འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་། མི་ཡུལ་གྱི་ཤམ་བྷ་ལ།

རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གཏམ། 

ལོ་95ཡི་ཡར་སྔོན་དུ། ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཁོངས་ཀྱི་ཨོ་སི་ཐྲི་ཡའི་མྱུལ་དཔྱད་པ་ཇོ་སི་ཧྥུའུ་བློ་ཁུ་ཉི་སྟེང་དུ་འབྱོར་ཞིང་། ཐེངས་དང་པོར་ཉི་སྟེང་གི་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་བཀོད་པ་འཛམ་གླིང་ཀུན་ལ་བསྒྲགས་ཤིང་། དབྱིན་ཇིའི་རྩོམ་པ་པོ་ཇེམ་སི་ཞི་ཨེར་ཏོན་གྱིས《ཡལ་བའི་གནམ་སའི་འབྲེལ་མཚམས》ཁྲོད་དུ“Shangri-La”ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་གསར་དུ་བཏོད། དུས་དེ་ནས་བཟུང་ཉི་སྟེང་མི་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་སྨོན་འཆོར་སའི་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་ཞིག་ཏུ་གྱུར།

2022ལོའི་ལོ་མཇུག །སི་ཁྲོན་གྱིས་དུས་ཐོག་ཏུ་ཉི་སྟེང་གྲོང་ཚོའི་མྱུར་སྐྱོབ་རང་བཞིན་གྱི་སྲུང་སྐྱོབ་སླར་གསོའི་ལས་དོན་འགོ་ཚུགས་ཏེ། ཞིང་ཆེན་དང་ཁུལ། རྫོང་། ཡུལ་ཤོག་དང་གྲོང་ཚོའི“དཔོན་ལྔ”དང་། ཆེད་མཁས་ཚོ་ཆུང་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཕྱོགས་ཁག་གི་མཐུན་སྦྱོར་འབད་བརྩོན་བརྒྱུད། ཟླ་བརྒྱད་ཀྱི་རིང་ལ་ཇུས་འགོད་ནན་མོ་དང་། ཟླ་ལྔའི་རིང་ལ་སྐུལ་འདེད་ནུས་ལྡན་བྱས་མཐར། ཉི་སྟེང་གི་ཤམ་བྷ་ལའི་དངོས་མང་བཤམས་སྟོན་ཁང་དང་། བློ་ཁུའི་ཁང་ཆུང་། དངོས་མིན་ཤུལ་བཞག་རིག་གནས་ཀྱི་རི་མོའི་བར་ཁྱམས། རོལ་དབྱངས་ལས་སྒྲུབ་ཁང་སོགས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཏེ། ཉི་སྟེང་གྲོང་ཚོ་གསར་པ་དེ་ཉིད་ཤམ་བྷ་ལའི་རིག་གནས་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་དུ་གྱུར་པར་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་རིམ་པའི་རྒྱལ་སྤྱི་ཅན་གྱི་གྲོང་ཚོའི་རྣམ་པ་ཐོག་མར་ཆགས་ཡོད།

ང་ཚོ་མཉམ་དུ་འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་དུ་སྐྱོད་དེ། ཤམ་བྷ་ལའི་འདས་པ་དང་ད་ལྟ་འཚོལ་བཞིན། ཉི་སྟེང་གི་མཛེས་སྡུག་ཉམས་སུ་མྱོང་།

བློ་ཁུ་དང་ཤམ་བྷ་ལའི་བར་གྱི་གཏམ་རྒྱུད།

ཤམ་བྷ་ལ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ནང་གི་དག་ཞིང་ཞེས་པའི་མིང་ཚབ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟ་འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་ཤམ་བྷ་ལའི་མིང་ཚབ་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད། རང་བྱུང་ཁམས་ཆེན་མོའི་རྨད་བྱུང་བཟོ་བཀོད་ལས་འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་གི་ལྷ་ཡི་ཆོ་འཕྲུལ་ལྟ་བུའི་ལྗོངས་ཁམས་བསྐྲུན་ཏེ། འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་སྤྱན་རས་གཟིགས། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་སོགས་ཀྱི་གནས་རི་དང་གཙང་ཆབ་སྔོན་མོ་ལས་འཛམ་གླིང་ས་གནས་སོ་སོའི་མི་རྣམས་བུང་བའི་ཚོགས་བཞིན་བཀུག་དང་འགུག་བཞིན་ཡོད།

འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་འདི་འཛམ་གླིང་གིས་ངོ་ཤེས་པར་གཏམ་རྒྱུད་སྙན་མོ་ཞིག་ཡོད་ཅིང་། གཏམ་རྒྱུད་འདི་བློ་ཁུ་ཞེས་པའི་ཨ་རི་པ་ཞིག་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད།

