རྫོགས་ཆེན་དགོན་གྱི་གེ་སར་ཟློས་གར།
ད་ལོ་ནི་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་དགོངས་དོན་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པའི་ལོ་ཡིན་ཞིང་། ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་དགོངས་དོན་ཆ་ཚང་བ་དང་། གནད་ལ་འཕིགས་པ། ཁྱོན་ཡོངས་བཅས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱ་རྒྱུ་ནི་གལ་འགངས་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན། ལྷག་པར་དུ་ཏང་ཡོངས་སུ་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་སློབ་སྦྱོང་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོའི་སློབ་གསོའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་མུས་ཡིན་པའི་སྐབས་སུ། བརྟག་དཔྱད་ཞིབ་འཇུག་དར་སྤེལ་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་རྒྱུ་ནི་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོའི་སློབ་གསོ་བྱེད་སྒོའི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་དེ་ཡིན། སྤྱི་ལོ་2023ལོའི་ཟླ་7པའི་ནང་། རྒྱལ་ཡོངས་གེ་སར་ལས་དོན་འགོ་ཁྲིད་ཚོ་ཆུང་གཞུང་ལས་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་ནོར་བུ་དབང་ལྡན་དང་། རྒྱལ་ཡོངས་གེ་སར་ལས་དོན་འགོ་ཁྲིད་ཚོ་ཆུང་གཞུང་ལས་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་གཞོན་པ་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་སྒྲོན། རྒྱལ་ཡོངས་གེ་སར་ལས་དོན་འགོ་ཁྲིད་ཚོ་ཆུང་གཞུང་ལས་ཁང་། ཀྲུང་གོ་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་ཁང་མི་རིགས་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་སུའོ་ཡི་འབུམ་རམས་པ་ལྕགས་རྡོར་རྒྱལ་བཅས་ལས་གྲུབ་པའི་སྤྱི་ལོ་2023ལོའི་གེ་སར་འཁྲུངས་ཡུལ་དུ་བསྐྱོད་པ་ཞེས་པའི་བརྟག་ཞིབ་ཚོ་ཆུང་གིས་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་འཁྲུངས་ཡུལ་སྡེ་དགེའི་གེ་སར་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གྱི་གནས་ཚུལ་ལ་རྟོག་ཞིབ་གནང་ཡོད་པ་རེད། སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་ཁམས་པའི་རིག་གནས་ཞིབ་འཇུག་གླིང་གི་འགོ་འཛིན་གཞོན་པ་ཀརྨ་ཚེ་བརྟན་དང་། རྫོང་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཐུབ་བསྟན་ནམ་མཁའ། རྫོང་ཨུའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན། རྫོང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་རྫོང་དཔོན་གཞོན་པ་ནོར་བུ་བཟང་པོ། རྫོང་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་འགྱུར་མེད་དབང་མོ། དེ་བཞིན་རྫོང་ཨུ་དྲིལ་བསྒྲགས་པུའུ་དང་། རྫོང་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་ཅུས། རྫོང་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་དང་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་སོགས་སྡེ་ཁག་གི་ལས་དོན་མི་སྣ་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་སྒོའི་ནང་ཞུགས་ཡོད་པ་རེད།
