ཚ་གདུག་ཆེ་བའི་དབྱར་དུས་ཀྱི་ཉིན་གུང་ཞིག་ལ། བློ་ཡག་གིས་རང་གི་འུར་རྡོ་ཆུ་མིག་དགུ་སྒྲིལ་རྐེད་རགས་ལ་བཏགས་ཏེ་རི་ཞོལ་དུ་གནས་པའི་ནོར་ཕྱུགས་ལ་མིག་ལྟ་ཤིག་བྱས་ཏེ་ཤུག་སྡོང་གི་བསིལ་གྲིབ་འོག་ཏུ་ཕྱེད་སྐྱིལ་གྱིས་བཞུགས་ཡོད། ཁོ་སྡོད་སའི་རི་སྒང་ནས་བལྟས་ན། ཧོར་རྩ་སྡེ་བའི་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་མིག་ལམ་དུ་ཁྲ་ལམ་མེར་མངོན་འོང་། ཉག་ཆུ་སྔོན་མོའི་གཡོན་ཟུར་ན་ཁུ་སིམ་མེར་བསྡད་པའི་དགོན་པའི་རྒྱ་ཕིབས་དག་འོད་འཁྱུག་འཁྱུག་བྱས་པ་དང་། དུད་ཚང་རེ་རེའི་ཁང་སྟེང་གི་དར་ལྕོག་དག་རླུང་གིས་བསྐྱོད་དེ་འདར་ཡོམ་ཡོམ་བྱས་པ་མཐོང་འོང་། ཁོ་སྡོད་ས་ནས་བྱང་ཕྱོགས་སུ་རིང་ཙམ་སོང་ན་རྒྱ་མཐའ་ནགས་ཞེས་པའི་ནགས་ཚལ་ཤིན་ཏུ་སྟུག་པོ་ཞིག་ཡོད། ནགས་ཚལ་དེ་ན་དྲེད་མོང་དང་། གཟིག སྤྱང་ཀི ཝ་མོ་སོགས་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་གཅན་གཟན་གཏུམ་པོའི་རིགས་ཤིན་ཏུ་མང་། གལ་ཏེ་ནོར་ཕྱུགས་ཤིག་ནགས་ཚལ་དེ་རུ་ཤོར་སོང་བ་ཡིན་ན། ཕལ་ཆེར་རྙེད་མི་སྲིད། མི་རྙེད་པ་མ་ཟད་སྟབས་ཉེས་ན་རང་གི་སྲོག་ཀྱང་ཤོར་བའི་ཉེན་ཁ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར། ནོར་ཕྱུགས་ནགས་ཚལ་དེ་རུ་ཤོར་སོང་ན་རྙེད་འདོད་ཀྱི་བསམ་པ་ཡ་ཁོག་གི་ཟུར་གང་དུའང་ཤར་རྒྱུ་མེད། བློ་ཡག་ཚང་གི་ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱང་ནགས་ཚལ་དེ་རུ་ཤོར་བའི་གནས་ཚུལ་རྒྱུན་ལྡན་ཕྲད་ཀྱིན་ཡོད། གཟའ་འཁོར་གཅིག་གི་སྔོན་ལ། བློ་ཡག་ཚང་གི་ནོར་ཕྱུགས་སྐོར་ཞིག་ནགས་ཚལ་དེ་ནས་ག་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་པ་དང་། དེ་ཉིན་རྫི་བོ་བློ་ཡག་ཡིན། ཁོ་ཚང་ལ་ནོར་ཕྱུགས་ཁ་ཤས་ཤིག་གི་གྱོང་གུད་ཕོག་པས་ཁོ་བཟའ་ཟླ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུའང་ཁ་རྩོད་ངན་པ་རེ་ཤོར་མྱོང་། དེའི་ཕྱིར། དེ་རིང་བློ་ཡག་གིས་ཁ་གཡེང་མིག་གཡེང་མ་བྱས་པར། རི་སྒང་ནས་ནོར་ཕྱུགས་འཚོས་ནས་བསྡད་ཡོད། ཁོས་མིག་ཟུང་ག་ལེར་བྱང་ཕྱོགས་སུ་སྲིང་བ་ན། རྒྱ་མཐའ་ནགས་ཀྱི་སྟོད་ཕྱོགས་སུ་ཞལ་ནག་ཅེས་པའི་བྲག་རི་ནག་པོ་ཞིག་ཡོད། མཁའ་དབྱིངས་སུ་བྱ་རྒོད་ཁ་ཤས་ལྡིང་སྐོར་ཡང་ཡང་བརྒྱབ་རྗེས། ག་ལེར་ཞལ་ནག་བྲག་གི་མདུན་དུ་འབབ་འགྲོ། ཁོས་ཚོད་དཔག་བྱས་ཡོང་ན། ནགས་ཚལ་དེ་རུ་སྲོག་ཆགས་ཤིག་ཤི་སོང་བར་བདེན་དཔང་བྱེད་ཐུབ། ཡིན་ནའང་། སྲོག་ཆགས་དེ་ཅི་ཞིག་ཡིན་པ་ཁོ་ལ་གསལ་ཆ་ཅི་ཡང་མེད། སྤྱང་ཀི་ཐང་ནས་བརྒྱུགས་ན། བྱ་རྒོད་གནམ་ནས་འཁོར་ཞེས་པའི་སྒང་པ་བོད་ཀྱི་གཏམ་དཔེ་དེ་ཡང་ཅི་འདྲའི་རློམ་ཆོག་ཆོག་ཅིག་རེད་ཨང་སྙམ། དབྱར་ཁའི་ཉི་འོད་སྔར་ལས་ཀྱང་ཚ་གདུག་ཇེ་ཆེར་སོང་སྟེ། རླུང་བུ་ཞིག་གཡུག་ནའང་བསྲོ་ཁང་ནང་གི་ཚ་རླབས་བཞིན་བཟོད་ཐབས་དཀའ་བར་གྱུར། ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱང་ཚ་གདུག་འདི་ཉིད་མ་བཟོད་པར་རྔ་མ་དཀྲུག་དཀྲུག་བྱེད་བཞིན་ཆུ་མིག་གི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བཞིན་མཆིས། ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱི་རྣ་རྒྱབ་དང་མིག་ཁར་འབྱར་བའི་འབུ་སྲིན་རྣམས་ཀྱིས་ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་མར་ཡར་འདེད་ཀྱིན་འདུག སུ་རུ་མེ་ཏོག་དང་། སེར་ཆེན་མེ་ཏོག ཨུག་ཆོས་མེ་ཏོག་སོགས་ལ་འཁོར་བའི་སྦྲང་མའི་ཚོགས་ཀྱིས་རང་གི་ལྟོ་ཡི་དོན་དུ་བྲེལ་བྲེལ་འཚུབ་འཚུབ་ཀྱིས་དིར་དིར་སྒྲོག་བཞིན་མཆིས། ཧོར་རྩ་སྡེ་བའི་ལུང་དཀྱིལ་ནས་བཞུར་བའི་ཉག་ཆུ་སྔོན་མོའི་བཞུར་སྒྲ་སྙན་མོ་དེ་ཡང་རླུང་གིས་ཁུར་ཏེ་བློ་ཡག་གི་རྣ་ལམ་དུ་ལྷུང་འོང་། དེ་ལྟར་ཁོས་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་མཛེས་པ་དག་སེམས་ཀྱིས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་ཞོར། བྲག་སྐྱིབས་སུ་གན་རྐྱལ་དུ་ཉལ་ནས་སྡོད་དུས། ཡ་རུ་གཅིག་གིས་ངུར་སྒྲ་འབྱིན་བཞིན་བློ་ཡག་གི་མདུན་དུ་རྒྱུགས་འོངས། ཁོས་མགོ་བོ་དགྱེ་སྟེ་བལྟས་པས། ནོར་ཕྱུགས་སྐོར་ཞིག་ངུར་སྒྲ་ལྷང་ལྷང་ངང་རྒྱ་མཐའ་ནགས་ཀྱི་འཕྲང་ལམ་དོག་མོ་དེར་ཞོགས་བཞིན་འདུག ཁོས་དེ་མ་ཐག་འུར་རྡོ་དང་བྲོ་ཁུག་བཅས་ཡར་བསྒྲུགས་པ་དང་། བོད་ལྭ་དམར་པོའི་ཕུ་ཐུང་གཉིས་རྐེད་པར་མདུད་པ་དམ་པོར་བརྒྱབ་སྟེ། ཁ་ནས་ཤུ་ཤུ་ཞེས་བྲེལ་འཚུབ་ཆེ་བའི་སྒྲ་ཞིག་འབྱིན་ཞོར་ནོར་ཕྱུགས་ཀྱི་རྗེས་སྙེག་སོང་། སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་ཁོས་ནོར་ཕྱུགས་གཅིག་ཀྱང་རྒྱ་མཐའ་ནགས་གསེབ་ཏུ་ཤོར་མ་སོང་། ཁོས་འཕྲང་ལམ་དོག་མོ་དེ་ནས་ནོར་ཕྱུགས་ཁ་ཕྱིར་བཀོད་དེ། རྒྱབ་ནས་འུར་རྡོ་ཅལ་སྒྲ་གྲགས་པ་ཁ་ཤས་འཕངས་ནས། ཡིད་ཚིམས་པའི་ངང་སུ་རུ་ཕོན་པོ་ཞིག་འཕོངས་ཚོས་སུ་གཅུན་བཞིན་ས་རུ་བསྡད་བྱུང་། ད་དུང་ཁོའི་ཁ་ནས་ཤུ་སྒྲ་ཆད་མེད་དུ་གྲག་གིན་འདུག སྐྲའི་ཕོན་པོ་ཞིག་རྔུལ་ཆུས་བརླན་ཏེ་ཐོད་པའི་ངོས་སུ་འབྱར་ནས་འདུག “ ཨ་ཐང་ཆད་ཐལ། ཅུང་མིན་ན་ཞལ་ནག་འདིས་ཡང་ནོར་ཕྱུགས་བརྐུས་སོང་།”ཁོས་ཐོད་པའི་ངོས་སུ་རྔུལ་ཆུ་ལག་པས་འབྱིད་བཞིན། མིག་གིས་ནོར་ཕྱུགས་བལྟས་ཏེ་ཞལ་ནག་བྲག་ལ་འཁང་རའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་ལྟར་ཁེར་ལབ་བྱས། གལ་ཏེ་ནོར་ཕྱུགས་ཤིག་འཕྲང་ལམ་དེ་བརྒལ་ཏེ་རྒྱ་མཐའ་ནགས་གསེབ་ཏུ་ཤོར་སོང་ན། དེ་ནི་བློ་ཡག་གིས་ཆེས་བཟོད་མི་ཐུབ་པའི་ན་ཚ་དྲག་པོ་ཞིག་ཡིན་ངེས། ནོར་ཕྱུགས་འདི་རྣམས་ཡོད་པའི་ཁོ་ཚང་ད་ལྟ་སྡེ་བའི་ནང་གི་ཕྱུག་གྲས་མིན་ཡང་། འཚོ་བའི་ལྟོ་རྒྱབ་ལ་དཀའ་ཁག་ཡེ་ནས་མེད། དེའི་ཕྱིར་བློ་ཡག་གིས་ནམ་རྒྱུན་ནོར་ཕྱུགས་འདི་དག་འཚོས་ཏེ་ཁོའི་བཟའ་ཟླ་གཉིས་ཀྱི་ཁ་གསོ་ཐབས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ཉི་འོད་ག་ལེར་རིའི་རྩེ་མོ་ནས་སུ་ཞིག་ལ་ལྐོག་གཏམ་བཤད་པ་བཞིན་ཁུ་སིམ་མེར་ཡིབ་ཀྱིན་འདུག ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱང་དུས་ཚོད་དེ་བདག་པོ་སུ་ཞིག་གིས་མགྲོན་དུ་བོས་པ་བཞིན། རང་དབང་ངང་ལྷས་འདབས་སུ་ལོག་བཞིན་འདུག བློ་ཡག་གིས་ཉེ་རྒྱང་ཀུན་ལ་ཞིབ་ལྟ་ཞིག་བྱས་ཏེ་ག་ལེར་ནོར་ཕྱུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་རང་ཁྱིམ་དུ་ལྡོག་སོང་། ཁོས་ཟ་འཕྲོར་ལུས་པའི་ཕྱེ་གོར་སྐྱ་མོ་དེ་ཁྱི་རྒན་གྱི་མདུན་དུ་གཡུགས་ནས། སྦྲ་ཡི་སྒོ་ཚུབ་ཡར་བཀྱགས་ཏེ་ནང་དུ་འཛུལ། ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོས་ཕྱི་རོལ་ནས་འོ་མ་འཇོ་བཞིན་ཡོད། ཁོས་ཐང་ཆད་པའི་འཕངས་ཚོས་ལྗིད་པོ་དེ་གནའ་བོའི་བཟོ་ལྟ་རྫོགས་པའི་བལ་གདན་དཀར་པོའི་སྟེང་དུ་ལྷོད་ཀྱིས་ཕབ་སྟེ། གདོང་ལ་ཉམ་ཐག་པའི་མྱ་ངན་ཞིག་བསྡུས་བྱུང་། ཨེན་ཙམ་མིན་ན་མིག་ཀོང་ནས་མཆི་མའི་རྡོག་པོ་འགའ་ས་རུ་ཟགས་སོང་། ནུབ་འཚལ་འཐུང་རྗེས་ཁོས་བལ་གདན་སྟེང་དུ་གློད་ཉལ་གྱིས་མིག་ཟུང་བཙུམ་ཙམ་བཙུམ་བྱེད་ཀྱིན་འདང་རྒྱག་གི་ནང་དུ་ལྷུང་། ནམ་རྒྱུན་ཁོ་བཟའ་ཟླ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་སྐད་ཆ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ཡོད་མོད། དེ་རིང་བློ་ཡག་གིས་སྐྱོ་སྣང་དེ་བཟོད་མ་ཐུབ་པར་ཁུ་སིམ་མེར་བསྡད། ཐབ་མགོ་ན་ལྷབ་ལྷུབ་ཏུ་འབར་གྱིན་པའི་དཀར་མེའི་འོད་མདངས་ལས། ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོའི་ཆུ་སྐྱེས་ཀྱི་པདྨ་བཞིན་དྭངས་ཤིང་གསལ་བའི་ཞལ་རས་མིག་ལམ་དུ་མངོན་འོང་། “ཅི་ཞིག་བྱུང་སོང་། ན་བ་མ་རེད་དམ།”ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོས་ཁོ་ལ་སྙིང་ཉེ་བའི་སྐད་ཆ་ཅི་ཙམ་བཤད་ནའང་། ཁོས་དེ་དག་ལ་ལན་ཅི་ཡང་མ་སྤྲད་པར་སྔར་བཞིན་ཁུ་སིམ་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་བསྐྱངས་ནས་བསྡད། དོན་ངོ་མར་ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོས་ཁོའི་སྙིང་ནད་དེ་སླར་ཡང་འཕར་འདུག་སྙམ་ནས་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་པ་རེད། “ ད་ཁྱོད་ཉོལ། ངལ་གསོས། ང་ད་དུང་གཉིད་ཁུགས་ས་མ་རེད།” ཁོས་ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོར་བཙན་འཛུམ་ཞིག་སྟོན་བཞིན་དེ་སྐད་སྨྲས། དེ་ནས་ཁོ་སྦྲ་སྒོར་སོང་སྟེ། དུ་རྐང་གཅིག་མེ་ལ་སྒྲོན་ཏེ་ནམ་མཁའི་མཐོངས་སུ་ཁྲ་ཆིལ་ཆིལ་བྱས་པའི་སྐར་མའི་ཚོགས་ལ་ཧད་དེ་བསྡད། བློ་ཡག་གི་སེམས་གཅོང་དེ་སུས་ཀྱང་བསྐང་དཀའ་ཨང་། སེམས་གཅོང་དེ་དུས་ཚོད་ནམ་ཞིག་ལ་སྐྱེས་པ་དང་། སེམས་གཅོང་དེ་སྙིང་ནད་དུ་འགྱུར་བའི་ཚུལ་དེ་བློ་ཡག་རང་གིས་ཀྱང་བཤད་དཀའ། དགོང་མོ་དེར་བློ་ཡག་གིས་འདང་ཡུན་རིང་བརྒྱབ་རྗེས་ད་གཟོད་ནམ་གུང་ཙམ་ལ་གཉིད་ཁུགས་སོང་།