ཇོ་སི་ཧྥུའུ་བློ་ཁུ་ནི་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཁོངས་ཀྱི་ཨོ་སི་ཐྲི་ཡ་པ་ཞིག་སྟེ། མྱུལ་དཔྱད་པ་དང་རྩི་ཤིང་རིག་པ་བ། མིའི་རིགས་རིག་པ་བ་ཞིག་ཡིན། 1922ལོའི་ཟླ་2པར། ཨ་རིའི་ཞིང་ལས་པུའུ་ཡི་བཀའ་མངགས་ལྟར་བློ་ཁུ་འབར་མ་བརྒྱུད་དེ་ཀྲུང་གོའི་ཡུན་ནན་དུ་ནད་དུག་འགོག་པའི་ཤིང་འབྲས་པན་ལིའི་ཤིང་སོན་འཚོལ་དུ་སླེབས་པ་དང་། ལོ་དེར། བློ་ཁུ་ཡིས་གོ་ཐོས་སུ་འཕྲེད་རྒྱུག་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ཟབ་སར་ཤམ་བྷ་ལ་མུ་ལི་ཞེས་པའི་ལྐོག་གྱུར་གྱི་བླ་མའི་རྒྱལ་ཁམས་ཤིག་ཡོད་དེ། གནས་དེའི་ཡུལ་ལྗོངས་མཛེས་ཤིང་གསེར་གྱི་གཏེར་ཁ་འཛོམས་པས། དེར་མྱུལ་དཔྱད་ཐེངས་གཅིག་འགྲོ་བའི་འདུན་པ་སྐྱེས།

1928ལོའི་ཟླ་6པར། མུ་ལི་རྒྱལ་པོའི་མཐུན་རྐྱེན་འོག །བློ་ཁུ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནགས་ཚལ་དང་རི་བོ། སྤང་ཐང་བརྒལ་ནས་གངས་དཀར་གླིང་ས་ཁུལ་དུ་སླེབས་ཤིང་ཉི་སྟེང་ནས་དངོས་སུ་མཇལ་འཛོམས་བྱུང་། བློ་ཁུ་ཡིས་ཐེངས་དེའི་རྟོག་ཞིབ་ལ་ཆེས་གསང་ཉམས་དོད་ཅིང་མྱུལ་དཔྱད་རིན་ཐང་ལྡན་པའི་འགྲུལ་བཞུད་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཤིང་། པར་ལེན་པ་དང་མྱུལ་དཔྱད་པ་དག་ལ་མཚོན་ན་འཛམ་གླིང་ཧྲིལ་པོར་འདི་འདྲའི་མཛེས་ལྗོངས་ལྟ་ན་སྡུག་པ་གང་ན་འདུག་ཅེས་བསྔགས་བརྗོད་གནང་བ་རེད།

1928ལོའི་ཟླ་8པར། བློ་ཁུ་ཡི་མྱུལ་དཔྱད་རུ་ཁག་སླར་ཡང་ཉི་སྟེང་ས་ཁུལ་དུ་རྟོག་ཞིབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཐེངས་དེར་བློ་ཁུ་ཡིས་འཇམ་པའི་དབྱངས་གནས་རིའི་པར་བླངས་པ་རེད།

བློ་ཁུ་ཐེངས་གཉིས་ལ་གངས་དཀར་གླིང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་གནས་སུ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་པ་དེས་རྐྱེན་གྱིས་ཁོང་རང་འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་ནས་ཡུལ་དེའི་འཚོ་བའི་ནང་ཟབ་ཞུགས་བྱས་ཤིང་མཐོང་ཐོས་ཡིག་ཐོག་ཏུ་ཕབ་པའི་ནུབ་གླིང་པ་ཐོག་མར་གྱུར།

བློ་ཁུ་ཐེངས་གཉིས་ལ་ཉི་སྟེང་དུ་རྟོག་ཞིབ་ཕེབས་རྗེས་ཀྱི་ལོ་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ། ཨ་རིའི《རྒྱལ་ཁབ་ས་ཁམས》དུས་དེབ་ཐོག་གངས་དཀར་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་སྐོར་གྱི་རྩོམ་དང་པར་རིས་བཀོད་དེ། གནས་དེ་ནི་ལྷ་ཡུལ་གྱི་ཞིང་ཁམས་དང་མི་ཡུལ་གནས་མཆོག་རེད་ཅེས་པའི་བསྟོད་པའི་ཚིག་རྒྱན་བྲིས་ཤིང་། དབྱིན་ཇིའི་རྩོམ་པ་པོ་ཇེམ་སི་ཞི་ཨེར་ཏོན་གྱིས་བློ་ཁུ་ཡི་རྩོམ་ཡིག་ལ་གཞིར་བཞག་སྟེ་སྒྲུང་གཏམ《ཡལ་བའི་གནམ་སའི་འབྲེལ་མཚམས》གསར་རྩོམ་བྱས་པར་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཁྲོད་ཀྱི་ཤམ་བྷ་ལའི་དག་ཞིང་ཞེས་པའི་མིང་ཚིག་དང་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་ཏེ། དབྱིན་ཡིག་གི“Shangri-La”ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེ་ཐོག་མར་བཏོད། སྒྲུང་གཏམ་དུ་འདབ་པའི་གཞིས་ཁུལ་ཞེས་པ་དེ་ནི་ཤམ་བྷ་ལ་ཆེ་བའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་དཔེ་ཆ་དེར་གསལ་པོར་བཏོན་པའི་ས་མིང་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང་། སྒྲུང་གཏམ་དུ་ཞིབ་བརྗོད་བྱས་པའི་འབྲོག་པའི་ཡུལ་ཁམས་ལྷིང་འཇགས་དེ་ནུབ་གླིང་པའི་སེམས་ཀྱི་གཞིས་ཁྱིམ་དུ་གྱུར་ཞིང་། དེར་མཐུད་གོ་ལ་ཧྲིལ་པོར་ཤམ་བྷ་ལ་འཚོལ་བའི་ཚ་རླབས་དྲག་པོར་འཕྱུར་བ་དང་། གནས་འདིའང་ཉེ་བའི་ལོ་བརྒྱའི་རིང་གི་མི་རྣམས་ཀྱི་བློ་ཁ་ཕྱོགས་སར་གྱུར།

