མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་བརྟེན་ནས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མི་དང་རང་བྱུང་ཁམས་ཞི་མཐུན་མཉམ་གནས་ཡིན་པའི་དེང་རབས་ ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།

རྩོམ་པ་པོ། ཞི་ཅིན་ཕིང་།སྤེལ་དུས། 2024年6月25日བཀླགས་གྲངས། 21587བདེན་འཚོལ།

རྩོམ་པ་པོ། ཞི་ཅིན་ཕིང་།

སླད་ཕྱིན་གྱི་ལོ་5ནི་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་གལ་ཆེའི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཡིན། དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་ཡོན་དགོངས་པ་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་དང་མི་དམངས་ལྟེ་བར་འཛིན་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་རི་སྔོན་ཆུ་དྭངས་ནི་གསེར་རི་དངུལ་རི་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་བརྟན་པོར་སྐྱེད་པ་དང་ལག་ལེན་བསྟར་དགོས། མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་དེ་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་འཛུགས་སྐྲུན་དང་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་གྱི་མངོན་གསལ་དོད་པའི་གོ་གནས་ཐོག་བཞག་སྟེ་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་མི་སྡོད་ཁོར་ཡུག་མངོན་གསལ་དོད་པོས་ཇེ་ལེགས་དང་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་ཕན་འབྲས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཐོབ་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གིས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་འདེགས་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།


དང་པོ། སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་ཀྱི་འགག་སྒྲོལ་དམག་འཐབ་མུ་མཐུད་གཏིང་ཟབ་རྒྱག་དགོས། བཙོག་བཅོས་གནད་འཁེལ་དང་། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པར་བཙོག་བཅོས། ཁྲིམས་ལྟར་བཙོག་བཅོས་བཅས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། ཤུགས་ཚད་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། ཟབ་ཚད་མཆེད་སྐྱེད། ཡངས་ཚད་རྒྱ་སྐྱེད་བཅས་བྱས་ཏེ། ཁོར་ཡུག་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་གཏོང་བ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་སྤུས་ཚད་རྒྱུན་མཐུད་ལེགས་སུ་གཏོང་དགོས།


གནམ་སྔོན་པོ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་དམག་འཐབ་ནི་འགག་སྒྲོལ་དམག་འཐབ་ཀྱི་གལ་ཆེའི་ནང་གི་འགངས་ཆེ་ཞིག་རེད། པེ་ཅིན་དང་། ཐེན་ཅིན། ཧོ་པེ་བཅས་དང་དེའི་མཐའ་འཁོར་དང་། འབྲི་ཆུའི་ཟུར་གསུམ་ཁུལ། ཧྥུན་ཝེ་བདེ་ཐང་སོགས་གཙོ་གནད་ས་ཁོངས་གཡུལ་ས་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་ཐོན་ལས་ཀྱི་གྲུབ་ཚུལ་དང་། ནུས་རྒྱུའི་གྲུབ་ཚུལ། འགྲིམ་འགྲུལ་སྐྱེལ་འདྲེན་གྱི་གྲུབ་ཚུལ་བཅས་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཡལ་སླའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱེ་ལྡན་དངོས་པོ་དང་ཏན་དབྱང་འགྱུར་རྫས་སོགས་སྦགས་བཙོག་དངོས་པོ་མང་བའི་མཐུན་སྦྱོར་བཙོག་འབུད་ཉུང་གཏོང་ལ་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ་དང་རིལ་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་གར་ཚད་རྒྱུན་མཐུད་གཅོག་པ་བཅས་བྱེད་དགོས། མགོ་ཁུངས་ནས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་ཏེ་ནུས་ཁུངས་གཙང་མ་དང་གཅིག་བསྡུས་དྲོད་འདོན་ཚབ་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་ཐབས་ཤེས་སྤྱད་དེ་རྡོ་སོལ་སིལ་མ་དང་། སོལ་སྲེག་ཁྲོ་ཐབ། བཟོ་ལས་ཐབ་ཁུང་བཅས་ཀྱི་སྦགས་བཙོག་བཅོས་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་མུ་མཐུད་དམ་འཛིན་ལེགས་པོ་བྱེད་དགོས། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་སྒོ་ནས་ངར་ལྕགས་དང་། ཨར་འདམ། རྡོ་སོལ་སྲེག་སྒྱུར་སོགས་ལས་རིགས་ཀྱི་སྦགས་བཙོག་འབུད་ཚད་ཉུང་ཤོས་སུ་བསྒྱུར་བཀོད་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། གཙོ་གནད་ལས་རིགས་ཀྱི་སྦགས་བཙོག་འབུད་ཚད་རྒྱུན་མཐུད་ངང་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས། “གཞུང་ལམ་སྐྱེལ་འདྲེན་དེ་ལྕགས་ལམ་སྐྱེལ་འདྲེན་ལ་སྒྱུར་བ་”དང་“གཞུང་ལམ་སྐྱེལ་འདྲེན་དེ་ཆུ་ཐོག་སྐྱེལ་འདྲེན་ལ་སྒྱུར་བར་”སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་བཏང་སྟེ་ལྕགས་ལམ་སྐྱེལ་འདྲེན་དང་ཆུ་ཐོག་སྐྱེལ་འདྲེན་གྱི་བསྡུར་ཚད་མཐོ་རུ་བཏང་ནས་སྐྱེལ་འདྲེན་ལས་རིགས་ཀྱི་ནུས་ཁུངས་ཟད་གྲོན་དང་སྦགས་བཙོག་ཉུང་དུ་གཏོང་གང་ཐུབ་བྱེད་དགོས། མི་སེར་གྱི་“སྒོ་འགྲམ་”གྱི་འཛེར་སྒྲ་དང་། སྣུམ་གྱི་དུ་བ། དྲི་ངན་དྲོ་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་ཐག་གཅོད་བྱས་ཏེ་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་དོ་ཁུར་ལ་ཨ་ལན་ཧུར་ཐག་སློག་དགོས། ས་ཁོངས་ཀྱི་མཉམ་འགོག་མཉམ་བཅོས་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་ཕྱོགས་བསྡུས་བྱེད་ཐབས་སྤྱད་དེ་སྦགས་བཙོག་ཆེ་བའི་གནམ་གཤིས་གང་མགྱོགས་ངང་མེད་པ་བཟོས་ནས་གཡའ་དག་པའི་དགུང་སྔོན་སྲུང་སྐྱོབ་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས།