༢
ཕྱི་ཉིན་ཞོགས་པ་ཆར་ཞོད་འབབ་ཀྱིན་འདུག རི་ལུང་ཀུན་ལ་སྨུག་པ་འཐིབས། སྨུག་པ་ལོང་ལོང་གསེབ་ནས་ཞལ་ནག་བྲག་གིས་བློ་ཡག་ཚང་གི་ཕྱོགས་སུ་ཅི་ཞིག་འདོད་པ་ལྟར་ཁ་གཏད་ནས་འདུག བློ་ཡག་གིས་གླལ་སྒྱིང་ཞིག་བྱས་ཏེ་མལ་ལས་ལྡང་། ནངས་ཇ་སྟབས་བདེ་ཞིག་མཆོད་རྗེས། སྔར་བཞིན་འུར་རྡོ་དང་བྲོ་ཁུག་བཅས་ཁུར་ནས་ནོར་ལུག་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ། རི་བོར་འཛེགས། ཁོ་སྔར་བཞིན་རི་སྒང་དེར་སླེབས་དུས་སྨུག་པ་སྟུག་པོ་དག་ཚོམ་བུ་ཚོམ་བུ་བྱས་ཏེ་བྱང་ཕྱོགས་རྒྱ་མཐའ་ནགས་ཀྱི་སྟོད་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བཞིན་མཆིས། ཉི་འོད་ཤར་རིའི་རྩེ་ནས་འཕགས་ཏེ་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་རིམ་དུ་ཁུ་སིམ་མེར་སྐྱོད་ཀྱིན་འདུག ནམ་མཁའ་སྔོ་ཞིང་བསངས། འཁོར་ཡུག་དབེན་ཞིང་འཇགས། ཉག་ཆུ་སྔོན་མོ་སྔར་བཞིན་བྲེལ་འཚུབ་ཀྱིས་ཧོར་རྩ་སྡེ་བའི་གཞོགས་གཡས་ནས་བཞུར་བཞིན་འདུག དུད་ཚང་རེ་རེའི་ཁང་སྟེང་གི་དར་ལྕོག་དང་། ནོར་ཕྱུགས་ཀྱི་ངུར་སྒྲ་དག་གཅིག་ལས་གཅིག་མགྱོགས་ཀྱིས་བློ་ཡག་གི་མིག་ཁ་དང་རྣ་ལམ་དུ་ལྷུང་འོང་། བློ་ཡག་གིས་ཉེ་རྒྱང་ཀུན་ལ་ཞིབ་ལྟ་ཞིག་བྱས་རྗེས། མིག་ཟུང་དབང་མེད་དུ་ཞལ་ནག་བྲག་གི་ཕྱོགས་སུ་གཏད་བྱུང་། བྱ་རྒོད་ཁ་ཤས་ནམ་མཁར་ལྡིང་སྐོར་ཡང་ཡང་བརྒྱབ་རྗེས། སྔར་བཞིན་ཞལ་ནག་བྲག་གི་མདུན་དུ་འབབ་འགྲོ “ལྟས་ངན” བློ་ཡག་གིས་རྒྱང་ཤེལ་མིག་ཁར་བཞག་སྟེ་ཁ་ནས་དེ་ལྟར་ཤོད། མ་གཞི་བློ་ཡག་གི་རྨི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཕལ་ཆེར་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བ་དག་ཡིན། ཁོ་ཆུང་དུས་ནས་ད་བར་རྨི་ལམ་ཅི་འདྲ་མང་པོ་རྨིས་ཀྱང་། དེ་དག་མངོན་འགྱུར་མ་བྱུང་བ་གཅིག་ཀྱང་མེད། དེའི་ཕྱིར་སྡེ་བའི་ནང་གི་མི་ཚང་མས་ཁོ་ལ་བློ་ཡག་ཅེས་པའི་མིང་འདི་བཏགས་པ་རེད། མིང་འདི་འདྲ་ཞིག་བཏགས་པ་ནས་བཟུང་། བློ་ཡག་རང་གིས་ཀྱང་རྨི་ལམ་ལ་བརྟག་པ་དང་ཐ་ན་རྨི་ལམ་ངན་པ་ཞིག་རྨིས་ཚེ་ཉིན་གོང་བོར་སེམས་མི་སྐྱིད་པའི་གནས་སུ་ལྷུང་། ལྷག་ཏུ་ན་ནིང་དབྱར་ཁ་ནས་རྨི་ལམ་ངན་པ་རྐྱང་རྨིས་པ་དང་། རྨི་ལམ་དེ་དག་ཀྱང་དོན་ཐོག་ཏུ་བྱུང་བ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས་བློ་ཡག་གི་ངོ་གདོང་ཇེ་སྐྱ་ནས་ཇེ་སྐྱ་དང་། སེམས་སྡུག་ཇེ་ཆེ་ནས་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་འདུག