ཤམ་བྷ་ལ་ཞེས་པ་གོ་ལ་ཧྲིལ་པོར་མིང་དུ་གྲགས་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་བགྲང་བྱ་བརྒྱ་ལ་ཉེ་ཞིང་།

ཤར་ནུབ་གླིང་གི་མི་རྣམས་ཉི་སྟེང་དུ་ཁམ་བུའི་སྐྱེད་ཚལ་དང་སེམས་ཀྱི་དག་ཞིང་འཚོལ་བའི་འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་ལམ་དུ་ཆས་པ་རྒྱུན་མ་ཆད། ཆེད་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བློ་ཁུ་དང་ཉི་སྟེང་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཀྱང་མཚམས་བཞག་མ་མྱོང་། མྱུལ་དཔྱད་པ་དང་ཁང་ཕྱིའི་ལུས་རྩལ་དགའ་ཞེན་པ་མང་པོས་ཕན་ཚུན་དཔེ་ལྟ་བྱས་ནས་བློ་ཁུའི་ལམ་ཐིག་བགྲོད་ནས་སྔོན་སྐྱོད་པ་དེ་ཉིད་ལ་གུས་འདུད་ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཉི་སྟེང་ནི་ཤར་ཕྱོགས་དང་ནུབ་གླིང་གི་བསམ་པའི་ཁྱིམ་གཞིས་ལ་རེ་ཞིང་སྙེག་པའི་འདྲེས་མཚམས་སུ་གྱུར་ཞིང་། 1973ལོར། ཀྲུང་གོའི་ཚན་རིག་གླིང་ཁྲེང་ཏུའུ་སྐྱེ་དངོས་སུའོ་ཡི་དབྱིན་ཁའེ་ཕུའུ་སོགས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་མི་སྣས་ཉི་སྟེང་དུ་རྩི་ཤིང་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་པ་ནི་ཀྲུང་གོའི་ཚན་རིག་ལས་དོན་པ་ཐོག་དང་པོར་ཉི་སྟེང་དུ་ཕྱིན་པ་རེད།

འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་ནི་ཡུལ་ལྗོངས་མཛེས་ཤིང་གདོད་མའི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་དང་ཤམ་བྷ་ལའི་རིག་གནས་མཉམ་དུ་འདྲེས་ཏེ། རང་བྱུང་ཁམས་དང་མི་ཆོས་རིག་གནས་ཕན་ཚུན་གཅིག་འདྲེས་གཅིག་བརྟེན་དུ་ཆགས། ད་ལྟ། འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་གི་མཛེས་ཉམས་དེ་སྤྱི་ཚོགས་ཀུན་གྱིས་བརྒྱུད་བསྒྲགས་དང་ཁྱབ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། ཡུལ་སྐོར་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་དང་བ་འདྲེན་སར་གྱུར་འདུག །

རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱེད་ས་ཁུལ་གསར་པ།

འདབ་པ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་རིང་ཞིང་། གནས་དེ་ནས་ཕན་རོགས་གནའ་ཤུལ་གསར་རྙེད་བྱུང་བས། འདབ་པ་ས་ཁུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ནི་རྡོ་ཆས་རྙིང་མའི་དུས་རབས་བར་དུ་དེད་ཆོག་པ་ར་སྤྲོད་བྱས་ཡོད། གནས་དེ་རུ་མཐོ་ཞིང་བརྗིད་པའི་གངས་རི་དང་། དོག་ཅིང་གཟར་བའི་གྲོག་རོང་། དྲག་ཅིང་མགྱོགས་པའི་གཙང་པོ། ལྷིང་ཞིང་འཇགས་པའི་མཚེའུ། ཡངས་ཤིང་ཆེ་བའི་རྩྭ་ཐང་། རྫུབས་ཤིང་སྟུག་པའི་ནགས་ཀླུང་སོགས་ཡོད།

འདབ་པ་ནི་ཀྲུང་གོའི་ཤམ་བྷ་ལ་ཆེ་བའི་ཡུལ་སྐོར་གྱི་ལྟེ་བའི་ས་ཁུལ་ཡིན་ལ། “མཐོན་མཐིང་གོ་ལའི་མཇུག་མཐའི་གནས་མཆོག”ཅེས་པའི་མཚན་སྙན་ལྡན་པར་མ་ཟད། མི་རྣམས་ཀྱིས་དྲི་ཟའི་ཡུལ་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་། པར་ལེན་ལ་དགའ་བའི་སྐྱེ་བོ་ཚོའི་དག་ཞིང་དུ་གྲུབ།

དེ་ལས་ཆེས་མཚན་སྙན་ཆེ་བའི་ཉི་སྟེང་ནི་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཉམས་དགའ་ཞིང་། བརྗིད་ཅིང་རྔམ་པའི་གངས་དཀར་ལྷུན་པོ་དང་། ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྤང་ལྗོངས། ཚོན་མདངས་རྣམ་པ་བཀྲ་བའི་ནགས་ཀླུང་། དྭངས་ཤིང་གཙང་བའི་མཚེའུ། སྐྱེ་དངོས་རིགས་200ལྷག་ཡོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཡིད་སྨོན་འཆོར་བའི་བག་ཡངས་ཀྱི་འཚོ་བ་སོགས་གངས་ལྗོངས་ས་མཐོའི་ཆེས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་བྱ་དངོས་ཅི་ཅོག་མ་གྲོས་གཅིག་ཏུ་འཛོམས་པ་ལྟར་སྣང་།

འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་མཛེས་ལྗོངས་ནི་འདབ་པ་རྫོང་ཤམ་བྷ་ལའི་གྲོང་རྡལ་ཉི་སྟེང་གྲོང་པའི་མངའ་ཁོངས་སུ་གནས་ཤིང་། གངས་རིའི་འདབས་ཀྱི་ཉི་སྟེང་གྲོང་པ་ལས་མིང་ཐོགས་པ་རེད། ཉི་སྟེང་ནི“ཉི་མའི་སྟེང་”ཞེས་པའི་ནང་དོན་དང་། ཡང་འགའ་རེས“ལྷ་བཞུགས་ཡུལ་གྱི་གྲོང་པ་ཆུང་ཆུང་”ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད།

སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་རིམ་པ་སོ་སོའི་སྲིད་གཞུང་དང་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གི་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་འོག །འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་ནི་2001ལོའི་ཟླ་6པར་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཁུལ་གྱི་མིང་བཏགས་ཆོག་མཆན་གནང་། 2003ལོའི་ཟླ་7པའི་ཚེས་10ཉིན། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སློབ་གསོ་ཚན་རིག་རིག་གནས་རྩ་འཛུགས་མི་དང་སྐྱེས་དངོས་ར་སྐོར་ལག་བསྟར་ཁང་གིས་ཕེ་རིས་སུ་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཐོག །ཉི་སྟེང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་MABསྲུང་སྐྱོང་འཆར་འགོད་དུ་བཅུག་པ་དང་།

ཉི་སྟེང་དངོས་སུ་འཛམ་གླིང་གི་མི་དང་སྐྱེ་དངོས་ར་སྐོར་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་དྲ་བའི་ནང་ཚུད་པ་རེད། 2005ལོའི་ཟླ་10པར། ཉི་སྟེང་《ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་ཁབ་ས་ཁམས》ཀྱིས“ཀྲུང་གོའི་ཆེས་མཛེས་པའི་རི་བོ་གྲགས་ཅན་བཅུའི”ནང་དུ་བདམས། 2018ལོར“སི་ཁྲོན་མངའ་ཁོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ཚོང་འགྲེམ་ཁྱབ་སྤེལ་བྱ་དགའ”ཐོབ་པར་མ་ཟད། “གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་ཀྲུང་གོ་བའི་ལོ་འཁོར་གྱི་འདྲ་པར་ལེན་ས་ཆེས་ལེགས་པའི་གནས་བཅུ”རུ་བདམས། 2019ལོའི་ཟླ་4པར། ཞིང་ཆེན་ནང་ཁུལ་ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་བྱ་དགའ“གསེར་གྱི་དོམ་ཁྲ”ཡི་གཟི་བརྗིད་མཚན་སྙན་བླངས། 2020ལོའི་ཟླ་12པའི་ཚེས་29ཉིན། འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་དངོས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་5Aརིམ་པའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་གྱུར།

རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་ཐད། འོད་སྣང་འཚེར་ཞིང་གཏིང་ཟབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་ཀྱི་ནང་དོན་ཡོད་པས། མཚར་སྡུག་འོད་སྟོང་ལྷག་ཏུ་འཕྲོས། འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་ནི་སྣ་མང་རིག་གནས་ཞི་མཐུན་མཉམ་གནས་ཀྱི་ས་ཆ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། དེ་རུ་གཏིང་ཟབ་པའི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་དང་། ངོ་མཚར་བའི་ཆོས་ལུགས་རིག་གནས། དཔངས་མཐུག་པའི་གནས་རི་དང་བླ་མཚོའི་རིག་གནས། ནང་དོན་གཏིང་ཟབ་པའི་ཁམས་པའི་རིག་གནས། ཚོན་མདངས་རྣམ་པ་བཀྲ་བའི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས། ཐུན་མིན་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་བོད་ཀྱི་སྡོད་ཁང་། གཞན་ཡང་། རི་མོ་དང་པར་རྐོས། འཇིམ་བཟོ། བཟོ་སྐྲུན། རྫ་བཟོ། གྱོན་གོས་སོགས་སྣ་མང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་མངོན་ཡོད་པས། དེ་ནི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་བང་མཛོད་ཡིན་པར་མ་ཟད། ཀྲུང་གོ་དང་ཐ་ན་འཛམ་གླིང་རིག་གནས་རྗེས་ཤུལ་ཁྲོད་ཀྱི་གཅེས་ནོར་ཡིན། གནས་འདིའི་མི་རྣམས་ལས་ལ་བརྩོན་ཞིང་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པས། མཛེས་སྡུག་རྣམ་པ་བཀྲ་བའི་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་རི་མོ་བྲིས་ཡོད།

