདྲེས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བ་ལས་ཕན་འབྲས་འཐོབ་ཐབས་བྱེད་པ། སྣེ་འདྲེན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། མུ་ཕྲེང་གསབ་པ། ལས་རྣམ་སྤེལ་བ། སྤུས་རྟགས་གཏོད་པ་བཅས་བྱས་ནས་གྲོང་གསེབ་ཐོན་ལས་ཀྱི་མུ་ཕྲེང་ཡོངས་རིམ་སྤར་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་དང་། ཚོང་རའི་འགྲན་རྩོད་ནུས་པ་དང་རྒྱུན་མཐུད་ངང་འཕེལ་རྒྱས་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།
ཐོན་ལས་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་ན་ངེས་པར་དུ་ཐོན་ལས་རོགས་སྐྱོར་གྱི་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་དགོས། ཉེ་ཆར། རྩིས་བཤེར་ཁང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་གཏོང་བའི་གཙོ་གནད་རོགས་སྐྱོར་རྫོང་དུ་ཐོན་ལས་རོགས་སྐྱོར་གྱི་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་དང་མ་དངུལ་རྩིས་བཤེར་ལས་དོན་སྤེལ་བ་རེད། རྩིས་བཤེར་བྱས་འབྲས་ལས་ས་ཁུལ་ཁ་ཤས་སུ་ད་དུང་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་མིན་པ་དང་། ཞིང་ལས་དང་མཉམ་འབྲེལ་དང་ཞིང་ལས་ལ་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་རྒྱུན་མཐུད་ངང་དམ་ཚགས་མེད་པ། ཐོན་ལས་ཀྱི་ཆ་འགྲིག་རྒྱབ་སྐྱོར་སྲིད་ཇུས་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་སྟངས་གནད་ལ་མི་འཁེལ་བ་དང་ནུས་པ་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཡོད་པས། ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ལས་དར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་འགྲོ་བ་དང་དབུལ་བྲལ་མང་ཚོགས་ཀྱི་འབབ་འཕར་བརྟན་པོ་ཡོང་བར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་པ་ཡིན། ས་ཁུལ་ཁག་དང་སྡེ་ཁག་ཁག་གིས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་ནན་པོ་བྱེད་པ་དང་། གནད་དོན་ལ་དམིགས་ནས་བྱེད་ཐབས་ནུས་ལྡན་སྤྱད་དེ་བཅོས་སྒྲིག་བྱེད་ཅིང་། གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་ལས་འགན་ཁག་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་གཏོང་དགོས།
དབུལ་བྲལ་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་དང་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་རྒྱུ་ནི་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་མཐའ་ཚད་ཀྱི་ལས་འགན་ཡིན། མིག་སྔར། ཏོག་གསར་གློ་ཚད་རིམས་ནད་དང་རྒྱལ་ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔལ་འབྱོར་མར་ཆག་པ་སོགས་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ནས་དབུལ་བྲལ་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་དང་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བར་གནས་ཚུལ་གསར་པ་འཕྲད་ཡོད། མུ་མཐུད་འགན་འཁྲི་ནན་དུ་གཏོང་བ་དང་། དབུལ་ལོག་བྱུང་བར་སྔོན་འགོག་བྱེད་པའི་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དང་རོགས་སྐྱོར་ལམ་སྲོལ་གྱི་ཉེན་ཟོན་སྔོན་བརྡའི་དང་ལེན་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་ཡག་པོ་བྱེད་པ། དབུལ་བྲལ་མི་འབོར་དང་དབུལ་བྲལ་ས་ཁུལ་གྱི་རོགས་སྐྱོར་སྲིད་ཇུས་འབྲེལ་མཐུད་ཡག་པོ་དང་བྱེད་ཐབས་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བ་བྱས་ནས་བརྟན་པོའི་ངང་བར་བརྒལ་ཐུབ་པ་བཅས་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་ཚོ་ཡོངས་དང་ཞང་ཡོངས་དབུལ་པོ་བསྐྱར་ལོག་གི་སྣང་ཚུལ་བྱུང་བར་བཀག་འགོག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་དགོས། དབུལ་བྲལ་ས་ཁུལ་དང་དབུལ་བྲལ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ནང་གནས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྒུལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་ཐད་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། དབུལ་བྲལ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཡོང་འབབ་མང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་གཙོ་ཕྱོགས་སུ་བཟུང་ནས་དབུལ་བྲལ་ས་ཁུལ་མགྱོགས་མྱུར་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུའི་ཐད་བློ་ཐབས་མང་ཙམ་འདོན་པ་དང་། ཐོན་ཁུངས་དང་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་དང་ལས་ཞུགས་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་རྒྱུའི་ཕྱོགས་དམིགས་པ་དང་ཤུགས་འདོན་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། དབུལ་བྲལ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་རང་ངོས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་དུ་སྤེལ་བའི་བློ་སྟོབས་དང་གདིང་ཤུགས་སྐུལ་སློང་བྱེད་པར་མཐོང་ཆེན་དང་། ལས་བརྩོན་ཕྱུག་འགྱུར་གྱི་སྐུལ་མ་ཐེབས་པ་བྱས་ནས་“ལེ་ལོ་ཅན་གསོ་བར་”སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས། འཕེལ་རྒྱས་རིགས་ཀྱི་ཁ་གསབ་སྤྲོད་རྒྱུར་སྐུལ་མ་གཏོང་བ་དང་། མང་སྒྲུབ་མང་གསབ་དང་། ཉུང་སྒྲུབ་ཉུང་གསབ། སྒྲུབ་མེད་གསབ་མེད་བཅས་དར་སྤེལ་གཏོང་དགོས། འཛུགས་སྐྲུན་རིགས་ཀྱི་ལས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་པར་སྐུལ་མ་གཏོང་བ་དང་། བྱ་བ་གང་ཞིག་སྲིད་གཞུང་གིས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་དང་བྱ་བ་གང་ཞིག་ཞིང་པས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་གསལ་པོ་རྟོགས་པ་ཡང་བྱས་ཏེ། ལས་བྱེད་པས་སྒྲུབ་ཅིང་ཞིང་པས་ལྟ་ནས་སྡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