ཆུ་དྭངས་མོ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་དམག་འཐབ་ཀྱིས་“མི་དང་ཆུ་བོ་ཞི་མཐུན་”ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་དང་། ཆུའི་ཁོར་ཡུག །ཆུའི་སྐྱེ་ཁམས་བཅས་གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། འབྲི་ཆུ་དང་རྨ་ཆུ་སོགས་གཙང་པོ་དང་ཆུ་བོ་ཆེ་གྲས་དང་མཚེའུ་གལ་ཆེན་སྲུང་སྐྱོབ་དང་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་གཏོང་དགོས། ཆུ་ཁུངས་ཚད་ལྡན་ཅན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་དང་གྲབས་སྤྱོད་ཆུ་ཁུངས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་བཏང་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འཐུང་ཆུ་ཉེན་མེད་ཡོང་བར་འགན་ལེན་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་བཙོག་ཆུ་བསྡུ་རུབ་དང་གཙང་བཅོས་སྒྲིག་བཀོད་ཀྱི་ཞན་ཆ་མགྱོགས་མྱུར་སེལ་ནས་ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་ཏེ་ནང་ཁུངས་ཀྱི་སྦགས་བཙོག་བཅོས་སྐྱོང་དང་སྐྱེ་ཁམས་སླར་གསོ་བྱས་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་བཙོག་ཆུ་ནག་པོ་གཙང་སེལ་བྱ་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་ཕུགས་ཕན་གྱི་ལམ་སྲོལ་ཞིག་ཆགས་པར་བྱེད་དགོས། ཆུའི་སྐྱེ་ཁམས་ལ་དཔྱད་ཞིབ་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་། ཆུ་བོ་གསོ་སྐྱོང་ཁུལ་དང་སྐྱེ་ཁམས་ལྷོད་གཏོང་ཁུལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཆུ་བོ་དང་མཚེའུ་ཡི་སྐྱེ་ཁམས་བཞུར་ཚད་ལ་འགན་སྲུང་། ཆུའི་སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་སྐྱོན་བྲལ་ཡོང་བར་སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་བྱེད་དགོས། འབྲི་ཆུའི་ལོ་བཅུའི་རིང་ཉ་འཛིན་མི་ཆོག་པའི་བྱེད་ཐབས་དོན་འཁྱོལ་མུ་མཐུད་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱས་ཏེ་རྗེས་འདེད་དཔྱད་དཔོག་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། སྐམ་ས་དང་རྒྱ་མཚོ་གཅིག་འདོམས་དང་། ཆུ་བོ་དང་རྒྱ་མཚོ་མཉམ་སྒུལ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། གཙོ་གནད་མཚོ་ཁོངས་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པར་མུ་མཐུད་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། མཚོ་ཁུག་གཞི་རྩའི་སྡེ་ཚན་དུ་བྱས་ནས་“ཁུག་གཅིག་ཇུས་གཅིག་”གིས་མཚོ་འགྲམ་མཚོ་ཁོངས་ཀྱི་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་དང་། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་སླར་གསོ། མཚོ་འགྲམ་གྱི་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་བཅས་ལ་མཉམ་དུ་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། སྡོང་དམར་ནགས་ཚལ་སོགས་རྒྱ་མཚོའི་སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་གལ་ཆེན་གྱི་སྤུས་ཚད་དང་བརྟན་བརླིང་རང་བཞིན་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཆུ་བོ་དང་མཚེའུ། མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་མཚོ་ཁུག་བཅས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་མུ་མཐུད་དམ་འཛིན་ལེགས་པོ་བྱེད་དགོས།