མིག་སྔར། འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་གིས་སྔར་ལྟར“མགྲོན་པོ་བསུ་བ། མགྲོན་པོ་སྣེ་ལེན། མགྲོན་པོ་སྤྲོ་བ”བཅས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱེད་བཞིན། ཡུལ་སྐོར་ཚོང་རྟགས་འཛུགས་སྐྲུན་དམ་དུ་བཟུང་པ་དང་། ཡུལ་སྐོར་ཞབས་ཞུའི་ཆུ་ཚད་རིམ་སྤར་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྐྱེ་ཁམས་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་གྱི་དམིགས་འབེན་ས་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ནས། ལྗོངས་ཁུལ་མང་ཚོགས་ལ་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཁེ་སྤོགས་མཉམ་རོལ་བྱེད་བཅུག་བཞིན་ཡོད། “བློ་ཁུའི་ཁང་ཆུང་”ལེགས་བཅོས་དང་“བློ་ཁུའི་ཁང་ཆུང་”འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ནས། འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་གིས་ཞིང་ཆེན་གྱི་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་ཏང་གི་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་བསྟན་པའི“འདབ་པའི་ཐུན་མིན་གྱི་གནམ་རིག་ཚན་ཞིབ་དང་། གངས་རིའི་སྐྱེ་ཁམས། བསྐལ་པ་ཡ་ཐོག་གི་རིག་གནས་སོགས་ཐོན་ཁུངས་མཐའ་དག་གཅིག་གྱུར་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ནས། རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱེད་ས་ཁུལ་གསར་པ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི”དགོངས་དོན་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་གཏིང་ཟབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད།

འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་ལ་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱེད་ས་ཁུལ་གསར་པ་འགྱུར་བའི་ནུས་ཤུགས་འདང་ངེས་ལྡན་ནོ། ། 

ཉི་སྟེང་གྲོང་ཚོའི་འཕོ་འགྱུར་གླེང་བ།

ཉི་སྟེང་ནི་བློ་ཁུ་རྟོག་ཞིབ་ཏུ་སླེབས་པ་ནས་འཛམ་གླིང་ལ་སྐྱོད་པའི་སྒོ་མོ་ཕྱེ་བ་དང་། དབྱིན་ཇིའི་རྩོམ་པ་པོ་ཇེམ་སི་ཞི་ཨེར་ཏོན་གྱིས《ཡལ་བའི་གནམ་སའི་འབྲེལ་མཚམས》ཞེས་པའི་སྒྲུང་གཏམ་གསར་རྩོམ་བྱས་པ་ནས། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་གི་ཉི་སྟེང་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཁུལ་སྲུང་སྐྱོབ་རང་བཞིན་གྱི་གསར་སྤེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་ནུས་ལྡན་བྱས་པ་བརྒྱུད། འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་དུ་འཛམ་གླིང་ཕྱོགས་ཀུན་གྱི་མི་རྣམས་བུང་བའི་ཚོགས་བཞིན་བཀུག་པར་མ་ཟད། ད་ལྟ། ཉི་སྟེང་གིས་སླར་ཡང་བྱ་དངོས་གསར་པ་ཞིག་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ཀྱི་སྤྱན་ལམ་དུ་དྲངས་ཡོད།

བློ་ཁུའི་ཁང་ཆུང་མི་འགྱུར་ལྷུན་གྱིས་ཆགས།

སྟོན་ཟླ་བཅུ་པར། མཚོ་སྐོང་དགོན་དུ་བློ་ཁུའི་ཁང་ཆུང་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་མཐོང་བྱུང་། རྒྱུས་ལོན་བྱས་པ་ལྟར་ན། བློ་ཁུའི་ཁང་ཆུང་ནི་སི་ཁྲོན་རིག་གནས་ཁྱབ་སྤེལ་ཚད་ཡོད་སྤྱི་གཉེར་ཁང་གིས་བཟོས་ཤིང་། ཉི་སྟེང་གྲོང་ཚོའི་སྲུང་སྐྱོབ་སླར་གསོའི་མི་ཆོས་རིག་གནས་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། ཐོག་དང་པོར་འགྲེམ་སྟོན་གྱི་རྣམ་པའི་སྒོས་དངོས་རྫས་དང་པར་རིས། ཚད་ལྡན་ཡིག་ཚགས། ཆུང་བཟོས་ཡུལ་དངོས་སོགས་བརྒྱུད་ནས་བློ་ཁུ་དང་ཉི་སྟེང་བར་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་བརྒྱུད་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་གསེད་སྒྲིག་བྱས་འདུག

བློ་ཁུའི་ཁང་ཆུང་ནི་མཚོ་སྐོང་དགོན་པའི་ནང་གི་སྔོན་ཆད་བློ་ཁུས་གནས་ཚང་བཅའ་མྱོང་བའི་ཐོག་བརྩེགས་གཉིས་ཅན་གྱི་བོད་ཁང་ཞིག་བཟོ་བཅོས་བྱས་པ་དང་། ཐོག་རྩེག་དང་པོར“ཉི་སྟེང་དང་བློ་ཁུ”ཞེས་པ་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས། དུས་ཚོད་ནང་བཞིན་ངོ་མཚར་བའི་གངས་རིའི་ལྗོངས་དང་འཕྲད་པ་དང་ཤམ་བྷ་ལ་འཚོལ་བ། དག་ཞིང་གི་གཞིས་ཁྱིམ་སོགས་ཀྱི་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོའི་སྡེ་ཚན་དུ་ཕྱེ་འདུག །འགྲེམ་ཁང་དུ་པར་རིས་ཁག་ཅིག་དང་བློ་ཁུའི་ཉིན་ཐོ་ལག་བྲིས་མ། བློ་ཁུ་དང་མུ་ལི་རྒྱལ་པོའི་བར་གྱི་འཕྲིན་ཡིག་སོགས་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་ཡིག་ཚགས་བཤམས་ཡོད་ལ། དེ་དག་གིས་བློ་ཁུ་ཡུན་ནན་ནས་མུ་ལི་དང་། དེ་ནས་འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་དུ་མྱུལ་དཔྱད་རྟོག་ཞིབ་ཕྱིན་པའི་ལམ་ཐིག་གསལ་པོར་མངོན་འདུག