ད་བཟུང་ནས་གཏན་ནས་མེད་པ་བྱེད་དགོས། ད་ལྟ། ལོ་5ཡི་བར་བརྒལ་དུས་རིམ་ལས་ལོ་གཉིས་འདས་ཟིན་པས། བར་བརྒལ་དུས་རིམ་རྗེས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་ལམ་ལུགས་དང་བཀོད་སྒྲིག་ཇུས་འགོད་བྱས་ཏེ། དབུལ་ལོག་བྱུང་བར་སྔོན་འགོག་བྱེད་པའི་རོགས་སྐྱོར་སྲིད་ཇུས་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡོང་འབབ་དམའ་བའི་མི་འབོར་གྱི་རྒྱུན་རྣམ་ཅན་གྱི་རོགས་སྐྱོར་སྲིད་ཇུས་འབྲེལ་མཐུད་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་དང་། ཆ་རྐྱེན་དང་མཐུན་པའི་མི་ཚང་མ་རྒྱུན་རྣམ་ཅན་གྱི་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་ཁོངས་སུ་འཇོག་པ་དང་། དར་རྒྱས་བྱུང་མེད་པའི་ས་ཁུལ་གྱི་རྒྱུན་རྣམ་ཅན་གྱི་རོགས་སྐྱོར་ལམ་སྲོལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ནས་འཛུགས་དགོས། སྲིད་ཇུས་ཀྱི་མཐའ་སྐྱོང་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་པའི་དབུལ་བྲལ་མི་འབོར་དེ་རྒྱུན་གཏན་གྱི་རོགས་སྐྱོར་བརྒྱུད་བརྟན་པོའི་ངང་དབུལ་བྲལ་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་ལྡན་པའི་མི་འབོར་དང་རིམ་བཞིན་ལོགས་སུ་དབྱེ་ནས་རིགས་དབྱེ་དོ་དམ་བྱེད་དགོས།
ཞིང་པའི་ཡོང་འབབ་མང་དུ་གཏོང་བ་དེ་“ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་གྱི་ལྟེ་བའི་ལས་འགན་དུ་བརྩི་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་ཞིང་པའི་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་དང་ཕྱུག་འགྱུར་གྱི་ཐབས་ལམ་རྒྱ་སྐྱེད་དགོས། བསྡུར་གཞི་ཡོད་པའི་དགེ་མཚན་མངོན་གསལ་དང་། སྐུལ་ཁྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཆེ་བ། ལས་ཞུགས་ཀྱི་གཤོང་ཚད་ཆེ་བ་བཅས་ཀྱི་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་དམངས་ཕྱུག་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་སྟེ། བྱ་ཐབས་སྣ་མང་སྤྱད་དེ་གླ་རྒྱག་ཞིང་པ་ལས་གནས་བརྟན་པོའི་ངང་ལས་ཞུགས་ཐུབ་པར་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། གཉེར་སྐྱོང་འབབ་འཕར་དང་ལས་ཞུགས་འབབ་འཕར་གྱི་བག་ཉལ་སྟོབས་ཤུགས་སྔོག་འདོན་བྱེད་དགོས། ཞིང་ལས་དང་མཉམ་འབྲེལ་དང་ཞིང་ལས་ལ་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས་ཐོན་ལས་ཀྱི་གནས་ཐང་འཕར་བའི་ཁེ་འབབ་དེ་བས་མང་བ་ཞིང་པར་འཇོག་རྒྱུར་མཐོང་ཆེན་བྱེད་པ་དང་། ཞིང་པར་“གསེར་གྱི་འདེགས་ཤིང་”འཁུར་དུ་འཇུག་དགོས། ཞིང་ཕན་ཞིང་ཕྱུག་གི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་ཞིང་པར་སྤྲོད་པའི་གསབ་དངུལ་མང་དུ་གཏོང་ཐུབ་རིགས་ད་དུང་མང་དུ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་གི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་ཐུབ་རིགས་ད་དུང་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་སྐུལ་སློང་བྱེད་ཐུབ་པ་རྣམས་སྐུལ་སློང་གང་ཐུབ་བཅས་བྱས་ཏེ། ཞིང་པའི་ཡོང་འབབ་ཇེ་མང་དང་འཚོ་བ་ཇེ་སྐྱིད་དུ་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས།
བཞི། ཚན་རྩལ་དང་སྒྱུར་བཅོས་གཉིས་ཀྱི་སྐུལ་འདེད་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།
ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་མཚོན་ཆ་ནི་ཚན་རྩལ་ཡིན་ལ་འགག་རྩ་ནི་སྒྱུར་བཅོས་ལ་རག་ལས་ཡོད། ངེས་པར་དུ་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་དང་ལམ་ལུགས་གསར་གཏོད་ལ་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་པ་དང་། ཁྱབ་ཁོངས་གསར་པ་དང་འགྲན་ལམ་གསར་པ་གཏོད་པ། སྒུལ་ནུས་གསར་པ་དང་དགེ་མཚན་གསར་པ་སྐྲུན་པ་བཅས་ཀྱིས་གྲངས་འབོར་དང་སྤུས་ཚད་མགྱོགས་མྱུར་འཕར་བ་བྱེད་དགོས།
མིག་སྔར། རང་རྒྱལ་གྱི་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་སྤྱིའི་ཆ་ནས་འཛམ་གླིང་གི་མདུན་གྲལ་དུ་སླེབས་མོད། འོན་ཀྱང་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གྱི་ཡར་ཐོན་གྱི་བྱས་རྗེས་འཇོག་ཚད་འཛམ་གླིང་གི་སྔོན་ཐོན་ཆུ་ཚད་དང་བསྡུར་ན་ད་དུང་ཧེ་བག་ཆེན་པོ་ཡོད། ང་ཚོར་ཐོན་ཁུངས་མང་པོ་མེད་པ་དང་། རྒྱ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཚོང་རའི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ཡང་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་པས། ད་ལྟ་སྔོན་ཆད་ཀྱི་དུས་སྐབས་གང་ཞིག་ལས་ཀྱང་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ལ་མཐོང་ཆེན་དང་དེར་བརྟེན་དགོས་པ་དང་། ཆད་སྐྱོན་དང་ཞན་ཆ་གསབ་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་འཆང་དགོས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་རྗེས་ཐོན་དགེ་མཚན་འདོན་སྤེལ་བྱས་ནས་“དཀྱོག་ལམ་སྔུན་བརྒལ་”ཐུབ་པར་བྱ་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་ཀྱང་འཆང་དགོས། འཛམ་གླིང་གི་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གྱི་མདུན་གྲལ་ལ་དམ་པོར་དམིགས་ནས་རང་རྒྱལ་གྱི་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གྱི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ་དང་། ཆུ་ཚད་མཐོ་བའི་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གང་མགྱོགས་རང་ཚུགས་རང་དར་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས།
ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་བྱེད་པ་ཡིས་གསར་གཏོད་མ་ལག་གི་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཕན་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། རང་སོ་སོས་འབད་པ་དང་། ཆུ་ཚད་དམའ་བའི་བསྐྱར་ཟློས། གཞན་སྒྱུར་བྱེད་ཚད་མཐོ་པོ་མེད་པ་བཅས་མངོན་གསལ་གྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། ཞིང་ལས་ཀྱི་འགག་རྩའི་ལྟེ་བའི་ལག་རྩལ་འགག་སྒྲོལ་བྱ་རྒྱུ་ཁྲིད་སྟོན་དུ་འཛིན་པ་དང་། ཐོན་ལས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ཆེན་པོ་ཁྲིད་ཕྱོགས་སུ་བཟུང་སྟེ། རྨང་གཞིའི་ལག་རྩལ་དང་། ལྟེ་བའི་སོན་ཁུངས། འགག་རྩའི་ཞིང་ལས་འཕྲུལ་ཆའི་སྒྲིག་ཆས། མཉམ་བསྲེས་སྨན་རྫས། རྨོ་ཞིང་གི་སྤུས་ཚད། ཞིང་ལས་ཀྱི་ཆུ་གྲོན་ཆུང་སོགས་ཁྱབ་ཁོངས་ལ་དམིགས་པ་དང་། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྒྲིག་སྲོལ་གསར་པའི་དགེ་མཚན་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པ། རིམ་པ་ཁག་དང་རིགས་ཁག་གི་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ཚན་ཞིབ་ཐོན་ཁུངས་བསྡུ་སྒྲིལ་བྱེད་པ། ཁེ་ལས་ཀྱི་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ཀྱི་བྱེད་པོའི་གོ་གནས་བརྟན་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། སྐས་རིམ་ཁ་གསལ་དང་། ལས་བགོས་མཉམ་རོགས། འགྲན་རྩོད་འོས་འཚམ་བཅས་ཡིན་པའི་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་མ་ལག་འཛུགས་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གྱི་འཐབ་ཇུས་སྟོབས་ཤུགས་བསྐྲུན་ནས་ཞིང་ལས་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་གསར་གཏོད་ལས་སྟེགས་གལ་ཆེན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོ་བྱེད་དགོས། ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ཀྱི་དུས་འཁོར་ཅུང་རིང་བས་ནུས་ཤུགས་དང་མ་དངུལ་འཇོག་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་ནས་ཡུན་རིང་བརྟན་པོའི་ངང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།
ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་ལས་དོན་ཐད་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྲིད་ཕྱོགས་འབུར་དུ་འདོན་པ་དང་གྲུབ་འབྲས་གཞན་སྒྱུར་བྱེད་མགྱོགས་སུ་བཏང་སྟེ་དཔྱད་རྩོམ་ས་གཞི་ཆེན་པོའི་ཐོག་ཏུ་འབྲི་དགོས། ཞིང་དུད་ཀྱིས་ཁ་བཀྲམ་ནས་གཉེར་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་ནི་སྔར་བཞིན་རང་རྒྱལ་གྱི་ཞིང་ལས་གཉེར་སྐྱོང་གི་གཞི་རྩའི་ཁྱོན་ཡིན་པ་དང་། ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བའི་ལས་འགན་ལྗིད་མོ་ཞིག་ཡིན་པས། ངེས་པར་དུ་སྲིད་གཞུང་དང་ཚོང་རས་མཉམ་དུ་ཤུགས་འདོན་དགོས། གཞི་རིམ་གྱི་ཞིང་ལས་ལག་རྩལ་ཁྱབ་གདལ་མ་ལག་གིས་དཔུང་ཁག་བརྟན་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། བྱང་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ། ལས་རིགས་གཙོ་བོར་ཕྱིར་འཛིན་པ་བཅས་བྱས་ནས་སྤྱི་ཕན་རང་བཞིན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་བྱེད་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། དུས་མཚུངས་སུ། སྤྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་ཞབས་ཞུའི་རྩ་འཛུགས་སྣ་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་སྐུལ་མ་དང་། ཚོང་ར་ཅན་གྱི་ཞིང་ལས་ལག་རྩལ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་ཐབས་གསར་གཏོད་བྱས་ཏེ་ཚན་རྩལ་གྲོང་ཚོ་དང་དུད་ཚང་དུ་འཇུག་པའི་“མཇུག་མཐའི་སྤྱི་ལེ་གཅིག་པོ་”ཤར་བགྲོད་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས།
ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་སྒྱུར་བཅོས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒུལ་ཤུགས་དང་གསོན་ཤུགས་བསྣན་རྒྱུ་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། གྲོང་གསེབ་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་པར་ངེས་པར་དུ་ཞིང་པ་དང་ས་ཞིང་གི་འབྲེལ་བ་ཐག་གཅོད་ཡག་པོ་བྱེད་པའི་གཙོ་ཐིག་འདི་མུ་མཐུད་དུ་དམ་པོ་བཟུང་སྟེ། ཐུན་མོང་ལ་དབང་བའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་གཞི་རྩ་སྲ་བརྟན་དང་ཞིང་པའི་ཐུན་མོང་ཁོངས་མིའི་དབང་ཆ་འགན་སྲུང་དང་མངོན་འགྱུར་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཐོན་ཁུངས་སྐུལ་སློང་བྱེད་པའི་བདག་རྐྱེན་དང་གཅིག་གྱུར་བྱེད་པ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་ཐོན་ཁུངས་དང་རྒྱུ་ནོར་བདག་དབང་བགོ་རྒྱུ་དང་དབང་ནུས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡག་པོ་སྒྲུབ་པ་བཅས་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ཆེའི་ཞིང་པ་རྣམས་ལ་སྒྱུར་བཅོས་ཁྲོད་གྲུབ་འབྲས་སྔར་ལས་མང་པོ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་དུ་འཇུག་དགོས།
མིག་སྔར་ས་གནས་ཁག་གི་རེབ་གཉིས་པའི་ས་ཞིང་འགན་གཙང་ལེན་གྱི་ཡུན་ཚད་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་ཐིམ་བཞིན་ཡོད་པས་འགན་གཙང་ལེན་གྱི་དུས་ཡུན་སླར་ཡང་ལོ་30ནར་འགྱངས་གཏོང་བའི་ལས་དོན་ཁག་ཡག་པོ་བསྒྲུབས་ཏེ། ཞིང་དུད་མང་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་སྔར་ཡོད་པའི་འགན་གཙང་ལེན་དབང་བརྟན་པོ་དང་བདེ་བླག་ངང་ནར་འགྱངས་ཐུབ་པའི་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས། ཆ་རྐྱེན་ཡོད་པའི་ས་གནས་ཀྱིས་ཞིང་པས་རང་མོས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་འོག་ས་ཞིང་གཅིག་བསྡུས་ཡུག་སྦྲེལ་གྱིས་ལེགས་སྒྲིག་བྱེད་སྟངས་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ནས་ཐར་ཐོར་ཅན་གྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས། གཞི་ཁྱོན་རན་པོའི་གཉེར་སྐྱོང