ས་གཙང་མ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་དམག་འཐབ་ཀྱི་གཙོ་གནད་ནི་སྦགས་བཙོག་གི་ཉེན་ཁ་དོ་དམ་དང་ཚོད་འཛིན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་རེད། ས་རྒྱུའི་སྦགས་བཙོག་མགོ་ཁུངས་ནས་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་ཏེ་སྦགས་བཙོག་གསར་པ་མི་ཐོན་པ་སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས་ལ་ཡུན་རིང་བསགས་པའི་ས་རྒྱུ་དང་ས་འོག་གི་ཆུའི་སྦགས་བཙོག་ཚབས་ཆེན་གྱི་གནད་དོན་ཡང་རིམ་གྱིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས། སྲ་གཟུགས་ཟོག་རོ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱིས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། “སྙིགས་མེད་གྲོང་ཁྱེར་”འཛུགས་སྐྲུན་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ། མུ་ཕྲེང་ཧྲིལ་པོའི་འགྱིག་ཤོག་གི་སྦགས་བཙོག་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པ། སྦགས་བཙོག་དངོས་པོ་གསར་པ་མཉམ་དུ་བཅོས་སྐྱོང་དང་ཁོར་ཡུག་གི་ཉེན་ཁ་དོ་དམ་དང་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པར་རྒྱུན་མཐུད་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། “ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གད་སྙིགས་”རྒྱལ་ནང་དུ་འདྲེན་མི་ཆོག་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་བ་དང་། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྲ་གཟུགས་ཟོག་རོ་ལྐོག་འདྲེན་དང་རྣམ་པ་བསྒྱུར་བའི་ནང་འདྲེན་བྱེད་རིགས་ནན་འགོག་བྱེད་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་དར་རྒྱས་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་མི་སྡོད་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་ལ་གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་ལས་ཐད་ཀྱི་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་ནུས་ལྡན་བྱས་ཏེ་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།


གཉིས་པ། འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་ལ་བསྒྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས། ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་ལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་དེ་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་རྩ་བཅོས་ཀྱི་ཐབས་ཇུས་སུ་འཛིན་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ལྗང་མདོག་གི་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་སྟངས་དང་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་མགྱོགས་སུ་ཆགས་པར་བྱེད་པ་དང་། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལྗང་མདོག་ཚོས་གཞི་མཐུག་པོ་འདིང་དགོས།


རྒྱལ་ཁོངས་བར་སྟོང་གསར་སྤེལ་གྱི་བཀོད་པ་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་ཁོངས་བར་སྟོང་གསར་སྤེལ་དང་སྲུང་སྐྱོབ་མཐའ་ཚད་བརྟན་པོ་སྲུང་བ་དང་། ཞིང་ལས་དང་སྐྱེ་ཁམས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་སོགས་ཀྱི་བར་སྟོང་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་གཙོ་ནུས་ཐོན་ཁུལ་གྱི་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་དམར་ཐིག་བརྟན་སྲུང་དང་། ཁྲིམས་བསྟར་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་དང་སྲུང་སྐྱོབ་ཉམས་གསོ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། བྱེད་ནུས་དམའ་རུ་མི་གཏོང་བ་དང་ངོ་བོ་མི་འགྱུར་བར་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས། རྨོ་ཞིང་མུའུ་དུང་ཕྱུར་18ཀྱི་དམར་ཐིག་བརྟན་སྲུང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་གསར་སྤེལ་མཐའ་མཚམས་ལ་དོ་དམ་ཚོད་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་བར་སྟོང་ནང་གནས་རྣམ་པ་དང་ཞིབ་བསྡུས་ཅན། ལྗང་མདོག་བཅས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། རྒྱ་མཚོ་དང་མཚོ་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁོངས་བར་སྟོང་ལ་དོ་དམ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པར་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། ཕན་འབྲས་དམའ་བའི་མཚོ་སྤྱོད་ཕྱིར་འཐེན་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གལ་ཆེན་ཕུད། རྒྱ་མཚོ་སྐོར་གསུབ་བསྐྱར་དུ་བྱས་མི་ཆོག་པ་བྱེད་དགོས། ཁྱབ་ཁོངས་ཁེབས་པའི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་ཁུལ་བགོས་དོ་དམ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ་འཕེལ་རྒྱས་ལ་“མཐའ་ཚད་གསལ་བཟོ་”དང་“མཐའ་མཚམས་གསལ་འབྱེད་”བྱེད་དགོས།


ཐོན་ལས་ལྗང་མདོག་ཏུ་ཕྱོགས་བསྒྱུར་རིམ་སྤོར་བྱེད་ཚད་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས། ཐོན་ལས་གྲངས་ཀ་ཅན་དང་རིག་ནུས་ཅན་དེ་ལྗང་མདོག་ཅན་དང་མཉམ་འདྲེས་གཏིང་ཟབ་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་དངོས་ཚན་དཔལ་འབྱོར་འདེགས་སྐྱོར་དུ་བྱས་པའི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་ཐོན་ལས་མ་ལག་མགྱོགས་མྱུར་བསྐྲུན་ནས་འཐབ་ཇུས་རང་བཞིན་གྱི་གསར་དར་ཐོན་ལས་དང་། ལག་རྩལ་མཐོ་བའི་ཐོན་ལས། ལྗང་མདོག་ཁོར་སྲུང་ཐོན་ལས་དང་། དེང་རབས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་བཅས་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་དགོས། འཇུག་འཐུས་འགག་སྒོ་ནན་སྲུང་བྱས་ཏེ་ནུས་ཁུངས་ཟད་གྲོན་ཆེ་བ་དང་། འབུད་སྐྱུར་ཆེ་བ། ཆུ་ཚད་དམའ་བའི་རྣམ་གྲངས་རྨོངས་ཚོད་ཀྱིས་ལས་འགོ་རྩོམ་པ་བཅས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་དགོས། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོན་ཆུང་བྱེད་པའི་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་དང་། ནུས་ཁུངས། ཆུ། ས། རྒྱུ་ཆས། གཏེར་དངོས་སོགས་གྲོན་ཆུང་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་བེད་མེད་ཟོག་རོ་རེས་འཁོར་བཀོལ་སྤྱོད་གཏོང་བའི་མ་ལག་མགྱོགས་སུ་འཛུགས་པ་དང་། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པར་ཐོན་ཁུངས་སྣ་ཚོགས་བེད་སྤྱོད་དང་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་ཐོན་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས།


ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་མཐོ་ས་གཏོད་དགོས། ས་ཁུལ་ཁག་དང་ལྷག་པར་དུ་པེ་ཅིན་དང་ཐེན་ཅིན། ཧོ་པེ་བཅས་དང་། འབྲི་ཆུའི་དཔལ་འབྱོར་རྒྱུད། ཀོང་ཏུང་དང་། ཞང་ཀང་། ཨའོ་མོན་བཅས་མཚོ་ཁུག་ཆེན་མོ། འབྲི་ཆུའི་ཟུར་གསུམ་ཁུལ། རྨ་ཆུའི་འབབ་རྒྱུད་སོགས་ས་ཁོངས་ཀྱིས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བླང་བྱ་དང་རང་ངོས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལ་གཞིགས་ནས་ས་ཁོངས་ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་མཉམ་ལས་ལ་ཤུགས་བརྒྱབ་སྟེ་ས་ཁོངས་ཀྱི་འཐབ་ཇུས་གལ་ཆེན་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་ཁྲོད་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་དོན་སྔར་བས་ཇུས་འགོད་ཡག་པོ་དང་། འཆར་འགོད་ཡག་པོ། དོན་འཁྱོལ་ཡག་པོ་བཅས་བྱས་ནས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོའི་སྔོན་སྐྱོད་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས། མི་དམངས་གྲོང་ཁྱེར་མི་དམངས་ཀྱིས་འཛུགས་སྐྲུན་དང་མི་དམངས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་མི་དམངས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་དང་། ཁོར་ཡུག་མཛེས་པ། སྐྱེ་ཁམས་གནས་འཕྲོད། བདེ་འཇགས་སྐྱོན་བྲལ། བློ་གྲོས་ལྡན་པ། ལས་ཆོད་ཆེ་བ་བཅས་ཁྲིད་ཕྱོགས་སུ་འཛིན་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། དུས་རབས་གསར་པའི་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།


ལྗང་མདོག་གི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་ཆགས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། སྟབས་བདེ་འཚམ་པོ་དང་ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་། ཤེས་དཔལ་སྐྱོན་བྲལ་བཅས་ཀྱི་འཚོ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་འཛད་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས་དར་སྤེལ་ཤུགས་ཆེན་བཏང་ནས་ལྗང་མདོག་འགྲོ་སྐྱོད་དང་། ཆུ་གློག་གྲོན་ཆུང་། “སྡེར་གཙང་བྱ་སྤྱོད།” གད་སྙིགས་རིགས་དབྱེ་སོགས་གོམས་སྲོལ་དུ་འགྱུར་བར་བྱས་ཏེ། རིམ་པ་ཁག་གི་ཏང་སྲིད་ལས་ཁུངས་དང་གཞུང་ཁོངས་ཁེ་ལས་དང་བྱ་ལས་སྡེ་ཚན་བཅས་མདུན་གྲལ་དུ་སྐྱོད་དགོས། “མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོ །ང་ནི་བྱེད་པོ་ཡིན་”ཞེས་པའི་བྱེད་སྒོ་རབ་དང་རིམ་པ་མུ་མཐུད་སྤེལ་བ་དང་། གླིང་ཁུལ་དང་། ཁེ་ལས། སྡེ་ཁུལ། སློབ་གྲྭ། ཁྱིམ་ཚང་། མི་སྒེར་བཅས་རྒྱ་ཁྱབ་ངང་སྐུལ་སློང་ཡག་པོ་བྱས་ཏེ་མི་ཚང་མ་དང་ལས་ཀ་ཚང་མ། དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་ཡོན་ལ་བརྩི་མཐོང་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཆགས་པར་བྱེད་དགོས།


གསུམ་པ། སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་གི་སྣ་མང་རང་བཞིན་དང་། བརྟན་བརླིང་རང་བཞིན། རྒྱུན་མཐུད་རང་བཞིན་བཅས་མཐོར་འདེགས་གཏོང་བར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོང་དང་། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་རྒྱུན་མཐུད་འཕེལ་རྒྱས། མིའི་རིགས་ཀྱི་ཤེས་དཔལ་ལ་འགན་འཁུར་བ་བཅས་ཀྱི་མཐོ་ཚད་ཐོག་ནས་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོ་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་བརྒྱབ་སྟེ་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ལ་རི་སྔོན་པོ་དང་ཆུ་དྭངས་མོ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་འཇོག་དགོས།


སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གིས་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་དང་། རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཁུལ་གྱིས་རྨང་གཞིར་བྱེད་པ། རང་བྱུང་སྤྱི་གླིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཁ་གསབ་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཁུལ་གྱི་མ་ལག་མགྱོགས་མྱུར་བསྐྲུན་ནས་མཚོན་བྱེད་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་རང་བྱུང་སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་དང་རྩ་ཆེའི་སྲོག་ཆགས་འཚོ་གནས་ཁུལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་གལ་ཆེན་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོའི་ལས་གྲྭ་གལ་ཆེན་ལག་བསྟར་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། གཞི་ཁྱོན་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ཁོངས་ལྗང་སྒྱུར་བྱ་སྤྱོད་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པར་སྤེལ་བ། “བྱང་གསུམ་”འགོག་སྲུང་ནགས་ཚལ་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་དང་། པེ་ཅིན་དང་ཐེན་ཅིན་གྱི་བྱེ་རླུང་འབྱུང་ཁུངས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པར་མུ་མཐུད་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྡུད་ཀྱིས་གཙོ་གནད་ས་ཁུལ་དུ་བྱེ་འགོག་བྱེ་བཅོས་ལས་གྲྭ་ཁག་ཅིག་ལག་བསྟར་དང་། ཁྱད་པར་དུ་མཚོན་རྟགས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་གཡུལ་འགྱེད་ཆེན་པོ་གསུམ་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་ལེགས་པར་རྒྱག་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་གི་ཐཱན་འདུས་ནུས་པ་སྲ་བརྟན་དང་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་སྣ་མང་རང་བཞིན་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ལས་གྲྭ་གལ་ཆེན་ཁག་ཅིག་ལག་བསྟར་དང་། སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་སྣ་མང་རང་བཞིན་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་དྲ་རྒྱ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩི་ཤིང་ར་བའི་མ་ལག་རིམ་གྱིས་འཛུགས་པ། མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་རི་ཀླུང་འཛུགས་སྐྲུན་ཧུར་ཐག་བཅས་བྱེད་དགོས།


སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོའི་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་ཏན་ཏིག་རྒྱག་དགོས། ལོ་འདི་གའི་རིང་ལ། སྐྱེ་ཁམས་ལ་གཏོར་བརླག་གཏོང་བའི་བྱ་སྤྱོད་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མཚམས་འཇོག་ཐུབ་མེད་པས། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོ་དེ་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ནུས་ལྡན་དང་འབྲལ་ཐབས་མེད་པ་མངོན་གསལ་རེད། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོའི་ཐོག་གཅིག་གྱུར་གྱིས་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོའི་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་གྱི་ལམ་ལུགས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་གནས་ཚུལ་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དང་དཔྱད་དཔོག་བྱེད་པར་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོའི་ཕན་འབྲས་དཔྱད་དཔོག་བྱེད་པ། རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཁུལ་དང་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དམར་ཐིག་གི་ལྟ་ཞིབ་དང་ཁྲིམས་བསྟར་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་ཉམས་གསོ་བྱེད་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཕྱི་ཚུལ་རིང་ལུགས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གཏན་འགོག་དང་། སྐྱེ་ཁམས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་དར་ཆ་བསྒྲེངས་ནས་སྐྱེ་ཁམས་ལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བའི་བྱ་བ་གཏན་ནས་སྒྲུབ་མི་རུང་།


རི་སྔོན་ཆུ་དྭངས་དེ་གསེར་རི་དངུལ་རིར་སྒྱུར་བའི་ཐབས་ལམ་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་བཟང་པོར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རིན་ཐང་ཚད་མེད་ལྡན། སྐྱེ་ཁམས་ཐོན་ལས་ཅན་དང་ཐོན་ལས་སྐྱེ་ཁམས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཐོན་རྫས་འབོར་ཆེན་ཞིག་ཚོང་རར་ཕྱོགས་པ་བྱས་ཏེ། སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་དགེ་མཚན་དེ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དགེ་མཚན་དུ་བསྒྱུར་དགོས། གཙོ་གནད་ཀྱི་གཙང་པོ་དང་ཆུ་བོ། མཚེའུ་བཅས་ཀྱི་བང་མཛོད་དང་། གཙོ་གནད་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ནུས་པའི་ཁུལ། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་དམར་ཐིག །གཙོ་གནད་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་སོགས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཁ་གསབ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོའི་མ་འཇོག་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་གུན་གསབ་ལམ་ལུགས་དོན་འཁྱོལ་ནན་པོ་བཅས་བྱས་ཏེ། སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོ་བྱེད་མཁན་ལ་ལུགས་མཐུན་གྱི་ཐོབ་ཆ་རག་ཏུ་འཇུག་པ་དང་། གཏོར་བརླག་གཏོང་མཁན་ལ་བབ་མཐུན་གྱི་རིན་དོད་འཇལ་དུ་འཇུག་དགོས།


