མཚན་གྱི་སྙན་པ་ཕྱོགས་བཞིར་ཁྱབ་པའི་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་གནས་རི། ——རི་བོ་གྲུ་འཛིན།

        རྒྱ་ནག་རི་བོ་གྲུ་འཛིན་ནི་མཚན་སྙན་ཕྱོགས་བཞིར་ཁྱབ་པའི་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་གནས་རི་ཡིན་ལ། ལྷག་པར་ཏུ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་གནས་འགངས་ཆེན་ཞིག་ཡིན། ལུགས་རྙིང་གི་ཟླ་གཉིས་པའི་ཚེས་བཅུ་དགུ་ཉིན་དང་། དྲུག་པའི་ཚེས་བཅུ་དགུ དགུ་པའི་ཚེས་བཅུ་དགུ་ཉིན་སོ་སོ་ནི་སྤྱན་རས་གཟིགས་སྐུ་འཁྲུངས་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ། གྲུབ་པ་ཐོབ་པ་བཅས་མཆོད་འབུལ་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཉིན་གསུམ་ཡིན།

        ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་ཀྲེ་ཅང་གི་རི་བོ་གྲུ་འཛིན་དང་ཧྲན་ཞིའི་རི་བོ་རྩེ་ལྔ། སི་ཁྲོན་གྱི་གླང་ཆེན་འགྱང་རི། ཨན་ཧུའེ་ཡིི་དཔལ་རི་རྩེ་དགུ་བཅས་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་ནང་པའི་གནས་རི་ཆེན་པོ་བཞི་ཞེས་གྲགས་ལ། དེ་ལས་གནས་རི་བཞིའི་ཡ་གྱལ་རི་བོ་གྲུ་འཛིན་ནི་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་སྤྱི་བསྒྲགས་བྱས་པ་ཐོག་མའི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་ཡུལ་ལྗོངས་གྲགས་ཅན་ཁུལ་ཞེ་བཞིའི་ནང་གསེས་དང་། ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་5Aརིམ་པའི་ཡུལ་སྐོར་ལྗོངས་རྒྱུ་ཁུལ། རྒྱལ་ཡོངས་དཔལ་ཡོན་རི་དང་འཕྲོད་བསྟེན་རི། དེ་མིན་ཀྲེ་ཅང་ཞིང་ཆེན་གྱི་ISO14000རྒྱལ་ཁབ་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་ཁོ་ན་དེའོ། ཀྲུའུ་ཧྲན་གླིང་ཕྲན་སྟེང་བརྟན་བརླིང་ངང་འགྱིང་བའི་རི་བོ་གྲུ་འཛིན་གྱི་སྤྱིའི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་བཅུ་གཉིས་ལྷག་ཡོད་ལ། ཁྱད་དུ་མཚར་བའི་བྲག་རྡོ་དང་དབེན་ཞིང་འཇགས་པའི་   བྲག་ཕུག སྤྲིན་སྨུག་ལང་ལོང་དུ་འཕྱུར་བའི་ཡུལ་ལྗོངས་ཉམས་དགའ་བས། གནམ་མཚོའི་བར་གྱི་དག་ཞིང་དང་ལྷོ་རྒྱ་མཚོའི་སྟེང་གི་གནས་མཆོག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས།

        རི་བོ་གྲུ་འཛིན་གྱི་མཚན་གཞན་ལ་འོད་ཟེར་རི་བོའམ་ནན་ཧེ་པོ་ཏ་ལ་ཞེས་འབོད་སྲོལ་ཡོད། སྤྱི་ལོ་858ལོར་འཇའ་ཕན་གྱི་བཙུན་པ་ཧུའེ་ཨུའུ་ཡིས་དགོན་སྡེ་གསར་བཞེངས་ལ་ཕྱག་མཛད་གནང་། ཐང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ཞོན་ཙོང་ཁྲི་ལོ་དང་པོ་སྤྱི་ལོ་847ལོར་དགེ་སློང་ཞིག་གནས་འདིར་ཕེབས་དུས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱིས་དངོས་སུ་ཞལ་གཟིགས་གནང་བར་གྲགས། དུས་དེ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གོང་མ་རིམ་བྱོན་གྱིས་ཐུགས་ཁུར་ཆེན་པོས་གཙུག་ལག་ཁང་དང་ལྷ་ཁང་གསར་བཞེངས་གནང་། 《 རི་བོ་གྲུ་འཛིན་གྱི་གནས་ཡིག》ལས། སུན་ཡོན་མིན་ཆིན་རྒྱལ་རབས་བཞིའི་དུས་སུ་གོང་མ་13དང་བཙུན་མ་19ཡིས་རི་བོ་གྲུ་འཛིན་ལ་གསེར་དངུལ་དང་། ས་ཞིང་། གསུང་རབས་གནང་བར་མཛད་ཅེས་གསུངས་ཤིང་། རྒྱལ་རབས་རིམ་བྱོན་ཁག་གིས་སྔ་གཞུག་ཏུ་དགོན་པ་བཞེངས། རི་བོ་གྲུ་འཛིན་གྱི་བསྟན་པ་ཆེ་ཆེར་དར་བའི་དུས་སུ་དགོན་པ་དང་། ལྷ་ཁང་། གྲྭ་ཤག་སོགས་300ལྷག གྲྭ་ཚང་3000ལ་སླེབས་མྱངས། དེའི་ནང་དུ་（普济寺）ཁྱབ་སྦྱིན་དགོན་པ་་དང་།（法雨寺）ཆོས་འཕེལ་དགོན་པ་སོགས་ཀྱི་མིང་གྲགས་ཆེ་ཆེར་གྱུར་ཡོད། །