སྤྱི་ཟླ་5པའི་ཚེས་1ཉིན་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི《བདེན་འཚོལ》དུས་དེབ་པར་ཐེངས་9པའི་ཐོག་ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི། ཀྲུང་དབྱང་དམག་ཨུའི་ཀྲུའུ་ཞི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གསུང་རྩོམ་གལ་ཆེན《དུས་རབས་གསར་པའི་གཞོན་ནུ་རྣམས་ལ་ཀྲུང་གོའི་རྣམ་པའི་དེང་རབས་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་ཁྲོད་འགན་འཁྲི་ཆེན་པོ་འཁུར་བའི་སྐུལ་མ་གཏོང་》ཞེས་པ་སྤེལ།
རྩོམ་ཡིག་ནང་། ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་པ་འཚོགས་ཚུན། ཏང་གི་གཞོན་ནུའི་ལས་དོན་ལ་གྲུབ་འབྲས་གལ་ཆེན་ཐོབ་པ་དང་འཕོ་འགྱུར་གཏིང་ཟབ་བྱུང་། ཏང་གིས་གུང་གཞོན་ཚོགས་པ་དང་གཞོན་ནུའི་ལས་དོན་ལ་འགོ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་པས། གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་རྩ་བ་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བླ་སྲོག་དེ་བས་བརྟན་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་ལས་དོན་གྱི་ཁ་ཕྱོགས་དང་ལས་འགན་དེ་བས་ཁ་གསལ་བྱུང་། གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་རང་བཞིན་དང་། སྔོན་ཐོན་རང་བཞིན། མང་ཚོགས་རང་བཞིན་བཅས་སྔར་ལས་མངོན་གསལ་དོད་པ་དང་། གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་ལས་བྱེད་པའི་བསམ་བློའི་སྤྱོད་ཚུལ་དང་། ལས་དོན་སྤྱོད་ཚུལ། འཚོ་བའི་སྤྱོད་ཚུལ་བཅས་སྔར་ལས་དགེ་མཚན་ལྡན་ཞིང་སྐྱོན་བྲལ་ཡར་ཐོན་ཕྱིན་པས། རྒྱ་ཆེའི་གཞོན་ནུའི་ཚོགས་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་སྣང་བརྙན་གསར་རྐྱང་དུ་གྱུར་ཡོད། གུང་གཞོན་ཚོགས་པས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་གསར་པ་གཏོད་པ་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་སོགས་ཀྱི་ལས་འགན་གལ་ཆེན་ལ་དམིགས་ནས། རྒྱ་ཆེའི་གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་དང་གཞོན་ནུ་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཏེ་དེའི་ནང་ཧུར་ཐག་ཞུགས་པ་དང་འགན་འཁྲི་ལྕི་པོ་འཁུར་ཕོད་པ་བྱས་ནས་མདུན་སྐྱོད་གདོང་མཆོང་བྱས་ཏེ། དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་གཞོན་ནུའི་བློ་སྟོབས་དང་འགན་འཁྲི་འཁུར་སེམས་མངོན་པར་བྱས་ཡོད། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་གུང་གཞོན་ཚོགས་པ་དང་རྒྱ་ཆེའི་གཞོན་ནུ་རྣམས་ལ་ཡིད་ཆེས་གང་ལེགས་དང་རེ་བ་ཆེན་པོ་བཅོལ་ཡོད་ཅེས་བསྟན།
རྩོམ་ཡིག་ནང་། གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་ཀྲུང་དབྱང་དང་གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་རིམ་པ་ཁག་གིས་དུས་རབས་གསར་པ་དང་རྒྱང་སྐྱོད་ཀྱི་ལམ་བུ་གསར་པར་ཏང་གིས་སྤྲད་པའི་ལས་འགན་དང་ལས་འགན་ཕྲག་ཏུ་ཏན་ཏིག་འཁུར་དགོས། དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་གཞོན་ནུའི་ལས་འགུལ་གྱི་བརྗོད་བྱ་གཙོ་བོ་ཁོང་དུ་བརྟན་པོར་ཆུད་པར་བྱ་དགོས། ཏང་གི་ལྟེ་བའི་ལས་འགན་དེ་ཀྲུང་གོའི་གཞོན་ནུའི་ལས་འགུལ་དང་གཞོན་ནུའི་ལས་དོན་གྱི་བརྗོད་བྱ་གཙོ་བོ་དང་ཁ་ཕྱོགས་སུ་འཛིན་རྒྱུ་དེ་ནི་ལོ་ངོ་100ལྷག་རིང་གི་ཀྲུང་གོའི་གཞོན་ནུའི་ལས་འགུལ་དང་གཞོན་ནུའི་ལས་དོན་གྱི་གཞི་རྩའི་ཉམས་མྱོང་ཞིག་རེད། གུང་གཞོན་ཚོགས་པས་ངེས་པར་དུ་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་ཐོག་དུས་རབས་གསར་པ་དང་རྒྱང་སྐྱོད་ཀྱི་ལམ་བུ་གསར་པ་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་ཏང་གི་ལྟེ་བའི་ལས་འགན་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དམིགས་ནས་ལས་དོན་སྤེལ་དགོས། ཆེས་རྒྱ་ཁྱབ་ཆེ་བའི་སྒོ་ནས་གཞོན་ནུ་རྣམས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་། རྩ་འཛུགས། སྐུལ་སློང་བཅས་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ཆེའི་གཞོན་ནུ་རྣམས་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་འཁུར་སེམས་དང་ལས་འགན་སྒྲུབ་སེམས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་གཏོང་བའི་སྤྲོ་སེམས་སྐུལ་སློང་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་འཛུགས་སྐྲུན་དང་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་གྱི་བྱ་གཞག་རླབས་པོ་ཆེའི་ཁྲོད་གདོང་ལེན་རུ་ཁག་དང་འཕྲལ་སྒྲུབ་རུ་ཁག་བྱེད་ཕོད་དགོས་ཞེས་བསྟན།