འགྲེམ་ཁང་ཇུས་འགོད་རུ་ཁག་གིས་མཚམས་སྦྱོར་བྱས་པ་ལྟར་ན། འགྲེམ་དངོས་ཁྲོད་ཀྱི་བློ་ཁུ་མུ་ལི་ནས་གངས་དཀར་གླིང་སྟེ་ཉི་སྟེང་དུ་ཕྱིན་པའི་ཡུལ་སྐོར་བརྒྱུད་རིམ་གྱི་ཉིན་ཐོ་ལག་བྲིས་བསྐྱར་པར་མ་དེ་ཤིན་ཏུ་རིན་ཐང་ལྡན་ཞིང་། མ་ཡིག་དབྱིན་ཇིའི་ཨེ་ཏིང་པའོ་རྒྱལ་པོའི་རྩི་ཤིང་གླིང་དུ་ཉར་ཚགས་བྱས་ཡོད་ལ། ཡིག་ཚགས་འདི་སི་ཁྲོན་ནས་ཐེངས་དང་པོར་ཡོངས་བསྒྲགས་འགྲེམས་སྟོན་བྱས་པ་རེད་ཟེར།

དེ་བས་ད་དུང་ཉི་སྟེང་ལྗོངས་རྒྱུའི་པར་ལེན་ས་ཚིགས་ཇུས་འགོད་བྱས་ཡོད་ལ། 1928ལོར་བློ་ཁུ་ཉི་སྟེང་དུ་སླེབས་སྐབས་སུ་པར་དུ་བླངས་པའི་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་། 2013ལོར་ཆེས་ཐོག་མར་ཉི་སྟེང་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཁུལ་འཛུགས་པར་འབོད་སྐུལ་བྱས་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཚན་རིག་གླིང་ཁྲེང་ཏུའུ་སྐྱེ་དངོས་ཞིབ་འཇུག་སུའོ་ཞིབ་འཇུག་པ་དབྱིན་ཁའེ་ཕུའུ་ཡིས་པར་དུ་བླངས་པའི་འཇམ་པའི་དབྱངས། 2023ལོར་སི་ཁྲོན་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་གྱི་གསར་འགོད་པ་ཐེན་ཝེ་ཡིས་པར་དུ་བླངས་པའི་འཇམ་པའི་དབྱངས་བཅས་དུས་སྐབས་གསུམ་གྱི་གནས་རི་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱི་པར་བཤམས་འདུག

བློ་ཁུའི་ཁང་ཆུང་གི་ཐོག་རྩེག་གཉིས་པར་བློ་ཁུའི་ཟིན་བྲིས་དང་རྩོམ་ཡིག་སོགས་ལ་གཞིགས་ནས་བློ་ཁུ་མཚོ་སྐོང་དགོན་ནས་ཞག་སྡོད་བྱས་པའི་འཚོ་བ་དང་སྣང་བརྙན་བཟོས་འདུག

བློ་ཁུའི་ཟིན་བྲིས་ལ་གཞིགས་ནས་མགྲོན་ཁང་དང་ཇ་ཁང་། ངལ་གསོ་དང་ལས་སྒྲུབ་བྱ་གནས། མཆོད་ཁང་སོགས་བཟོས་ཤིང་། ཤིང་གི་མལ་ཁྲི་དང་ཟངས་དེམ། ས་རྫ་སོགས་ཀྱི་ཅ་དངོས་རྙིང་པ་འབོར་ཞིག་གིས་སྐབས་དེའི་བོད་ཀྱི་འཚོ་བའི་སྣང་བརྙན་མངོན་ཐུབ།

ཁང་པའི་ཕྱི་རོལ་ན་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཉི་སྟེང་ལ་རྒྱང་ལྟ་འཕེན་ཅེས་པའི་ལྗོངས་རྒྱུའི་སྟེགས་བུ་བསྐྲུན་ཞིང་། ཡུལ་སྐོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་དེ་ནས་བློ་ཁུ་ནང་བཞིན་བློ་ཁུས་གཟིགས་མྱོང་བའི་མཛེས་ལྗོངས་ལོངས་སུ་སྤྱད་ཆོག

སྔོན་ཆད་ཀྱི་ལྷིང་འཇགས་གྲོང་ཚོ་ཆུང་ངུ་དེ་ད་ལྟ་དུད་ཁྱིམ་གཅིག་གཉིས་ནས་དུད་ཁྱིམ་བཅུ་ཕྲག་ཏུ་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་ཞིང་། གངས་རིའི་ར་བས་བསྐོར་བའི་གནས་འདི་ན་སྟར་ཕྲེང་བསྒྲིགས་འདུག