བཞི་པ། ཐཱན་རྩེར་སོན་དང་ཐན་སྙོམ་སྦྱོར་ལ་སྐུལ་འདེད་ཧུར་ཐག་གཏོང་དགོས། རྒྱལ་ཡོངས་གཅིག་འདོམས་དང་། གྲོན་ཆུང་སྔོན་ལ་འཇོག་པ། འཁོར་ཟུང་སྐུལ་སྐྱོད། ཕྱི་ནང་ཤར་བགྲོད། ཉེན་ཁ་འགོག་ཟོན་བཅས་ཀྱི་རྩ་དོན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་ཐཱན་རྩེར་སོན་དང་ཐན་སྙོམ་སྦྱོར་གྱི་“1+N”སྲིད་ཇུས་མ་ལག་དོན་འཁྱོལ་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས།


འཆར་གཞི་ཡོད་པ་དང་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཐཱན་རྩེར་སོན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། 2030ལོའི་གོང་ལ་ཐཱན་རྩེར་སོན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཇུས་གཞི་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱས་ནས་བདེ་འཇགས་ངང་ཐཱན་ཉུང་གཏོང་ཐུབ་པ་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས། ཐཱན་འབུད་ཚད་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་། རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཐཱན་འབུད་ཚད་ཀྱི་བསྡོམས་འབོར་དང་ཤུགས་ཚད་“གཉིས་ཀ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་”ཕྱོགས་སུ་བསྒྱུར་དགོས། ཐཱན་གྱི་ཚོང་ར་སྔར་བས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་གྱི་སྲིད་ཇུས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ལས་རིགས་ཀྱི་ཁེབས་རྒྱ་བརྟན་པོའི་ངང་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བ། ཉོ་ཚོང་གི་སྣ་ཁ་དང་ཉོ་ཚོང་བྱེད་སྟངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་སུ་གཏོང་བ། ཐཱན་ཉུང་འབུད་བྱེད་པའི་མ་གནས་དམའ་རུ་གཏོང་བ། ཁེ་ལས་ཀྱི་ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་འཕེལ་རྒྱས་འདུ་ཤེས་ཆེ་རུ་སྐྱེད་པ་བཅས་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། དྲོད་ཁང་རླངས་གཟུགས་རང་མོས་ངང་ཉུང་འབུད་ཉོ་ཚོང་བྱེད་པའི་ཚོང་ར་གཉེར་ཏེ་ཕན་ནུས་སྔར་ལས་ཆེ་བ་དང་། གསོན་ཤུགས་སྔར་ལས་ལྡན་པ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཤུགས་རྐྱེན་སྔར་ལས་ཆེ་བ་བཅས་ཀྱི་ཐཱན་ཚོང་ར་འཛུགས་དགོས། བཙོག་འཕྲི་ཐཱན་གཅོག་གི་མཉམ་སྡེབ་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ཁྱབ་ཁོངས་མང་པོ་དང་རིམ་པ་མང་བའི་མཉམ་སྡེབ་གསར་གཏོད་ཚོད་ལྟ་ཁུལ་བཙུགས་ནས་སྦགས་བཙོག་དངོས་པོ་མང་པོ་དང་དྲོད་ཁང་རླངས་གཟུགས་མཉམ་སྡེབ་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས།


དྭངས་གཙང་ཐཱན་ཉུང་དང་བདེ་འཇགས་གོ་འཕེར་གྱི་ནུས་ཁུངས་མ་ལག་འཛུགས་དགོས། རྡོ་སོལ་གཙང་མ་དང་ཕན་འབྲས་ཆེ་བའི་ངང་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱས་ཏེ། མ་མཐའི་འགན་སྲུང་དང་ནུས་ཁུངས་གསར་པ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་འདེགས་སྐྱོར་དང་སྙོམ་སྒྲིག་བྱེད་པའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་ཐུབ་པའི་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས། རླུང་ཤུགས་གློག་དང་ཉི་ནུས་གློག་འདོན་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་བ་དང་། ཆུ་གློག་གསར་སྤེལ་དང་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་གཅིག་འདོམས་བྱེད་པ། ཧུར་བརྩོན་དང་བདེ་འཇགས་དང་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཉིང་རྡུལ་གློག་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ནས་གློག་ཤུགས་མ་ལག་གསར་པ་མགྱོགས་སུ་འཛུགས་དགོས། འགྱུར་རྡོའི་ནུས་ཁུངས་འཛད་སྤྱོད་གཙོ་གནད་དུ་ཚོད་འཛིན་དང་། ནུས་ཁུངས་ཐོན་སྐྱེད་དང་། མཁོ་སྤྲོད། གསོག་ཉར། ཕྱིར་འཚོང་བཅས་ཀྱི་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྣུམ་རླངས་བདེ་འཇགས་འགན་སྲུང་བྱེད་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།


ལྔ་པ། མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་བདེ་འཇགས་མཐའ་ཚད་བརྟན་པོ་སྲུང་དགོས། སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ལྟ་བ་ལག་བསྟར་དང་ཉེན་ཁ་དང་འགྲན་སློང་སྣ་ཚོགས་ལ་ཁ་གཏད་ཧུར་ཐག་འཇལ་ནས་ང་ཚོ་འཚོ་གནས་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བའི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་དང་ཆ་རྐྱེན་ལ་འཇིགས་སྐུལ་དང་གཏོར་བཤིག་མི་ཕོག་པ་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས།


སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོབ་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་ལས་ཀའི་མཐུན་སྦྱོར་ལམ་སྲོལ་སྔར་བས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཁྲིམས་སྐྱོང་མ་ལག་དང་། འཐབ་ཇུས་མ་ལག །སྲིད་ཇུས་མ་ལག །ཁ་གཏད་འཇལ་བའི་དོ་དམ་མ་ལག་བཅས་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཉེན་ཁ་ཞིབ་འཇུག་བརྡར་གཅོད་དཔྱད་དཔོག་དང་། ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དང་སྔོན་ཟོན་ཉེན་བརྡ་གཏོང་བ། བབ་བསྟུན་ཁ་གཏད་འཇལ་བ་དང་ཐག་གཅོད་བྱེད་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། ཁོར་ཡུག་གི་ཉེན་ཁ་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་ནན་པོ་བྱས་ནས་ཉེན་ཆེའི་ཟོག་རོ་དང་། གཏེར་སྙིགས་གསོག་མཛོད། ལྕི་བའི་ལྕགས་རིགས་སོགས་གཙོ་གནད་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་མི་མངོན་པའི་རྐྱེན་ངན་གྲལ་བཤེར་དང་ཉེན་ཁ་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། རིམ་དབྱེའི་འགན་འཁུར་དང་། ཁོངས་གཏོགས་གཙོ་བོར་འཛིན་པ། སྡེ་ཁག་མཉམ་སྡེབ་བཅས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་འཕྲལ་སྡོམ་འགན་འཁྲིའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཐོལ་བྱུང་གི་ཁོར་ཡུག་དོན་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་དུས་ཐོག་ཏུ་འོས་འཚམ་ངང་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པར་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས། སྐྱེ་དངོས་བདེ་འཇགས་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་བརྒྱབ་ནས་ཕྱི་ནས་ཡོང་བའི་དངོས་རིགས་ཀྱི་གནོད་འཚེ་འགོག་བཅོས་བྱེད་དགོས། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ལ་འཕྲོད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།


ཉིང་རྡུལ་དང་འགྱེད་འཕྲོའི་བདེ་འཇགས་ལ་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས། ཚུལ་མཐུན་དང་། མཐུན་སྦྱོར། མཉམ་སྐྱོད་བཅས་ཀྱི་ཉིང་རྡུལ་བདེ་འཇགས་ལྟ་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། ཉིང་རྡུལ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་འགན་འཁྲིའི་མ་ལག་ནན་འཛུགས། ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ནན་པོ་དང་ཉིང་རྡུལ་བདེ་འཇགས་ལ་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། རང་རྒྱལ་གྱི་ཉིང་རྡུལ་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་འཚམ་པའི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་ཉིང་རྡུལ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་མ་ལག་འཛུགས་པ་བཅས་བྱས་ཏེ་ཉིང་རྡུལ་བདེ་འཇགས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཉིང་རྡུལ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་ལས་ནང་ཧུར་ཐག་ཞུགས་དགོས།


དྲུག་པ། མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་འགན་སྲུང་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཁྱབ་ཁོངས་ཁག་གི་ཐོན་ཁུངས་གཅིག་འདོམས་དང་ཕྱོགས་སོ་སོའི་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྡུད་ཀྱིས་ཁྲིམས་སྐྱོང་དང་། ཚོང་ར། ཚན་རྩལ། སྲིད་ཇུས་བཅས་“སྡེབ་སྒྲིག་ཁུ་ཚུར་”གྱི་ལས་དོན་ཡག་པོ་སྤེལ་ནས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་རྨང་གཞིའི་འདེགས་སྐྱོར་དང་འགན་སྲུང་ནུས་ལྡན་འདོན་སྤྲོད་བྱེད་དགོས།


ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་འགན་སྲུང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་དང་ཐོན་ཁུངས་ནུས་ཁུངས་སོགས་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་བཅའ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་དང་བཟོ་བཅོས་རྒྱག་པར་གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། ཁྲིམས་བཟང་ལ་བརྟེན་ནས་བཅོས་སྐྱོང་ལེགས་པོ་ཡོང་བ་འགན་སྲུང་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཕན་གཏུག་བཤེར་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཛིན་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། ས་སྟེང་ས་འོག་དང་སྐམ་མཚོ་གཅིག་འདོམས་དང་སྐམ་མཚོ་མཉམ་འགུལ་བཅས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་ནན་ཤོས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། བཙོག་འབུད་ཆོག་འཐུས་ལམ་ལུགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་རྒྱུ་ནོར་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁོངས་བར་སྟོང་སྤྱོད་ལུགས་དོ་དམ་གྱི་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།


ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་གི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་སྲིད་ཇུས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ནོར་སྲིད་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྐྲུན་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ནོར་སྲིད་ཐོན་ཁུངས་བཀོད་སྒྲིག་ལེགས་སྒྱུར་བྱས་ཏེ། མ་དངུལ་འཇོག་ཁྱོན་དེ་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་འགན་དང་འཚམ་པར་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས། ཁྲལ་བསྡུའི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཁྲལ་བསྡུའི་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་ནན་པོ། བསྡུ་ལེན་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་ཡལ་སླའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱེ་ལྡན་དངོས་པོ་བསྡུ་ལེན་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གང་མགྱོགས་ངང་འཇུག་དགོས། དངུལ་རྩའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ་དང་། ལྗང་མདོག་དངུལ་རྩ་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་ཁྲིད་ཕྱོགས་གསར་སྤེལ་བྱེད་སྟངས་དང་མ་དངུལ་གཏོང་བསྡུའི་མ་དཔེ་གསར་གཏོད་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། ས་ཁོངས་རང་བཞིན་གྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དངུལ་རྩའི་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་དཔེ་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་པ་དང་། དངུལ་རྩའི་སྒྲིག་གཞི་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མ་རྩ་སྣ་ཚོགས་འཇོག་པར་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་པ་བཅས་བྱེད་དགོས། རིན་གོང་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། ཁེ་ལས་ཀྱི་ནུས་ཁུངས་ཟད་གྲོན་དང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཕན་འབྲས་ཆུ་ཚད་ལ་ཕྱོགས་བསྡུས་བསམ་གཞིགས་བྱས་ཏེ། ནུས་ཁུངས་ཟད་གྲོན་ཆེ་བའི་ལས་རིགས་ཀྱི་སྐས་རིམ་ལྟ་བུའི་གློག་རིན་བསྡུ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།


ནུས་ལྡན་ཚོང་ར་དང་འཇོན་ལྡན་སྲིད་གཞུང་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་སྔར་ལས་ལྷག་པར་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཐཱན་འབུད་དབང་ཆ་དང་། ནུས་སྤྱོད་དབང་ཆ། ཆུ་སྤྱོད་དབང་ཆ། བཙོག་འབུད་དབང་ཆ་སོགས་ཐོན་ཁུངས་ཁོར་ཡུག་བདག་རྐྱེན་གཞི་གཅིག་ཏུ་བདག་རྐྱེན་ཚོང་ར་ཅན་གྱི་བཀོད་སྒྲིག་བསྒྱུར་བཅོས་ཀྱི་སྤྱིའི་བཀོད་པའི་ནང་བཅུག་སྟེ། ནང་བཤུག་གཏོང་བ་དང་། གཞན་བཤུག་གཏོང་བ། གཏའ་མ་འཇོག་པ། མ་རྐང་འཇོག་པ་སོགས་ཚོང་རའི་ཉོ་ཚོང་བྱ་སྤྱོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཡིད་རྟོན་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་མ་ལག་གང་མགྱོགས་འཛུགས་དགོས། ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་ཚོང་ར་སྔར་བས་ཚད་ལྡན་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཐོན་ལས་དང་ཁོར་ཡུག་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་སྐྱོན་བྲལ་ངང་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།


ཚན་རྩལ་གྱི་འདེགས་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་ཚན་རྩལ་རང་ཚུགས་རང་དར་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་དང་། གནམ་གཤིས་ཀྱི་འགྱུར་བར་ཁ་གཏད་གཅོག་པ་དང་སྦགས་བཙོག་དངོས་པོ་གསར་པ་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པ་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་ཞིབ་འཇུག་དང་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ཀྱི་གཙོ་གནད་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་བརྩིས་ཏེ། འགག་རྩ་དང་སྲོག་ཤིང་གི་ལག་རྩལ་འགག་སྒྲོལ་དམ་འཛིན་བྱེད་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ཐད་ཀྱི་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་གལ་ཆེན་ལག་བསྟར་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཚན་རིག་སྒྲིག་ཆས་ཆེན་པོ་འཛུགས་སྐྲུན། ཆུ་ཚད་མཐོ་བའི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ཐད་ཀྱི་ཚན་རྩལ་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་དཔུང་སྡེ་ཞིག་གསོ་སྐྱོང་དང་སྐྱེད་སྲིང་། ཚན་རྩལ་གྲུབ་འབྲས་གཞན་སྒྱུར་དང་ཐོན་ལས་ཅན་དུ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བཅས་བྱེད་དགོས། དེང་རབས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་མ་ལག་འཛུགས་རྒྱུ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་དང་། བར་སྣང་དང་སྐམ་ས། རྒྱ་མཚོ་བཅས་གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དྲ་རྒྱ་འཐུས་ཚང་བཟོ་དགོས། མིས་བཟོས་རིག་ནུས་སོགས་གྲངས་ཀའི་ལག་རྩལ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོའི་གྲངས་ཀ་ཅན་གྱི་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་བཏོད་དེ་ལྗང་མདོག་དང་རིག་ལྡན་གྱི་གྲངས་ཀའི་སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།

གཡང་འབུམ་རྒྱལ་གྱིས་བསྒྱུར།

※འདི་ནི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་2023ལོའི་ཟླ་7ཚེས་17ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་གནང་བའི་གསུང་བཤད་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་རེད།


མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་བརྟེན་ནས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མི་དང་རང་བྱུང་ཁམས་ཞི་མཐུན་མཉམ་གནས་ཡིན་པའི་དེང་རབས་ ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། | 藏地杂志