རྩོམ་ཡིག་ནང་། རྒྱ་ཆེའི་གཞོན་ནུ་རྣམས་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། གཞོན་ནུ་རྣམས་ལ་ཕུགས་བསམ་ཡོད་པ་དང་། འགན་འཁྲི་འཁུར་ཕོད་པ། དཀའ་སྡུག་མྱོང་ཐུབ་པ། འབད་འཐབ་བྱེད་ཕོད་པ་བཅས་ཡིན་ན། ཀྲུང་གོའི་གཞོན་ནུ་རྣམས་ལ་གཞི་ནས་སྟོབས་ཤུགས་ལྡན་པ་དང་། ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་གཞི་ནས་རེ་བས་ཁེངས་སྲིད། རྒྱ་ཆེའི་གཞོན་ནུ་རྣམས་ལ་ཕུགས་བསམ་དང་དད་སེམས་སྐོར་གྱི་སློབ་གསོ་གཏོང་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཏང་གི་བཀའ་ལ་ཉན་པ་དང་ཏང་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དད་སེམས་བརྟན་དུ་བཏང་ནས། རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་འཛུགས་སྐྱོང་དང་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་ཡོང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་ཁྲོད་དུ་ཡང་དག་པའི་མི་ཚེའི་དམིགས་འབེན་གཏན་འཁེལ་བྱ་དགོས། གུང་གཞོན་ཚོགས་པ་ནི་གཞོན་ནུ་སྐྱོན་བྲལ་ངང་འཚར་ལོངས་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཆབ་སྲིད་སློབ་གྲྭ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་རང་བཞིན་ནི་གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་དང་པོ་ཡིན། རྒྱ་ཆེའི་གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་དང་གཞོན་ནུར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏང་རྒྱུ་དེ་ཨང་དང་པོར་བཞག་ནས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་པ་དང་རྒྱུན་འཛིན་པ་གསོ་སྐྱོང་ཧུར་ཐག་བྱས་ཏེ། ཏང་ལ་སྐྱོན་བྲལ་དང་གསོན་ཤུགས་ལྡན་པའི་ཁྲག་རྒྱུན་གསར་པ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འདོན་དགོས། གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་དང་གཞོན་ནུ་རྣམས་ལ་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་སློབ་སྦྱོང་དང་གོ་བ་ནན་ཏན་ལེན་པ་དང་། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་བསམ་བློ་འདིའི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་བ་དང་བརྟག་ཐབས་སྨྲ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་གང་ཐུབ་བྱེད་པ། དེའི་ནང་ཁྱབ་པའི་ལངས་ཕྱོགས་དང་ལྟ་བ། བྱེད་ཐབས་བཅས་སྤྱད་དེ་གནད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་མཁས་པོ་བྱས་ནས། ཏང་གི་གཞི་རྩའི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་། གཞི་རྩའི་ལམ་ཕྱོགས། གཞི་རྩའི་ཐབས་ཇུས་བཅས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས་པའི་ཁྲིད་སྟོན་བྱ་དགོས་ཞེས་བསྟན།
རྩོམ་ཡིག་ནང་། དུས་རབས་གསར་པའི་གཞོན་ནུ་རྣམས་ཀྲུང་གོའི་རྣམ་པའི་དེང་རབས་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་ཁྲོད་འགན་འཁྲི་ཁུར་སེམས་སྐུལ་སློང་གང་ལེགས་བྱེད་དགོས། ཀྲུང་གོའི་རྣམ་པ་ལྡན་པའི་དེང་རབས་ཅན་ནི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་འཛུགས་སྐྲུན་དང་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་ཡོང་བའི་བགྲོད་ལམ་ཡང་དག་པ་ཉག་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། སྔར་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་གསར་གཏོད་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་བྱ་གཞག་ཅིག་རེད། གུང་གཞོན་ཚོགས་པས་ལྟེ་བར་དམིགས་པ་དང་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཐབ་ཇུས་གལ་ཆེན་དང་ལས་འགན་གལ་ཆེན་དང་རང་འགུལ་ངང་སྦྲེལ་མཐུད་བྱེད་པ་དང་། རྒྱ་ཆེའི་གཞོན་ནུ་སྒྲིག་འཛུགས་དང་སྐུལ་སློང་བྱས་ནས་རང་འཁྲིའི་ལས་གནས་ཐོག་གཞི་ཚུགས་པ་དང་ཀྲུང་གོའི་རྣམ་པའི་དེང་རབས་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་ནང་ཧུར་ཐག་ཞུགས་ཏེ་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་དང་། གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས། འབག་མེད་འཕེལ་རྒྱས། སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ། རྒྱལ་སྲུང་མཐའ་སྲུང་སོགས་ཁྱབ་ཁོངས་ཁག་དང་ཕྱོགས་ཁག་གི་ལས་དོན་ཁྲོད་རུ་སྣེ་ཁྲིད་མཁན་དང་སྟོབས་ཤུགས་གསར་པ་བརྩོན་ལེན་བྱེད་དགོས་ཞེས་བསྟན།