ཞི་ཨེར་ཏོན་གྱིས《ཡལ་བའི་གནམ་སའི་འབྲེལ་མཚམས》ཞེས་པའི་སྒྲུང་གཏམ་ནང་དུ་བོད་རིགས་སྡོད་ཁང་གི་ནང་ནི་ཀྲུང་དབྱང་དྲོད་འདོན་མ་ལག་དང་དེང་རབས་ཅན་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་བཀོད་ཡིན་ཏེ། སྒེའུ་ཁུང་གི་ཕྱི་རོལ་ནི་མཐིང་མདོག་འོད་འཕྲོ་བའི་གངས་རི་དང་་་་་་་ཞེས་བྲིས་ཡོད་དེ། འདི་ནི་གདོད་མའི་རྣམ་པ་དང་དེང་རབས་ཅན་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་བ་ཞིག་མཚོན་ཞིང་། ཉི་སྟེང་གྲོང་ཚོའི་སྐོར་ཐེངས་འདིའི་སྲུང་སྐྱོབ་སླར་གསོའི་རྣམ་གྲངས་ནི་སྒྲུང་གཏམ་གྱི་ནང་དོན་ལྟར་བཟོས་པ་རེད། ད་ལྟའི་ཉི་སྟེང་གྲོང་ཚོ་ནི་རྣམ་པ་གསར་པའི་ཐོག་ནས་འཛམ་གླིང་རིམ་པའི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་གྱི་ཚབ་མཚོན་ས་གནས་སུ་བསྐྱོད་བཞིན་མཆིས།

མཚོ་སྐོང་དགོན་གྱི་འགྲམ་དུ་ཨོ་སི་ཐྲི་ཡ་ནས་ཆེད་དུ་འདྲེན་པའི་མོན་ཆ་རའི་མྱུ་གུ་དྲུག་སྐྱེ་སྟོབས་ཀྱིས་དཔལ་འབར་བཞིན་འདུག །སྔོན་ཆད། བློ་ཁུ་ཡིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྩི་ཤིང་དངོས་དཔེ་ནུབ་གླིང་དུ་ཁྱེར་ཞིང་། ད་ལྟ། ནུབ་གླིང་གི་མོན་ཆ་ར་ཉི་སྟེང་དུ་འདེབས་འཛུགས་བྱས་ཡོད། འདི་ནི་ད་ལྟའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་ཡོན་གྱི་སྤེལ་རེས་དང་འགྲོ་འོང་འོག །ཤར་ནུབ་རིག་གནས་མཉམ་འདྲེས་བྱས་པའི་གནས་འདི་ནས་མི་དང་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་འཆམ་མཐུན་ཁྱིམ་གཞིས་མཉམ་སྐྲུན་བྱས་ཡོད།

ཤམ་བྷ་ལའི་རིག་གནས་དངོས་མང་བཤམས་སྟོན་ཁང་སྒོ་ཕྱེས།

གངས་རིའི་འདབས་སུ་ཆགས་པའི་བོད་གྲོང་གི་དཀྱིལ་ན། བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་དུང་དཀར་གྱི་གཟུགས་སུ་གྲུབ་པའི་ཤམ་བྷ་ལའི་རིག་གནས་དངོས་མང་བཤམས་སྟོན་ཁང་དེ་གནས་ཆེན་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་སྲུང་མ་བཞིན་འགྱིང་ངེར་བཞེངས་འདུག

ཉི་སྟེང་གྲོང་ཚོའི་སྲུང་སྐྱོབ་སླར་གསོའི་རྣམ་གྲངས་འཛུགས་སྐྲུན་དང་འཛམ་གླིང་རིམ་པའི་ཡུལ་སྐོར་དམིགས་ས་སྐྲུན་པའི་ནང་དོན་གལ་ཆེན་གྱི་གྲས་ཤིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། མཚོ་འཕགས་སྨི་3900རུ་ཆགས་པའི་བཤམས་སྟོན་ཁང་དེ་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་པ་ལས་འདབ་པའི་ཉི་སྟེང་གི་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་མི་ཆོས་རིག་གནས་ཀྱི་ལས་རྣམ་ཁ་གསབ་བྱས་པ་དང་། བཤམས་སྟོན་ཁང་དུ་འགྲེམས་སྟོན་བྱས་ཡོད་པའི་ཐང་ག་དང་རིག་དངོས། ངོ་བཤུས་ཤོག་ལྷེ། པར་རིས། དཔེ་དེབ་སོགས་ཀྱི་འགྲེམ་རྫས་70ལྷག་གི་ཤར་ནུབ་མཉམ་འདྲེས་ཀྱི་དངོས་རྫས་ལས་ཤམ་བྷ་ལའི་དག་ཞིང་སླར་ཡང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་ལམ་དུ་དྲངས།

བཤམས་སྟོན་ཁང་དུ་ཕྱིན་པ་ན། དཀར་སེར་དམར་ནག་སོགས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་སྡོད་ཁང་གི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཚོན་མདངས་གཙོ་བོ་དེ་དག་དེང་རབས་ཅན་གྱི་འགྲེམ་སྟོན་ཇུས་འགོད་དང་གཅིག་ཏུ་སྡེབ་ནས། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་ཉམས་ཕྱུག་པའི་མཛེས་དཔྱད་ཀྱི་བར་སྟོང་ཞིག་བསྐྲུན་ཞིང་། གླེང་གཞིའི་ལེའུ“མི་ཡུལ་གྱི་དག་ཞིང་ཤམ་བྷ་ལ”དང་“ལོ་རྒྱུས་རྒྱུན་རིང་བའི་ཤམ་བྷ་ལ”“ཁ་ཐག་ཉེ་བའི་ཤམ་བྷ་ལ”“རྟག་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱི་ཤམ་བྷ་ལ”བཅས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་གསུམ་དུ་ཕྱེ་སྟེ་ཤམ་བྷ་ལའི་རིག་གནས་འཚོལ་ཞིབ་ཀྱི་འགྲུལ་བཞུད་ལ་མྱོང་རོལ་བྱ་ཐུབ།