བླ་མ་བཀའ་དྲིན་ཅན་ཞལ་བཞུགས་དུས“རྨི་ལམ་ནི་མེད་པ་དང་འདྲའོ།།” ཞེས་པའི་གསུང་གི་བདུད་རྩི་དེ་བློ་ཡག་གིས་རྒྱུན་ལྡན་ཡིད་ལ་བཟུང་སྟེ་རྨི་ལམ་ཐམས་ཅད་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་ཀྱང་། མདང་གདོང་རྨིས་པའི་རྨི་ལམ་དེ་ཡང་མིག་སྔར་བྱུང་བའི་དོན་ཐོག་ཏུ་ཐིག་སོང་བས། ཁོའི་གདོང་ལ་འུ་ཐུག་ཅིང་ཐབས་ཟད་པའི་ཉམས་ཤིང་མངོན་བཞིན་རང་གིས་རང་ལ་འཁང་ར་དང་ཟུར་ཟ་བྱེད། སུ་ཞིག་གིས་མཁའ་དབྱིངས་སུ་ཐག་པས་བསྟད་པར་ལྟ་བུའི་ཚ་གདུག་རབ་ཏུ་ཆེ་བའི་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ཡང་ག་ལེར་ནུབ་རིའི་ཕབ་ཏུ་ཡིབ་ཀྱིན་འདུག ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱང་ཁ་ལོ་སྒྱུར་མི་དགོས་པར་ཅུང་མ་འགོར་བར་ལྷས་འདབས་སུ་ཁྱབ་ཅིང་། བློ་ཡག་གིས་སྔར་བཞིན་ཕྱེ་གོར་སྐྱ་མོ་ཁྱི་རྒན་གྱི་མདུན་དུ་གཡུགས་ནས་སྦྲ་ཡི་སྒོ་ཚུབ་འོག་ནས་ནང་དུ་འཛུལ། ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོས་ཨོང་བ་སྐོམ་པོ་འགའ་མེ་ལ་སྒྲོན་བཞིན། “ ཁྱོད་ལ་ཅི་ཞིག་བྱུང་སོང་། གདོང་པ་ཡོངས་སྐྱ་བོ་གྱུར་འདུག དེ་རིང་གུང་ཚིགས་ཀྱང་མ་བཞེས་པར་ཕྱིར་ཁྱེར་འདུག” ཟེར་བཞིན་མིག་ཟུང་བློ་ཡག་གི་ཕྱོགས་སུ་གཏད་བྱུང་།“ ང་ལ་ཅི་ཡང་བྱུང་མ་སོང་། དེ་རིང་གུང་ཚིགས་ལ་རོལ་འདོད་མ་བྱུང་།”ཁོས་གདངས་དམའ་མོའི་ངང་དེ་ལྟར་ལན་ལྡོན། ཡུད་ཙམ་གྱིས་ཐབ་ནང་གི་མེ་ཕུང་དམར་ལམ་ལམ་བྱས། མིག་ལ་གཟན་པའི་དུ་བ་སྦྲ་ནང་ཧྲིལ་པོ་ཁྱབ་སྟེ་བཟའ་ཟླའི་ངོ་གདོང་ཡང་མཐོང་དཀའ་བར་གྱུར། ཁོ་རང་ཐབ་འགྲམ་དུ་སྐྱིལ་ཀྲུང་ངང་བསྡད་དེ། “དོ་དགོང་རྨི་ལམ་ཅི་ཞིག་རྨི་སྲིད་དམ།”སྙམ་བཞིན་རྨི་ལམ་བཟློག་པའི་རིགས་སྔགས་ཕྲེང་སྐོར་གཅིག་བཏོན་ཏེ་བློ་བདེ་བག་ཕེབས་དང་ནུབ་འཚལ་འཐུང་བཞིན། “དོ་ཞག་དྲེད་མོང་རྣམས་རྒྱ་ཡན་ལ་སོང་འདུག”ཟེར། གཅན་གཟན་གཏུམ་པོའི་རིགས་རྒྱ་ཡན་དུ་སོང་བ་ན། ཡུལ་ཕྱོགས་འདིའི་ནོར་ཕྱུགས་ལྟ་ཅི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ལའང་འཇབ་རྒོལ་བྱེད་འོང་། ན་ནིང་དབྱར་ཁ་ནས་བཟུང་དྲེད་མོང་ཇེ་མང་ཡིན་པ་དང་། ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱང་ཉིན་སྲུང་མཚན་སྲུང་མ་བྱས་ན། བལྟས་བལྟས་རིག་རིག་ལ་མཆོང་འོང་སྟེ། བེའུ་དང་ཡ་རུ་གང་ཞིག་བཟུང་ནས་རི་སུལ་གང་ཞིག་ལ་བྲོས་འགྲོ་ངེས། དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཕྱོགས་འདིའི་འབྲོག་པ་དག་གིས་ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་རང་གི་སྲོག་ལ་བསྡོས་ཏེ་འཚོ་བཞིན་ཡོད། བློ་ཡག་ཀྱང་ཚུལ་དེ་ལས