རྩོམ་ཡིག་ནང་གུང་གཞོན་ཚོགས་པ་དང་གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་ལས་བྱེད་པའི་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་བསྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་གཏོང་བ་དང་། ཁྱོན་ཡོངས་ནས་གུང་གཞོན་ཚོགས་པར་དོ་དམ་དང་བཅོས་སྐྱོང་ནན་པོ་བྱེད་པ། བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱིས་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཚོགས་པ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་བགྲོད་ལམ་དུ་ཡག་པོ་སྐྱོད་པ། ཆབ་སྲིད་རང་བཞིན་དང་། སྔོན་ཐོན་རང་བཞིན། མང་ཚོགས་རང་བཞིན་བཅས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་ཇེ་དྲག་གཏོང་བ། གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་ནུས་པ་དང་། རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ནུས་པ། ཞབས་ཞུའི་ནུས་པ་བཅས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཇེ་དྲག་གཏོང་དགོས། གཞི་རིམ་གྱི་མངོན་གསལ་དོད་པའི་ཁྲིད་སྟོན་བརྟན་དུ་གཏང་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་ཀྱིས་གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཁེབས་རྒྱ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། གཞོན་ནུ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ནུས་པ་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་གོང་འོག་མཉམ་འགུལ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། གུང་གཞོན་ཚོགས་པ་ཡོངས་ཀྱིས་གཞི་རིམ་དམ་འཛིན་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་མཉམ་ཤུགས་ཆགས་པ་བྱེད་དགོས། གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་ལས་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲི་གཙོ་བོ་ནི་གཞོན་ནུའི་ལས་དོན་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཞིང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་དང་། རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་བྱང་ཚད། མང་ཚོགས་ལས་དོན་འཇོན་ཐང་བཅས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། བློ་རྩེ་གཅིག་སྒྲིམ་གྱིས་རང་འཁྲིའི་ལས་གནས་ལས་དོན་ཡག་པོ་སྒྲུབ་པ། དངོས་གནས་དྲང་གནས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ལ་བརྟེན་ནས་ཏང་གི་ཡིད་ཆེས་ཐོབ་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བརྩི་འཇོག་ཐོབ་པ། གཞོན་ནུའི་བསྔགས་བརྗོད་ཐོབ་པ་བཅས་བྱ་དགོས་ཞེས་བསྟན།
རྩོམ་ཡིག་ནང་། རིམ་ཁག་གི་ཏང་ཨུ(ཏང་ཙུའུ)ཡིས་ཏང་གིས་གཞོན་ནུར་དོ་དམ་བྱེད་པའི་ལས་དོན་རྩ་དོན་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ཏང་གི་འགོ་ཁྲིད་འོག་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས་ཁུར་མཉམ་ལེན་དང་དོན་སྤྱི་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་གཞོན་ནུའི་འཕེལ་རྒྱས་བྱ་གཞག་གི་ལས་དོན་རྣམ་པ་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ནས། གུང་གཞོན་ཚོགས་པས་གསར་གཏོད་རང་བཞིན་གྱི་སྒོ་ནས་ལས་དོན་སྤེལ་རྒྱུར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་དགོས། རིམ་པ་ཁག་གི་འགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་ན་གཞོན་གྲོགས་པོའི་སྙིང་ཉེ་བ། ན་གཞོན་མང་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་པ་བྱེད་དགོས་ཞེས་བསྟན།
རྩོམ་ཡིག་ནང་། ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱ་གཞག་གི་རེ་བ་གཞོན་ནུ་རྣམས་ལ་བཅོལ་ཡོད། གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་ཀྲུང་དབྱང་གིས་སྲོལ་རྒྱུན་བཟང་པོ་རྒྱུན་འཛིན་དང་དར་སྤེལ་གཏོང་བ་དང་། སྒྱུར་བཅོས་གསར་གཏོད་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་གཞོན་ནུ་མི་རབས་ཏང་གི་མཐའ་འཁོར་དུ་དེ་ལས་ལྷག་པའི་སྒོ་ནས་མཐུན་སྒྲིལ་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ཆེན་འཛུགས་སྐྲུན་དང་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་གྱི་རླབས་ཆེན་བྱ་གཞག་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཆེད་མུ་མཐུད་འབད་འཐབ་བྱེད་དགོས་ཞེས་བསྟན། །