རྟོག་ཞིབ་ཚོ་ཆུང་གིས་ཡུལ་དངོས་སུ་བསྐྱོད་དེ་ལྟ་ཉན་འདྲི་གསུམ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་འཁྲུངས་ཡུལ་སྡེ་དགེའི་གེ་སར་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གྱི་གནས་ཚུལ་སྐོར་གནད་ལ་འཕིགས་པའི་རྟོག་ཞིབ་གནང་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་ཡོངས་གེ་སར་ལས་དོན་འགོ་ཁྲིད་ཚོ་ཆུང་གཞུང་ལས་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་གཞོན་པ་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས། ད་རེས་གླིང་གེ་སར་འཁྲུངས་ཡུལ་དུ་བསྐྱོད་པ་ཞེས་པའི་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་སྒོ་ནི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་བརྟག་དཔྱད་ཞིབ་འཇུག་དར་སྤེལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས་པ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་སྲུང་སྐྱོང་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས་པའི་སྐོར་གྱི་དགོངས་པ་གལ་ཆེན་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པའི་ཞིབ་ཕྲའི་བྱ་ཐབས་ཤིག་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་དང་། རྟོག་ཞིབ་བྱས་པ་བརྒྱུད་སྡེ་དགེའི་གོང་རིམ་དབུ་ཁྲིད་དང་ལས་ཁུངས། དེ་བཞིན་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་གེ་སར་རིག་གནས་ལས་དོན་པ་དང་སྡེ་དགེའི་མང་ཚོགས་ཚང་མས་གེ་སར་རིག་གནས་ལ་མཐོང་ཆེན་དང་དགའ་ཞེན་ཆེན་པོ་བྱེད་པའི་ཁོར་ཡུག་བཟང་པོ་ཡོད་པ་དང་། གེ་སར་རིག་གནས་རྒྱུད་འཛིན་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་ཐད་གྲུབ་འབྲས་བཟང་པོ་ཐོབ་ཅིང་། སྡེ་དགེའི་ས་གཞི་ཆེན་པོའི་ཐོག་གེ་སར་རིག་གནས་ཀྱི་འོད་སྣང་རབ་ཏུ་འཚེར་བཞིན་པའི་མྱོང་ཚོར་ཟབ་མོ་བྱུང་ཞེས་གསུངས།
ལྕགས་ར་དགོན་པའི་གེ་སར་ཟློས་གར།
དམངས་ཁྲོད་དུ་ལོ་ངོ་སྟོང་ལ་བརྒྱུད་པའི་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་སྒྲུང་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་བོད་རིགས་མི་དམངས་ཀྱི་བསམ་པའི་རྒྱུ་ནོར་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་བོད་འབྲེལ་ས་ཁུལ་དུ་སྔར་བཞིན་ཁྱབ་སྤེལ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ཆེའི་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་དད་གུས་དང་དགའ་ཞེན་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ་སྡེ་དགེ་ས་གནས་ནི་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་འཁྲུངས་ས་འཁྲུངས་ཡུལ་ཡིན་པས་ན་གེ་སར་རིག་གནས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཡོད་པ་དང་། གེ་སར་རིག་གནས་ཁྱབ་སྤེལ་ཐད་དཔེ་མཚོན་རང་བཞིན་དང་འཐུས་ཚབ་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ཡོད་ཅིང་། གེ་སར་རིག་གནས་ཁྱབ་སྤེལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་གནས་གཞི་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན།