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་ནི་དེང་རབས་ཞིང་ལས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་ཡིན་པས། ཆ་རྐྱེན་ཡོད་པའི་ཞིང་དུད་ཆུང་ངུ་ཁྱིམ་ཚང་ཞིང་རར་འགྱུར་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། ཁྱིམ་ཚང་ཞིང་ར་ཡིས་ཞིང་པའི་མཉམ་ལས་ཁང་འཛུགས་པ་དང་མཉམ་ལས་ཁང་གིས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ལྟར་ཁེ་ལས་གཉེར་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ། ཞིང་ལས་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་མགྱོགས་མྱུར་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། ཞིང་དུད་ཆུང་ངུ་ལ་ཞབས་ཞུ་དང་སྐུལ་ཁྲིད་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། ས་ཞིང་གཉེར་སྐྱོང་དབང་ཆ་ནང་བཤུག་དང་། གཅིག་སྡུད། གཞི་ཁྱོན་གཉེར་སྐྱོང་བཅས་བྱེད་པར་ཚད་ཡག་པོ་འཛིན་དགོས་པ་དང་། སྲིད་འཛིན་གྱི་བྱེད་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་པའི་ས་ཞིང་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་ནང་བཤུག་བྱེད་མི་རུང་བ་དང་། བསམ་གཟས་ཀྱི་ཞིང་དུད་ཆེན་པོར་བསྒྱུར་བ་དང་དོན་དངོས་དང་མི་མཐུན་པའི་གཞི་ཁྱོན་ཆེ་བའམ་ཐ་ན་གཞི་ཁྱོན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་མི་རུང་ཞིང་། ཞིང་པས་འགན་གཙང་བླངས་པའི་ས་ཞིང་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་ཚུར་བསྡུས་ཏེ་“ཕྱིར་གླ་ནས་གཞན་འགན་གཙང་སྤྲོད་པར་”སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས།
གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁང་སའི་ལམ་ལུགས་སྒྱུར་བཅོས་ཀྱི་ཚོད་ལྟའི་ལས་དོན་བརྟན་པོ་དང་གཟབ་ནན་ངང་སྤེལ་བ་དང་། སྡོད་གནས་འགན་སྲུང་དང་། གང་བྱུང་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་དོ་དམ། རང་གར་འཇོག་པ་གང་འགབ་ཅི་སྤྱོད་བཅས་བྱ་རྒྱུར་དམིགས་ཏེ། ཚོད་ལྟ་བྱེད་པའི་ཁྲོད་ཐུན་མོང་གི་བདག་དབང་དང་། ཞིང་དུད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དབང་ཆ། ཁང་ས་སྤྱོད་དབང་སོགས་ཁེ་དབང་གི་ནང་དོན་དང་དེ་བཞིན་དབང་ཆ་བགོ་བ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་སྟངས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འཚོལ་ཞིབ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་གཉེར་སྐྱོང་རང་བཞིན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྤྱོད་པའི་ས་ཞིང་ཚོང་རར་ཞུགས་པ་ཚོད་ལྟ་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། ས་ཞིང་གི་གནས་ཐང་འཕར་བའི་ཁེ་འབབ་བགོ་བཤའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས་སྒྱུར་བཅོས་ཀྱི་མ་ལག་རང་བཞིན་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།
གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་རྒྱུ་ནོར་བདག་དབང་ལམ་ལུགས་སྒྱུར་བཅོས་བྱེད་པའི་གཙོ་གནད་ནི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཚོང་རའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་བླང་བྱ་དང་འཚམ་པར་བྱས་ཏེ། རྒྱུ་ནོར་བདག་དབང་གི་འབྲེལ་བ་ཁ་གསལ་དང་། བཅོས་སྐྱོང་སྒྲོམ་གཞི་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པ། གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་སྟངས་བརྟན་ཞིང་སྐྱོན་བྲལ་ཡིན་པ། ཡོང་འབབ་བགོ་བཤའ་ལུགས་མཐུན་བཅས་ཀྱི་འཁོར་སྐྱོད་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་། གྲོང་གསེབ་ཐུན་མོང་གི་རང་ངོས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ཆ་རྐྱེན་དང་གཉེར་སྐྱོང་ནུས་པ་བེད་སྤྱོད་གང་ལེགས་བྱེད་པ། ཐོན་ཁུངས་འགན་གཙང་སྤྲོད་པ་དང་། སྡེ་ལས་བོགས་གཏོང་། བར་མའི་ཞབས་ཞུ། རྒྱུ་ནོར་མ་རྐང་འཇོག་པ་སོགས་སྣ་མང་ཅན་གྱི་ཐབས་ལམ་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ནས་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་གསར་པ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས། ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་ངེས་པར་དུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་འདོད་བློར་བརྩི་འཇོག་དང་ཚོང་རའི་ཆོས་ཉིད་བརྩི་སྲུང་ཞུ་དགོས་པ་ལས། “སྤྱི་ལ་གཏོགས་པ་”ཡི་ལམ་བུ་རྙིང་པར་བསྐྱོད་མི་རུང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ནོར་ལ་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱེད་པའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཐུན་མོང་གཉེར་སྐྱོང་གི་ཉེན་ཁ་ཚོད་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་པ། བུ་ལོན་གསར་པ་བྱུང་བར་བཀག་སྡོམ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ། ཐུན་མོང་ཁོངས་མིའི་གནས་ཚུལ་ཤེས་དབང་དང་། ཐེ་ཞུགས་བྱེད་དབང་། ལྟ་སྐུལ་བྱེད་དབང་བཅས་འགན་སྲུང་གང་ལེགས་བྱས་ནས་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་དེ་མི་ཉུང་ཤས་ཀྱི་“དངུལ་མཛོད་ཆུང་ཆུང་”དུ་གཏན་ནས་འགྱུར་དུ་འཇུག་མི་རུང་།
གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་མཉམ་འདྲེས་ངང་གོང་སྤེལ་གྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་ཆེན་པོ་དང་བསྟུན་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་འདྲ་མཉམ་ངང་བརྗེ་རེས་དང་ཁ་སྤྲོད་དུ་འཁོར་སྐྱོད་བྱེད་པར་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་བའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་བཀག་རྒྱ་སེལ་བ། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་དང་ཞབས་ཞུའི་རིགས་ཁག་དེ་བས་མང་བ་གྲོང་གསེབ་ཏུ་ཐོན་པར་སྐུལ་འདེད་བཅས་བྱས་ཏེ། རྫོང་ཁོངས་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྒྱུ་གཉིས་གྲུབ་ཚུལ་སྔོན་ལ་མེད་པ་བཟོ་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མ་རྩ་གྲོང་གསེབ་ཏུ་སྐྱེལ་ནས་ཞིང་ལས་གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་པོར་འགྱུར་བར་སྐུལ་མ་གཏོང་དགོས་མོད། འོན་ཀྱང་ངེས་པར་དུ་ཞིང་ལས་གཉེར་སྐྱོང་དང་ཞིང་པར་ཁེ་ཕན་ཐོབ་པའི་གཞི་རྩའི་བླང་བྱ་སྲུང་ནས་རང་དགའ་གང་སྒྲུབ་བྱེད་པར་སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས། ཞིང་ལས་སྤོ་སྒྱུར་མི་འབོར་གྲོང་ཁྱེར་པར་མགྱོགས་པོ་བསྒྱུར་བ་དང་། རྒྱུན་སྡོད་ས་ཁུལ་གྱིས་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་ཐུབ་པ་དང་འགྲོ་འདོད་མཁན་ཚང་མ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་སྔར་ལས་མགྱོགས་ཤིང་ལེགས་པའི་སྒོ་ནས་འདྲེས་པ་བྱེད་དགོས། དུས་མཚུངས་སུ། གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཞིས་ཆགས་པའི་ཞིང་པའི་ས་ཞིང་སོགས་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་འགན་སྲུང་བྱེད་པ་དང་། ཁྲིམས་ལྟར་རང་མོས་དང་རིན་དོད་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་བཤུག་སྤྲོད་བྱེད་པར་བསྔགས་སྐུལ་བྱེད་དགོས།
གྲོང་གསེབ་སྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བར་ངེས་པར་དུ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ངང་རྒྱུད་རིང་པོ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་མེད་པ་རྣམས་བྲེལ་འཚུབ་ཀྱིས་སྒྲུབ་མི་རུང་བར་གཏན་འཁེལ་བྱུང་ཟིན་རྗེས་གཞི་ནས་སྒྲུབ་དགོས། ས་ཞིང་དང་རྨོ་ཞིང་སོགས་ཞིང་པའི་གཞི་རྩའི་ཁེ་དབང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་ལོ་ངོ་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོའི་རིང་གི་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཚོ་བ་རོལ་སྟངས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་གཏོང་བའི་བྱ་བ་ཡིན་ཕྱིན། ངེས་པར་དུ་ནན་ནན་ཏན་ཏན་བྱས་ནས་ས་ཞིང་སྤྱི་ལ་དབང་བའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མི་འགྱུར་བ་དང་། རྨོ་ཞིང་གི་དམར་ཐིག་ལས་མི་བརྒལ་བ། ཞིང་པའི་ཁེ་ཕན་ལ་གནོད་པ་མི་ཐེབས་པ་བཅས་ཀྱི་མཐའ་ཚད་དམ་པོར་སྲུང་དགོས།
ལྔ། གྲོང་གསེབ་དེང་རབས་ཅན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་དགོས།
གྲོང་གསེབ་དེང་རབས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་ནི་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་ནང་གནས་ཀྱི་བླང་བྱ་དང་དགོས་ངེས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ཡིན་པ་དང་། གནས་སྡོད་དང་ལས་གཉེར་ལ་འཚམ་པ་དང་ལྟ་ན་སྡུག་པའི་གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་དགོས་དོན་ཡིན། ཞིང་ལས་ནི་མིའི་རིགས་གཞིས་ཆགས་པ་ལས་དར་རྒྱས་བྱུང་བ་དང་གྲོང་ཚོ་ནི་ཞིང་ལས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ལས་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ཞིག་ཡིན། གྲོང་གསེབ་ནི་ཞིང་ལས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་བར་སྟོང་གཞི་རྟེན་ཡིན་ལ་རྒྱ་ཆེའི་ཞིང་པ་རྣམས་སྐྱེས་ས་འཚོ་སའི་ཁྱིམ་གཞིས་ཀྱང་ཡིན། ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་དང་གྲོང་གསེབ་དེང་རབས་ཅན་གཞི་གཅིག་ཏུ་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་གྲོང་གསེབ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ནས་མཐོར་འདེགས་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས།
ལོ་འདི་དག་གི་རིང་། གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་གྲུབ་འབྲས་ངེས་ཅན་ཞིག་ཐོབ་ཡོད། འོན་ཀྱང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་སྔར་བཞིན་འཐུས་ཚང་མིན་པ་དང་། སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་ཆུ་ཚད་མཐོན་པོ་མེད་པ། བུ་ལོན་ཡང་ད་དུང་མང་པོ་ཡོད་པས། “གྲོང་གསེབ་ལ་གཞི་རྩའི་ཐོག་ནས་དེང་རབས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཡོད་པ་”ཡི་དམིགས་འབེན་ལ་དམིགས་ཏེ། གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ལག་བསྟར་ཡག་པོ་བྱེད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རིམས་འགོག་དང་། རྒན་གསོ། སློབ་གསོ། སྨན་བཅོས་སོགས་ཐད་ཀྱི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་སྒྲིག་བཀོད་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ཆ་ཚང་ཚད་དང་། སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་སྟབས་བདེ་ཚད། མིའི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་སྐྱིད་ཚད་བཅས་མཐོ་རུ་གཏོང་ཞིང་། ཞིང་པ་རྣམས་ས་གནས་དེ་ག་ནས་དེང་རབས་ཀྱི་ཡ་རབས་ཚུལ་ལྡན་གྱི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས། རང་རྒྱལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཅན་གྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཆགས་སྟངས་འགྱུར་ལྡོག་འགྲོ་ཚུལ་ལ་དཔྱད་དཔོག་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་ཚོའི་བཀོད་པ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ངང་ཇུས་འགོད་བྱས་ནས་“གྲོང་ཚོ་ཡོད་ཀྱང་མི་སེར་མེད་པས་”ས་རྒྱ་འཕྲོ་བརླག་འགྲོ་བར་སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས། གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་སྐབས་ནོར་ཤུགས་རྒྱུན་མཐུད་ཐུབ་པ་དང་ཞིང་པས་དང་ལེན་ཐུབ་པར་བསམ་གཞིག་གང་ལེགས་བྱེད་པ་དང་། གྲངས་འབོར་གྱིས་སྤུས་ཚད་ལ་བསྟུན་པ་དང་མྱུར་ཚད་ཀྱིས་ཕན་འབྲས་ལ་བསྟུན་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྡུད་ཀྱིས་ཀུན་ཕན་རང་བཞིན་དང་། རྨང་གཞིའི་རང་བཞིན། མཐའ་སྐྱོང་རང་བཞིན་བཅས་ཀྱི་དམངས་འཚོའི་འཛུགས་སྐྲུན་སྔོན་ལ་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱེད་པ་དང་། འཚོ་བར་སྟབས་བདེ་ཡོང་ལ་ཐོན་སྐྱེད་ལ་སྐུལ་འདེད་ཀྱང་གཏོང་བའི་ལས་གཞི་སྔོན་ལ་བསྐྲུན་པ་དང་། ཚད་གཞིར་མཐོ་དམན་ཡོད་ཆོག་ཀྱང་ཆད་ལུས་དང་སྟོང་ཆ་འཇོག་མི་རུང་། ས་གནས་ཁག་གི་གྲོང་ཚོ་ཆགས་སྟངས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ས་ཁམས་དང་། གནམ་གཤིས། མི་ཆོས་རིག་གནས་བཅས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་དང་བསྟུན་ནས་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ལོ་རྒྱུས་ལ་གུས་ཞུམ་དང་། རིག་གནས་ལ་གུས་ཞུམ། སྐྱེ་ཁམས་ལ་གུས་ཞིམ་བཅས་བྱས་ནས་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་དང་ཕ་ཡུལ་བཅངས་པའི་དུང་བ་སྲུང་ཐུབ་དགོས། གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་ནི་ཞིང་པའི་དོན་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་ཡིན་པས། འོག་ནས་གོང་བར་དང་ཞིང་པ་ཐེ་ཞུགས་བྱེད་པའི་ལག་བསྟར་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་འཆར་མང་ཙམ་ཉན་ཞིང་། ཞིང་པའི་མྱོང་ཚོར་ལ་ལྟ་རྟོག་བྱེད་དགོས།
ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་རང་སྐྱོང་དང་། ཁྲིམས་སྐྱོང་། སྤྱོད་སྐྱོང་བཅས་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་བའི་གྲོང་གསེབ་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས་གྲོང་གསེབ་ལ་གསོན་ཤུགས་ཀྱིས་ཁེངས་ལ་བརྟན་ཞིང་གོ་རིམ་ལྡན་པ་ཡང་བྱེད་དགོས། གཞི་རིམ་དམ་འཛིན་ཆེན་པོ་བྱེད་པའི་ཁྲིད་ཕྱོགས་གསལ་པོ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། བཅོས་སྐྱོང་དང་ཞབས་ཞུའི་གཙོ་གནད་གཤམ་སྤོ་དང་ཐོན་ཁུངས་གཤམ་སྤྲོད་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། གྲོང་རྡལ་གྱི་དབང་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་སྐུལ་འདེད་དང་། སྟོབས་ཤུགས་བསྡུ་སྒྲིལ་དང་ནུས་པ་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་དང་ལེན་ཐུབ་པ་དང་བེད་ཡག་པོ་སྤྱོད་ཐུབ་པའི་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས། ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་གྲོང་མིའི་རང་སྐྱོང་ལག་ལེན་ཟབ་སྤེལ་དང་། གྲོང་གསེབ་བཅོས་སྐྱོང་གི་དམ་འཛིན་བྱེད་གཞི་གསར་གཏོད་བྱེད་པ། ཆ་བསགས་ལམ་ལུགས་དང་། གསལ་ཐོའི་ལམ་ལུགས། གྲངས་ཀ་ཅན། གྱོད་འབྱོར་འཕྲལ་བཅོད་སོགས་དངོས་གཉེར་གོ་ཆོད་ཀྱི་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་སྟངས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
གྲོང་གསེབ་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བར་དངོས་པོའི་འཚོ་བ་ཕྱུག་པོར་འགྱུར་དགོས་པ་མ་ཟད། བསམ་པའི་འཚོ་བ་ཡང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་བྱེད་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཕུལ་བྱུང་གི་སོ་ནམ་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་དང་ཟུང་འབྲེལ་དང་། ཞིང་པ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཉིན་རྒྱུན་སྤྱད་ཀྱང་ཚོར་མེད་པའི་ཐུན་མོང་གི་རིན་ཐང་འདུ་ཤེས་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ། གཉེན་ལ་བྱམས་ཤིང་ཁྱིམ་མཚེས་དང་མཐུན་པ་དང་། ཕན་ཚུན་ལྟ་སྐྱོང་། ཡིད་རྟོན་གུས་ལུགས་ཆེ་བ་བཅས་ཀྱི་ཡུལ་སྲོལ་དང་དམངས་སྲོལ་དར་སྤེལ་གཏོང་དགོས། ཁྲིམས་སྐྱོང་སློབ་གསོར་ཤུགས་བརྒྱབ་ནས་ཞིང་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་དུས་ཁྲིམས་གཞིར་འཛིན་པ་དང་། བྱ་བར་འཕྲད་དུས་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་པ། གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་དུས་ཁྲིམས་སྤྱོད་པ། འགལ་བ་སེལ་སྐབས་ཁྲིམས་དང་བསྟུན་པ་བཅས་བྱ་རྒྱུའི་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་བསྒྱུར་རྒྱུ་དེ་གཙོ་བོར་དམ་འཛིན་ལྷོད་མེད་བྱེད་དགོས་པ་དང་། དོན་དངོས་ཐོག་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་བྱེ་བྲག་གི་བྱ་ཐབས་ཡང་དག་འཚོལ་བ། གྲོང་སྲོལ་དམངས་ཆིངས་སོགས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་གསར་གཏོད་དང་བེད་སྤྱོད་ཡག་པོ་བྱེད་པ་དང་། སྣེ་ཁྲིད་རང་བཞིན་དང་ཚོད་འཛིན་རང་བཞིན་གྱི་བྱེད་ཐབས་མཉམ་སྤྱོད་ཀྱིས་བར་མེད་རྒྱུན་ཆགས་སུ་ཤུགས་འདོན་པ་དང་། གཏན་དུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་ན་ཕན་འབྲས་བཟང་པོ་ཐོན་ངེས་ཡིན།
དྲུག །ཏང་གིས་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།
ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་འགག་རྩ་ནི་ཏང་ལ་ཐུག་ཡོད། ཏང་གིས་“ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་ལ་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་རྩ་དོན་གཡོ་འགུལ་མེད་པ་ངེས་པར་དུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། འགོ་ཁྲིད་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་འགན་ལེན་བརྟན་པོ་བྱེད་དགོས།