་མ་འདས། མ་གཞི་བློ་ཡག་འབྲོག་ཁུལ་དུ་ཕྱུགས་རྫི་བྱས་ཏེ་སྡོད་རྒྱུར་དཀའ་སྣང་སྤུ་ཙམ་ཡང་མེད་མོད། ཡིན་ནའང་ཁོའི་སྙིང་ནད་དེ་འཕར་ཚབ་ཇེ་ཆེ་ནས་ཇེ་ཆེར་དང་། སྨྲ་བ་ཇེ་ཉུང་ནས་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོས་ཁོང་ལ་རྫོང་སྨན་ཁང་དུ་འགྲོ་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་ཅི་ཙམ་བྱས་ནའང་། ཡོད་ཚད་ངལ་བ་འབྲས་མེད་དུ་གྱུར། ནུབ་འཚལ་འཐུང་རྗེས་བློ་ཡག་ཞེད་སྣང་གི་རྣམ་པ་དང་བཅས་སྦྲ་སྒོར་བུད། མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་གི་མཁའ་དབྱིངས་ནི་རྣམ་ཀུན་ལས་དྭངས་ཤིང་གཙང་། མཁའ་དཀྱིལ་དུ་བསླེབས་པའི་ཟླ་བའི་འོད་མདངས་སྔར་ལས་དྭངས་ཤིང་གསལ། སྐར་མ་སྨིན་དྲུག་དང་། སྐར་མ་དམིག་དམར་རྣམས་ཀྱང་སྔར་ལས་མཛེས་ཤིང་ལྟ་ན་སྡུག བློ་ཡག་གིས་སྙིང་ནད་དྭངས་ཕྱིར་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་དྲེད་མོང་རྣམས་ལ་འཇིགས་སྣང་སློང་ཕྱིར་ཡིན། ལག་གཉིས་ཀྱིས་ཁར་སྒོར་སྒོར་སྒོར་བྱས་ནས། སྐད་གསང་མཐོན་པོས་ཀི་རིང་འགའ་བཏབ་པ་ན། ཀི་སྒྲ་དེ་བྲག་ཅར་འཁོར་ཏེ་ཉེ་རྒྱང་ཀུན་ལ་ཁྱབ། གལ་ཏེ་འདིའི་ཉེ་འཁོར་ན་དྲེད་མོང་དང་གཅན་གཟན་གཏུམ་པོའི་རིགས་ཤིག་ཡོད་ཚེ་མི་འབྲོ་ག་ལ་སྲིད་ཨང་། ལྷས་ནང་གི་ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱང་བློ་ཡག་གི་ཕྱོགས་སུ་ཁ་གཏད་ནས་སྐྱུག་ལྡད་བྱེད་ཀྱི་འདུག ཚུལ་དེ་ནི་ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱང་ཁོའི་སྦོམ་ཞིང་གསལ་བའི་སྐད་གསང་དེ་ལ་ཡིད་ཚིམ་པར་འདྲ། ཁོས་ཕྱེད་ཙམ་འཐེན་ཟིན་པའི་དུ་རྐང་དེ་ས་རུ་གཡུགས་ནས་དེ་རྐང་པས་རྡོག་རྫིས་བཏང་རྗེས། དལ་དལ་ལྷོད་ལྷོད་ཀྱི་ངང་ནས་ཕྱིར་སྦྲ་ནང་དུ་འཛུལ། དེ་མཚུངས་སུ་ས་སྒང་ཆེན་པོ་འདི་ཡང་སེམས་ཅན་གང་ཞིག་གི་དབུགས་ཆད་པ་ཇི་བཞིན་ཁུ་སིམ་མེར་གྱུར་སོང་། ཁུ་སིམ་སིམ་གྱི་མཚན་མོ་རིང་མོ་དེ་ལ་བློ་ཡག་གཉིད་སྐྱིད་པོ་ཞིག་གཏན་ནས་མ་ཁུག
༣
བློ་ཡག་ནམ་རྒྱུན་དང་མི་འདྲ་བར་ཞོགས་པ་སྔ་མོ་ནས་ཡར་ལངས་ཏེ་སྦྲ་སྒོར་བུད། ཁོས་ལག་པ་གཉིས་གྱེན་དུ་དྲང་མོར་བརྐྱངས་ཏེ་གླལ་སྒྱིང་ཞིག་བྱེད་བཞིན་མིག་ཕྱེས་པ་ན། མདང་དགོང་། ནམ་སྟོད་དང་ནམ་སྨད་གཉིས་ཀར་ཆར་བ་ཆེན་པོ་བབས་པས། རི་ལུང་ཐང་གསུམ་དྭངས་གཙང་གི་ཆར་བས་ཡང་ཡང་བཀྲུས་པ་ན། མེ་ཏོག་དང་རྩི་ཤིང་རྣམས་ལ་རྣམ་ཀུན་དང་མི་འདྲ་བའི་བཀྲག་མདངས་ནེམ་ཤ་ལྷག་པོ་ཞིག་རྒྱས་འདུག དར་དཀར་པོ་ཞིག་སྐེ་དཀྲིས་བྱེད་པ་ཇི་བཞིན་སྨུག་པ་སྲབ་མོ་ཞིག་ཞལ་ནག་བྲག་གི་སྐེད་པར་འཐིབས་འདུག མཐོན་པོ་དགུང་ལ་སྙེག་པའི་རི་བོ་རྣམས་ཀྱང་གསེར་གྱི་ཞྭ་མོ་གྱོན་པ་བཞིན་གསེར་ལམ་ལམ་བྱས། ཁོས་གཅིན་པ་ཡིད་ཚིམ་པ་ཞིག་གཏོང་རྗེས་ཕྱིར་སྦྲ་ནང་དུ་འཛུལ། དེ་ནས་ཡང་ཁོས་ཅི་ཞིག་བརྗེད་པར་ལྟར་སྦྲ་སྒོར་བུད། ཡང་སྦྲ་ནང་དུ་འཛུལ། དེ་ལྟར་ལན་འགར་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་བྱས་རྗེས། ད་བཟོད་སླ་ངའི་ནང་གི་ཇ་དེ་རླངས་པ་དང་བཅས་ཁོལ་བྱུང་། ཁོས་ནངས་ཇ་ལྟོ་བ་འགྲང་ཚད་ཅིག་འཐུངས་ཏེ། མདང་དགོང་གི་འཆར་གཞི་ལྟར། རྫི་བོ་ཞིག་ལ་མི་མཁོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཡར་སྒྲུག་སྟེ་ནོར་ཕྱུགས་དང་མཉམ་དུ་རི་བོར་འགོས། ཁོས་རི་སྒང་དེ་ན་བལྟས་པས། ནམ་རྒྱུན་འུང་ཟིང་རྒོད་པའི་ཧོར་རྩ་སྡེ་བ་ཡང་འཇམ་ཅག་གེར་འདུག ད་དུང་དུད་ཚང་རེ་རེའི་ཁང་སྟེང་གི་དར་ལྕོག་རྣམས་ཀྱང་སྲོག་ཆགས་གང་ཞིག་གི་བེམ་པོ་ཇི་བཞིན་གྲག་འགུལ་ཅི་ཡང་མི་འདུག དགོན་པའི་འདབས་རོལ་ཏུ་ཁྭ་ཏ་ཁྱུ་དང་ཁྱུ་བྱས་སྟེ་ཅི་ཞིག་བོར་སོང་བ་ལྟར་གད་སྙིགས་རྣམས་ཡར་སློག་མར་སློག་བྱེད་ཀྱི་མཆིས། ཉག་ཆུ་སྔོན་མོ་སྔར་བཞིན་གུ་དོག་པའི་ལུང་པའི་གཞུང་ནས་བྲེལ་བྲེལ་འཚུབ་འཚུབ་ཀྱིས་བཞུར་བཞིན་འདུག ད་དུང་མདང་གདོང་ཆར་ཆུ་མོད་པས་ལ་བཙས་འགྲམ་གྱི་མཚེའུ་ཆུང་ཆུང་དེ་ཡང་ད་ལྟ་མཚོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་འདུག མཚེའུ་དེ་ནི་ཁོ་དང་ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོ་གཉིས་ཀྱི་ཆུང་དུས་སུ་རྩེད་སའང་ཡིན། ཉིན་ཞིག་ལ་ཁོ་དང་ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོ་ད་དུང་བྱིས་པ་འགའ་དང་མཉམ་དུ་མཚེའུ་དེ་རུ་རྩེད་མོ་ཡུན་རིང་ཞིག་ལ་བརྩེས་ནས་ཕྱིར་ཁྱིམ་དུ་ལོག་དུས། ཁོས་ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོར“ང་ལོ་ཆགས་ན་ཁྱོད་ངེད་ཚང་ལ་མནའ་མ་བསུ་དགོས། ”ཞེས་བཤད་དེ་ཁྱིམ་དུ་བྲོས་སོང་བ་ད་ལྟ་བཤད་པ་བཞིན་ཤིན་ཏུ་གསལ་མོ་དྲན་བཞིན་འདུག ཡིན་ནའང་། ཁོའི་སྙིང་ནད་དེ་ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོས་བསྐང་མི་ཐུབ་ལ། ཡུལ་ཕྱོགས་འདིའི་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་ངོ་མཚར་བའི་ཡུལ་ལྗོངས་མཛེས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལས་ཀྱང་བསྐང་མི་ཐུབ། ད་ལྟ་ཁོ་ཚོའི་རྩྭ་ས་འདིར་སྔོན་ཆད་ཧོར་རྩ་སྡེ་བའི་མི་སུས་ཀྱང་དོ་སྣང་བྱས་མ་མྱོང་། རྩྭ་སའི་འགན་གཙང་ལེན་བྱས་ཏེ་ས་འདི་བློ་ཡག་ཚང་ལ་ཐོབ་པ་ན། བློ་ཡག་གིས་ནམ་རྒྱུན་ས་འདིར་དོ་སྣང་བྱ་དགོས་བྱུང་། གཅིག་བྱས་ན་ཁོའི་སྙིང་ནད་དེ་ཡང་ས་འདི་ཁོ་ཚོང་གི་རྩྭ་སར་ཐེམས་པ་ནས་རིམ་གྱིས་སྙིང་ནད་ཀྱི་གཞི་གཏིང་བར་འདྲ། གང་ལྟར་རྩྭ་ས་འདི་ཁོ་ཚང་ལ་ཐེམས་པ་ནས་བློ་ཡག་གི་སྙིང་ནད་ཉིན་རེ་ནས་ཇེ་ཆེ་ནས་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་འདུག