རྟོག་ཞིབ་ཚོ་ཆུང་གིས་ཐོག་མར་ཨ་ཁུ་ཁྲོ་ཐུང་གི་ཕ་ཡུལ་ཁྲོ་བ་དང་། ཁྲོ་བ་བཀྲ་ཤིས་ཁྲི་གླིང་གེ་སར་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་སྲུང་སྐྱོང་དཔེ་སྟོན་གནས་གཞི། བཀྲ་ཤིས་ཁྲི་གླིང་གེ་སར་གླིང་ཁ་དང་དཔེ་སྟོན་གནས་གཞིའི་འགྲེམ་སྟོན་ཁང་སོགས་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་པར་མ་ཟད་དཔའ་བོའི་རིག་གནས་སྤེལ། སྒྲུང་གི་མེ་ཏོག་བཞད་ཅེས་པའི་སྡེ་དགེ་རྫོང་བཀྲ་ཤིས་ཁྲི་གླིང་གེ་སར་རིག་གནས་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཞུའི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་སྐོང་འཚོགས་བྱས་ཡོད་པ་རེད། ཚོགས་འདུའི་ཐོག་བཀྲ་ཤིས་ཁྲི་གླིང་གི་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣས་གནས་གཞིའི་སྒོ་བྱང་བཀལ་ཚུན་གྱི་ལས་དོན་སྙན་སེང་ཞུས་པ་དང་། རྟོག་ཞིབ་ཚོ་ཆུང་གིས་གནས་གཞིའི་ལས་ཀར་ཚད་མཐོའི་གདེང་འཇོག་གནང་བར་མ་ཟད་འབྱུང་འགྱུར་གནས་གཞི་ནས་གེ་སར་རིག་གནས་སྐོར་གྱི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་དང་།
རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག །རིག་དངོས་ཉར་ཚགས་སོགས་ཕྱོགས་གང་ཅིའི་ཐད་དཔེ་སྟོན་ནུས་པ་མུ་མཐུད་འདོན་དགོས་པའི་ཁ་ཕྱོགས་བསྟན་ཡོད་པ་རེད།
གེ་སར་གར་འཆམ་གྱི་འབྱུང་གནས་རྫོགས་ཆེན་དུ་གླིང་གེ་སར་ཟློས་གར་དང་གླིང་སྒྲུང་འཆད་གྱེར། གླིང་བྲོ་འཁྲབ་སྟོན་སོགས་གེ་སར་རིག་གནས་སྐོར་རྟོག་ཞིབ་བྱས་པར་མ་ཟད་གླིང་གེ་སར་ཟློས་གར་ཞིབ་འཇུག་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་སྐོང་འཚོགས་བྱས་ཡོད་པ་རེད། བོད་ལྗོངས་དང་། མཚོ་སྔོན། སི་ཁྲོན་སོགས་ས་གནས་ནས་ཕེབས་པའི་གེ་སར་རིག་གནས་ཞིབ་འཇུག་པ་དང་སྒྲུང་པ་ཞིབ་བསྡུར་ཚོགས་འདུར་ཞུགས་ཤིང་། གེ་སར་གར་འཆམ་དང་གེ་སར་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཐད་བགྲོ་གླེང་བྱས་ཡོད་པ་རེད། གེ་སར་གར་འཆམ་ནི་སྡེ་དགེ་རྫོགས་ཆེན་དགོན་གྱི་རྫོགས་སྤྲུལ་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གིས་སྤྱི་ལོ་1919ལོར་གསར་གཏོད་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ད་བར་ལོ་ངོ་100ལྷག་ཙམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་ཡོད།
གླིང་གེ་སར་གྱི་འཁྲུངས་ཡུལ་སྐྱིད་སོས་ཡག་གི་ཁ་མདོ་ཨ་ཕྱུག་ཏུ་རྟོག་ཞིབ་ཚོ་ཆུང་སྡེ་དགེ་རྫོང་གི་སྐབས་དང་པོའི་གེ་སར་འཁྲུངས་ཡུལ་གྱི་རིག་གནས་སྒྱུ་རྩལ་དུས་ཆེན་ལ་ཞུགས་པར་མ་ཟད་ཡུལ་དངོས་ནས་གེ་སར་འཁྲུངས་ཡུལ་མཐའ་སྐོར་གྱི་རྗེས་ཤུལ་དང་། གེ་སར་དྲན་གསོ་ཁང་སོགས་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་འདུག
གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་སེང་འབྲུག་སྟག་རྩེའི་མཁར་ཤུལ་གནས་ས་འགུ་ཟི། གླིང་གི་དཔའ་རྟུལ་དཔའ་རྒྱ་ཚ་ཞལ་དཀར་གྱི་མཁར་ཤུལ་དངུལ་ཆུ་ཁྲོ་རྫོང་སོགས་རྗེས་ཤུལ་ཁག་ཅིག་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་པར་མ་ཟད་འགུ་ཟི་ཡུལ་ཤོག་ཏུ་བསྐྱོད་ནས་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་སེང་འབྲུག་སྟག་རྩེའི་མཁར་ཤུལ་དང་གླིང་ཚང་རྒྱལ་པོའི་སྐབས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་རྗེས་ཤུལ་དང་རིག་དངོས་སོགས་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས། གླིང་རྗེ་གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་སེང་འབྲུག་སྟག་རྩེ་ནི། སྡེ་དགེ་འགུ་ཟི་དགོན་གྱི་རི་གཤམ་དུ་གནས་ཤིང་། གནས་དེར་འདུ་ཁང་དང་པར་ཁང་སོགས་ཡོད་པ་དང་། མཁར་ཤུལ་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྤྱི་ཁྲེ་གྲུ་བཞི་མ་4400ཙམ་