གླེང་གཞིའི་ཁྲོད་དུ། གསར་རྩོམ་ཐང་ག《ཤམ་བྷ་ལའི་རི་མོ》དང་མིང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ཆིའུ་དབྱིང་གི་བརྩམས་ཆོས《ཁམ་བུའི་སྐྱེད་ཚལ》བསྐྱར་པར་མ་དང་། དེ་མིན་ནུབ་གླིང་གི《མཐོ་རིས་དགའ་ཚལ》ཞེས་པའི་སྣུམ་ཚོན་རི་མོ་བཅས་ནི་ལྷག་ཏུ་མིག་དབང་འཕྲོག་ཅིང་། རིག་གནས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་མི་འདྲ་བའི་ཁྲོད་དུ་མི་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཡུལ་དག་ཞིང་ལ་བཅངས་བའི་ཐུན་མོང་གི་རེ་བ་མཚོན་འདུག

འགྲེམ་སྟོན་རུ་ཁག་གི་ཁོངས་མི། སི་ཁྲོན་སློབ་ཆེན་ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་སུའོ་ཡི་ཞིབ་འཇུག་པ་ཀྲང་ཁྲང་ཧུང་གིས་བཤད་རྒྱུར། འགྲེམ་སྟོན་ཇུས་འགོད་ཐད་ནས་ང་ཚོས་ཤར་ནུབ་གླིང་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཐུན་མོང་འཚོལ་སྙེག་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁམ་བུའི་སྐྱེད་ཚལ་དང་མཐོ་རིས་དགའ་ཚལ། དེ་མིན་ཤམ་བྷ་ལའི་དག་ཞིང་བཅས་ཀྱི་ཐད་ནས་འགོ་བཟུང་ནས། གནའ་ནས་ད་ལྟའི་བར་མི་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་བསམ་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་རེ་སྙེག་བྱས་ཚུལ་ཞིབ་གསེད་དང་། མིའི་རིགས་ཀྱི་ལས་དབང་ཐུན་མོང་ཚོགས་པའི་བསམ་གཞིགས་དང་འཚོལ་ཞིབ་ལ་བློ་སྒོ་འབྱེད་པ་དེ་ཡིན།

རྒྱུས་ལོན་བྱས་པ་ལྟར་ན། ཉི་སྟེང་གྲོང་ཚོའི་སྲུང་སྐྱོབ་སླར་གསོའི་ཁྲོད། ཉི་སྟེང་གི་དངོས་མང་བཤམས་ཁང་གཙོ་བྱས་ཏེ། བློ་ཁུའི་ཁང་ཆུང་དང་།

ཉི་སྟེང་གི་ཚོན་རིས་ཀྱི་བར་ཁྱམས། དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་མྱོང་ཚོར་ལྟེ་གནས（ཐང་ག་འབྲི་བཞེངས་དང་བོད་ཤོག་བཟོ་བ། ནོར་ལུག་པགས་པའི་ལག་ཤེས་བཟོ་ལས་སོགས་ཀྱི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ལ་མྱོང་རོལ་བྱེད་པ）དང་། ཉི་སྟེང་གི་གཞས་མ་གཏམ་དང་ལ་གླུ་སོགས་ཀྱི་རོལ་མོའི་རིག་གནས་མྱོང་རོལ་བྱ་ཆོག་པའི་རོལ་མོའི་ཆང་ཁང་སོགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་མཉམ་འདྲེས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཁག་ཅིག་གིས་ཉི་སྟེང་གི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བང་མཛོད་སྔོག་འདོན་ཟབ་མོ་བྱས་ནས། ལོ་རྒྱུས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འབྱུང་ཁུངས། མི་རིགས་ཁྱད་ཆོས་མཚོན་པར་མ་ཟད། རིག་གནས་ཀྱི་བླ་སྲོག་འཛིན་སྐྱོང་བྱས་ནས་ཉི་སྟེང་གི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ཞིང་རིག་གནས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་སྔར་ལས་ལེགས་པའི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་མྱོང་རོལ་རབ་དང་རིམ་པ་གང་མགྱོགས་བསྐྲུན་རྒྱུ་རེད།

འདབ་པ་རྫོང་གི་འབྲེལ་ཡོད་འགན་ཁུར་པས་མཚམས་སྦྱོར་བྱས་པ་ལྟར་ན། རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་རྣམ་གྲངས་རབ་དང་རིམ་པ་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བའི་ཁྲོད། ས་གནས་རང་གི་རང་བྱུང་དང་མི་ཆོས་རིག་གནས་ཀྱི་སྣ་མང་རང་བཞིན་དང་ཁྱད་འཕགས་རང་བཞིན་ངོམས་དགོས་པར་མ་ཟད། མིག་རྒྱང་རིང་མོའི་སྒོས་ཤར་ནུབ་རིག་གནས་ཁྲོད་ཀྱི་བསམ་པའི་ཁྱིམ་གཞིས་ས་གནས་འདི་རུ་མཉམ་འདྲེས་དང་ཐུན་མོང་ཡིད་སྨོན་དང་། མི་དང་རང་བྱུང་ཁམས་འཆམ་མཐུན་མཉམ་གནས་ཀྱི་ཐུན་མོང་རེ་བ་མཚོན་ཡོད། །