རིམ་པ་ལྔའི་ཧྲུའུ་ཅིས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་དམ་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་བླང་བྱ་གསལ་པོ་ཡིན་ལ། ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་ཕན་ནུས་ལྡན་པའི་ལམ་སྲོལ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། གྲོང་ཁྱེར་དང་རྫོང་རིམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་“ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་དེ་བས་གཙོ་གནད་དུ་བཟུང་ནས་དམ་འཛིན་བྱེད་ཅིང་། ལྷག་པར་དུ་རྫོང་ཨུ་ཧྲུའུ་ཅིས་“ལས་ཡུལ་དང་པོའི་སྤྱི་ཁྱབ་བཀོད་འདོམས་པ་”ཡག་པོ་བྱེད་པ་དང་། “ཞིང་གསུམ་”ལ་མཐོང་ཆེན་མི་བྱེད་པའི་ཧྲུའུ་ཅི་ནི་ཧྲུའུ་ཅི་ཡག་པོ་ཞིག་མིན་ལ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ལས་དོན་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱེད་མི་ཐུབ་པའི་ཧྲུའུ་ཅི་ནི་ལས་གོ་འཕེར་བའི་ཧྲུའུ་ཅི་ཞིག་མིན། དཔྱད་ཞིབ་ལྟ་སྐུལ་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། འགན་འཁྲི་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པར་བརྟེན་ནས་ལས་དོན་དོན་འཁྱོལ་དང་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
རིམ་པ་ཁག་གི་ཏང་ཨུས་ཞིང་འབྲེལ་ལས་བྱེད་པ་གསོ་སྦྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་“ཞིང་གསུམ་”ལས་དོན་གྱི་འཇོན་ཐང་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ལས་ཀའི་སྤྱོད་ཚུལ་ལེགས་སུ་གཏོང་ཞིང་། ཆབ་སྲིད་ཐད་ཉམས་སད་ཐེག་ཐུབ་པ་དང་། དུས་རབས་གསར་པའི་བླང་བྱ་དང་འཚམ་པ། ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་སྐྲུན་པར་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་ནུས་ལྡན་པའི་“ཞིང་གསུམ་”ལས་བྱེད་པའི་དཔུང་ཁག་ཅིག་བསྐྲུན་དགོས། རིམ་པ་ཁག་གི་ཏང་སྲིད་ལས་བྱེད་པས་བརྟག་དཔྱད་ཞིབ་འཇུག་དང་བདེན་འཚོལ་དངོས་སྒྲུབ་བྱ་རྒྱུ་གཞི་རྩའི་ནུས་རྩལ་དུ་བརྩི་དགོས་པ་ལས། དོན་དངོས་དང་བྲལ་བ་དང་དེ་འདྲ་ལོས་ཡིན་བསམ་ཞིང་སྒེར་ཐག་གཅོད་པ་བྱེད་མི་རུང་། རྒྱུད་ཁོངས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཟབ་ཏུ་བཏང་ནས་དཀའ་གནད་གཉིས་དང་ཐ་ན་དཀའ་གནད་མང་པོ་གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་ཡག་པོ་བྱེད་པ་དང་། “གཅིག་ཐག་གཅོད་བྱས་རྗེས་གཅིག་བྱུང་བ་”བྱེད་མི་རུང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་བརྟན་པོ་འཆང་བ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་ཕྱོགས་ལག་བསྟར་བྱས་ནས་ཞིང་པ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་རྒྱུན་པར་བསྐྱོད་པ་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ཟབ་ཞུགས་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་གཞི་ཚུགས་པ། མཁོ་དགོས་དམངས་ལ་འདྲི་བ་དང་ཐབས་ཇུས་དམངས་ལ་འདྲི་བ། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁེ་ཉེན་བདེ་སྡུག་དང་བྲེལ་དཀའ་སྡུག་སྨོན་བཞི་ལ་སེམས་ཁུར་བཅས་བྱས་ཏེ། ཞིང་པ་མང་ཚོགས་ཀྱི་དགའ་སྐྱོ་ཆགས་སྡང་ཁྲོད་ནས་ང་ཚོའི་ལས་ཀར་ཞིབ་ལྟ་བྱེད་དགོས།
ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ནི་ཆེས་རྩ་ཆེ་བའི་ཐོན་ཁུངས་ཡིན་པ་དང་། ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་རྨང་གཞིའི་རང་བཞིན་དང་འཐབ་ཇུས་རང་བཞིན་གྱི་འདེགས་སྐྱོར་ཡིན། གྲོང་གསེབ་ཁག་ཅིག་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་དཀའ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ནི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་དཀོན་པ་དང་། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ཁྲིད་པ་དང་། ཐོན་ལས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་པ། སྲིད་ཇུས་ཤེས་མཁན་བཅས་དཀོན་པས་ཡིན། རིམ་པ་ཁག་གི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་ས་གནས་རང་ནས་གསོ་སྐྱོང་དང་ཕྱི་རོལ་ནས་ནང་འདྲེན་ཟུང་འབྲེལ་བྱ་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་དབང་འགུག་ཐབས་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཞིང་རའི་འཚོ་སྡོད་ལ་འཚམ་པའི་མཛེས་སྡུག་གི་ཁོར་ཡུག་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་པ་གནས་ཐབས་བྱེད་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་ཚོའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་དང་ཞིང་ལས་གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་པོ་གསར་པའི་སྣེ་ཁྲིད་པ་གསོ་སྦྱོང་བྱ་རྒྱུ་གཙོ་གནད་དུ་བཟུང་ནས་ཤུགས་རྒྱག་པ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཞིང་པའི་བྱང་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་སྐྱེད་སྲིང་ཡག་པོ་དང་བེད་སྤྱོད་ཡག་པོ་བཅས་བྱེད་དགོས། དུས་མཚུངས་སུ། ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་ནང་འདྲེན་བྱེད་པ་དང་། སློབ་ཆེན་མཐར་ཕྱིན་སློབ་མ་གྲོང་གསེབ་ཏུ་ཐོན་པ་དང་། འཇོན་མི་གྲོང་གསེབ་ཏུ་ལོག་པ། གླ་རྒྱག་ཞིང་པ་ཡུལ་དུ་ལོག་པ། ཁེ་ལས་པ་གྲོང་གསེབ་ཏུ་ཞུགས་པ་བཅས་ལ་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་ཅིང་། གོ་སྐབས་སྐྲུན་པ་དང་། ཐབས་ལམ་ཤར་བགྲོད། ཁོར་ཡུག་སྐྲུན་པ་བཅས་དང་། ལས་རིགས་གོང་སྤེལ་དང་སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་སོགས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་སེམས་ཁྲལ་མེད་པར་བཟོ་རོགས་བྱས་ཏེ། དེ་དག་གནས་ཐུབ་ཅིང་ལས་གཏོད་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས། དུས་རིམ་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་བཀོལ་བའི་འདུ་ཤེས་བཅངས་ནས་ཐམས་ཅད་དབང་བའི་འདོད་པ་མེད་ཀྱང་སྤྱོད་ནུས་ཆེ་བའི་རེ་བ་འཆང་དགོས། རྫོང་ཁོངས་ནང་གི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ཐུན་མོང་གིས་བཀོལ་བར་སྐུལ་འདེད་དང་། འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་གཙོ་གནད་དུ་གསོ་སྐྱོང་བྱས་པའི་ཏང་སྲིད་ལས་བྱེད་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་དང་ཆེད་ལས་ལག་རྩལ་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་གྲོང་གསེབ་ཏུ་མངགས་ཏེ། ཁོང་ཚོ་ལས་ཡུལ་དང་པོ་ནས་འཁུར་ལེན་དོན་གཉེར་དང་སྦྱོང་བརྡར་ཐེབས་པ་བྱེད་དགོས། ཕྱོགས་མང་པོའི་ཐད་ནས་འབད་བརྩོན་བྱས་པ་བརྒྱུད་ཡོང་ཐུབ་པ་དང་། གནས་ཐུབ་པ། གོ་ཆོད་པ་བཅས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་དཔུང་ཁག་ཅིག་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་བསྐྲུན་པ་དང་། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་རིག་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣས་འདེགས་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།
གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ནི་ཏང་གི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ལས་དོན་ཡོངས་དང་འཐབ་འཛིང་ནུས་ཤུགས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ཡིན། གྲོང་ཚོའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་གྲོང་ཚོ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་དེ་ཏང་གི་འགོ་ཁྲིད་མངོན་འགྱུར་ནུས་ལྡན་བྱེད་པའི་འཐབ་འཛིང་གི་བཙན་རྫོང་བརྟན་པོ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་ཚོ་རིམ་པའི་རང་སྐྱོང་རྩ་འཛུགས་དང་། ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས། ཞིང་པའི་མཉམ་ལས་རྩ་འཛུགས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་འཛུགས་སྣ་ཚོགས་སོགས་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་མཐའ་སྐོར་དུ་མཐུན་སྒྲིལ་དམ་ཟབ་བྱེད་ཅིང་། ཞིང་པ་མང་ཚོགས་ལ་མཐུན་སྒྲིལ་དང་སྣེ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་ཏང་གི་བཀའ་ལ་ཉན་པ་དང་། ཏང་གི་བཀའ་དྲིན་དྲན་པ། ཏང་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། རེབ་འདིའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་ཚོའི་“ཨུ་ལྷན་གཉིས་”གཅིག་བསྡུས་ཀྱིས་ཚང་མ་སྐབས་བརྗེ་ཟིན་པ་དང་། གྲོང་ཚོའི་འགོ་ཁྲིད་ཚན་པས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གསོ་སྦྱོང་བྱས་ཏེ་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་དང་། སྣེ་ཁྲིད་པའི་དཔུང་ཁག་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ལེགས་སུ་གཏོང་བ། འཇོན་ནུས་བཟང་གསུམ་ཅན་གྱི་གྲོང་སྡོད་ཧྲུའུ་ཅི་དང་པོ་དང་ལས་དོན་རུ་ཁག་མངགས་བསྐོ་བྱེད་པ། ཕུལ་བྱུང་གི་ན་གཞོན་ལས་བྱེད་པ་བདམས་ནས་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞི་རིམ་ནས་སྦྱོང་བརྡར་དང་འཚར་ལོངས་བྱུང་དུ་འཇུག་རྒྱུར་མཐོང་ཆེན་དང་། གྲོང་གསེབ་ཏང་ཡོན་གྱི་གདོང་ལེན་དཔེ་བཟང་གི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བཅས་བྱེད་དགོས། མིག་སྔར་གྲོང་ཚོའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་དང་རང་སྐྱོང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འགན་འཁུར་པ་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་མི་གཅིག་ཡིན་པ་དང་། ལ་ལས་ད་དུང་གྲོང་ཚོའི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འགན་འཁུར་པའི་འགན་གཅིག་ལྕོགས་ཁུར་ཡོད་པས། ཁོང་ཚོར་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱ་རྒྱུ་ངེས་པར་དུ་རྗེས་ཟིན་པ་བྱས་ནས་“དཔོན་ཆུང་རྒྱུ་མང་ཟ་མཁན་”དང་ཁྲིམས་མེད་ལུགས་མེད་ཀྱི་“གྲོང་ཚོའི་དབང་ཤེད་ཅན་”བྱུང་བར་སྔོན་འགོག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་དགོས། གཞི་རིམ་གྱི་སྒྲིག་བཤེར་ལྟ་ཞིབ་རྩ་འཛུགས་དང་གྲོང་དོན་ལྟ་སྐུལ་ཨུ་ལྷན་འབྲེལ་མཐུད་ནུས་ལྡན་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་སྒྲིག་བཤེར་ལྟ་ཞིབ་ལས་དོན་གྲོང་ཚོར་ཁྱབ་པ་བྱེད་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞི་རིམ་ལས་བྱེད་པའི་ཁུར་པོ་མུ་མཐུད་དུ་ཡང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཕྱི་ཚུལ་རིང་ལུགས་དང་དཔོན་ཉམས་རིང་ལུགས་བཅོས་སྐྱོང་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ། རྣམ་གྲངས་མང་བ་དང་རྣམ་པ་འགྱུར་བའི་དཔྱད་ཞིབ་དཔྱད་དཔོག་དང་ལྟ་ཞིབ་ཞིབ་བཤེར་སོགས་ཉུང་དུ་བཏང་ནས་གཞི་རིམ་ལས་བྱེད་པར་ཞིང་པའི་དོན་དུ་དངོས་དོན་སྒྲུབ་པའི་སེམས་ཤུགས་སྔར་བས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་བྱེད་དགོས།
བློ་མཐུན་རྣམ་པ། ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ནི་དཀའ་སྤྱད་སྙིང་རུས་དང་འབད་འཐབ་བྱས་ནས་སྐྲུན་དགོས་པ་ཡིན། ད་ལྟ་ནས་བཟུང་ངར་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིལ་གྱིས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་གོམ་སྟབས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་ནས་ཞིང་ལས་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་ཆེད་འབད་འཐབ་ལྷོད་མེད་བྱེད་དགོས།
ཡ་མ་དབང་མོས་བསྒྱུར།
※འདི་ནི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་2022ལོའི་ཟླ་12ཚེས་23ཉིན་ཀྲུང་དབྱང་གྲོང་གསེབ་ལས་དོན་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་གནང་བའི་གསུང་བཤད་ཡིན།