དེ་ཡང་མཐའ་དེད་ནས་བཤད་ན། རྩྭ་ས་འདི་རྩྭ་ས་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་དྲེད་མོང་དང་སྤྱང་ཀི་སོགས་གཅན་གཟན་གཏུམ་པོའི་རིགས་ཤིན་ཏུ་མང་། ནམ་རྒྱུན་བློ་ཡག་ཚང་གི་ནོར་ཕྱུགས་མང་པོ་ཞིག་གཅན་གཟན་དེ་དག་གི་འདོད་ཧམ་ལས་ཐར་ཐབས་དཀའ། དེའི་ཕྱིར་བློ་ཡག་གིས་མདང་དགོང་འཆར་གཞི་ལྟར། དེ་རིང་རྒྱ་མཐའ་ནགས་ཀྱི་འཕྲང་ལམ་དེར་ར་བ་སྐོར་དགོས་ཡོད། ཉི་འོད་རི་རྩེ་ནས་འཕགས་ཏེ་ཐག་ཚད་གཅིག་ཙམ་ཆོད་དུས། བློ་ཡག་གིས་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་པའི་ངང་ཅ་ལག་དག་ཡར་བསྒྲུགས་ཏེ་ལམ་དུ་ཆས་སོང་། རྒྱ་མཐའ་ནགས་གསེབ་ན“སྐག”ཅེས་པའི་སྒྲ་ཆེན་ཞིག་གྲག་བྱུང་། སྒྲ་ཆེན་དེ་ནི་གཞན་ཅི་ཡང་མ་རེད། བློ་ཡག་གིས་ནགས་ཚལ་བཅད་དེ་ཤིང་སྡོང་ས་རུ་འགྱེལ་པའི་སྒྲ་རེད། བློ་ཡག་གིས་ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་དང་ཁོ་ཚང་གི་འཚོ་བཞེས་ཀྱི་ཕྱིར་དུ་ད་ལྟ་རྒྱ་མཐའ་ནགས་ཀྱི་འཕྲང་ལམ་དེར་ར་བ་སྐོར་བཞིན་འདུག ཁོས་ཤིང་སྡོང་མང་པོ་བཅད་དེ་ཡལ་ག་དག་གིས་ར་བ་འཐེན་བཞིན་འདུག དེ་ནི་བློ་ཡག་གི་སྙིང་ནད་སྐང་བྱེད་ཡག་ཤོས་དེ་ཡིན། བློ་ཡག་གི་རྨི་ལམ་ཇི་འདྲའི་ཐིག་པོ་ཞིག་རེད་ཨང་། མདང་དགོང་ནམ་སྟོད་ལ་རྨིས་པའི་རྨི་ལམ་དེའི་དབང་གིས། ཡང་ན་སྔ་ལྟས་དེའི་དབང་གིས། བློ་ཡག་ཤིང་སྡོང་བཞིན་ས་རུ་འགྱེལ་སོང་། དྲེད་མོང་ཁྱུ་དང་ཁྱུ་བྱས་ཏེ་བློ་ཡག་གི་གདོང་པགས་བཤུ་བཞིན་འདུག དངོས་གནས་དྲེད་མོང་གཅན་གཟན་གཏུམ་པོའི་རིགས་འདི་དག་གི་གདུག་རྩུབ་མི་ཞིག་གི་བློ་ཡུལ་དུ་ཤོང་དཀའ་ཨང་། བློ་ཡག་གིས་ནུས་པ་གང་ཡོད་ཀྱིས་དྲེད་མོང་རྣམས་ལ་རྒོལ་ལན་བྱས་ནའང་།
མི་གཅིག་གིས་དྲེད་མོང་གཅིག་ལའང་དོ་ཟླ་མི་འོང་ན། མི་གཅིག་གིས་དྲེད་ཁྱུ་ཞིག་ལ་དོ་ཟླ་དེ་ལས་ཀྱང་ཡོང་མི་སྲིད། གཏན་ནས་མི་སྲིད། སྐབས་འདིར་བློ་ཡག་གི་སེམས་སུ་དྲན་འོང་བ་ནི་ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོ་རེད། ཁོས་ཆུང་མ་པདྨ་མཁའ་འགྲོར་ལན་གཅིག་འབོད་ན་བསམ་ཀྱང་། དབུགས་ཀྱང་རྔུབ་དཀའ་བས་སྐད་སྒྲ་ནི་འབྱིན་ག་ལ་ཐུབ་ཨང་། དེ་ལྟར་བློ་ཡག་སེམས་ཁྲལ་དང་བཅས། སྙིང་ནད་དང་བཅས། འགྱོད་གདུང་དང་བཅས་ཏེ་གཅིག་པུ་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའི་ཡུལ་དུ་ཆས་སོང་། དེ་དུས་བྱ་རྒོད་མང་པོ་བར་སྣང་ལ་རུབ་སྟེ་ལྡིང་སྐོར་བརྒྱབ་བྱུང་། ལྡིང་སྐོར་ཡང་ཡང་བརྒྱབ་རྗེས་བློ་ཡག་གི་བེམ་པོའི་མཐའ་རུ་བབས་བྱུང་། བྱ་རྒོད་རྣམས་ཀྱིས་སེར་སྣ་ཅི་ཡང་མེད་པར་བློ་ཡག་གི་མིག་དང་རྒྱུ་མ་དག་གང་སར་དྲུད་དེ་ཟོས་ཚར་རྗེས་ཞལ་ནག་བྲག་གི་རི་འབུར་དེ་ལས་ཡུལ་གཞན་དུ་འཕུར་སོང་། དེ་ནས་ཡུད་ཙམ་གྱིས་མུན་རུབ་སོང་། མུན་ཡོངས་སུ་རུབ་སོང་། །