ཡོད། སྡེ་དགེ་ལྕང་ར་གྲོང་བརྡལ་དུ་བསྐྱོད་ནས་གླིང་གི་དཔའ་རྟུལ་དཔའ་ཡ་མེད་རྒྱ་ཚ་ཞལ་དཀར་གྱི་མཁར་ཤུལ་དང་གླིང་གི་དམག་སྦྱོང་ཐང་སོགས་རྗེས་ཤུལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས། རྒྱ་ཚ་ཞལ་དཀར་ནི་དཔའ་ཡང་ཐུལ་དམ་པའི་མི་བདུན་གྱི་དྭངས་རྩེ་དང་། དཔའ་རྟུལ་སུམ་ཅུའི་ཡ་གྱལ་ཏེ། ཡབ་སེང་བློན་གལ་ལ་རིག་ཤེས་དང་ཡུམ་རྒྱ་ནག་གོང་མའི་སྲས་མོ་ལྷ་དཀར་སྒྲོལ་མའི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། རྒྱ་ཚ་ཞལ་དཀར་གྱི་མཁར་རྫོང་དངུལ་ཆུ་ཁྲོ་རྫོང་ནི། སྡེ་དགེ་རྫོང་ནས་ལྷོ་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ལེ་དབར་བཅུ་གསུམ་ཙམ་གྱི་སར་གནས་ཡོད།
སྤྱི་ཟླ་7པའི་ཚེས་28ཉིན། རྟོག་ཞིབ་ཚོ་ཆུང་གིས་གཡག་ཟེ་དགོན་གྱི་འཛམ་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་དཔའ་རྟུལ་ཕུ་ནུ་འཁོར་ཚོགས་བཅས་པའི་གར་འཆམ་འཁྲབ་སྟོན་ལ་བལྟས་ཤིང་། གཡག་ཟེ་དགོན་གྱི་གེ་སར་གར་འཆམ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཡུན་རིང་ལྡན་པ་དང་ཁྱད་ཆོས་འབུར་དུ་ཐོན་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་གླིང་གི་བུ་མོ་སྤུན་བདུན་དང་། འཛམ་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོ། གླིང་ལྷའི་སྐོར། གླིང་ཞི་བའི་སྐོར། གླིང་རྒྱས་པའི་སྐོར། གླིང་དབང་གི་སྐོར། གླིང་དྲག་པོའི་སྐོར། སྟོང་ཉིད་ལྷ་མོ་བརྒྱད་བཅས་འཁྲབ་ཚན་ལེའུ་བརྒྱད་ཡོད་ཅིང་། རྒྱས་བསྡུས་མཚམས་ཤིང་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཅིང་དགའ་བསུ་ཐོབ་པའི་གེ་སར་གར་འཆམ་ཞིག་ཏུ་མཆིས།
རྒྱལ་ཡོངས་གེ་སར་ལས་དོན་འགོ་ཁྲིད་ཚོ་ཆུང་གཞུང་ལས་ཁང་གི་རྟོག་ཞིབ་ཚོ་ཆུང་གིས་སྡེ་དགེ་རྫོང་གེ་སར་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་ཐད་ཐོབ་པའི་གྲུབ་འབྲས་ལ་གདེང་འཇོག་ཆེན་པོ་གནང་བ་དང་། གེ་སར་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་བྱེད་པའི་ཐད་གདེང་འཇོག་ཆེན་པོ་གནང་ཡོད་པ་དང་། འབྱུང་འགྱུར་སྡེ་དགེ་རྫོང་ནས་གེ་སར་རིག་གནས་སྐོར་གྱི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་དང་།
རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག །རིག་དངོས་ཉར་ཚགས་སོགས་ཕྱོགས་གང་ཅིའི་ཐད་དཔེ་སྟོན་ནུས་པ་མུ་མཐུད་འདོན་དགོས་པའི་གྲོས་འཆར་ཡང་བཏོན་ཡོད་པ་རེད།
ཐེངས་འདིའི་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་སྒོ་ནི་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་དགོངས་དོན་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པའི་གལ་ཆེའི་བྱ་ཐབས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་།
སྡེ་དགེ་རྫོང་གི་གླིང་སྒྲུང་ཞིབ་འཇུག་ལས་ཀར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། གེ་སར་རིག་གནས་ཐོན་ཁུངས་གསར་སྤེལ་ལ་ཤུགས་སྣོན། རིག་གནས་བློ་སྤོབས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་གཅིག་མཐུན་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་སྲ་བརྟན་གཏང་རྒྱུ། ཀྲུང་ཧྭའི་ཤེས་དཔལ་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེ་རུ་གཏང་རྒྱུ་བཅས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་ངེས། །